سومیا گلابگیریان بازار؛ شاید کاشت گندم در استان کویری یزد بعید به نظر برسد، اما زحمتکشان کویر بر مشکلات اقلیمی غلبه کرده و سطح قابل توجهی از سطح زیر کشت خود را به کاشت گندم اختصاص داده اند، اما مشکلات تامین آب و نهاده های گران قیمت، کشاورزان را از این مسیر دور نگه داشته است.
سیدعلی طباطبایی یکی از کشاورزان چاهک شهرستان خاتم در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: قیمت خرید تضمینی گندم در هر کیلوگرم 17 هزار و 500 تومان به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست و اگر این قیمت بالای 25 هزار تومان افزایش پیدا نکند. سطح زیر کشت این محصول در استان یزد کمتر خواهد بود.
وی همچنین به تاخیر در پرداخت ها اشاره کرد و افزود: کشاورزان از اول تیرماه محصولات خود را به دولت فروختند اما هنوز وجه آن را دریافت نکرده اند و تنها 30 درصد از مبلغ خرید تضمینی به کشاورزان پرداخت شده است، این در حالی است که کشاورز بهایی پرداخت کرده است. برای خرید بذر، نهاده ها، کود و آب برای تولید گندم، بسیار بیشتر از این است.
مشکلات تولید گندم در یزد
این کشاورز به مشکلات تولید گندم در استان یزد اشاره کرد و افزود: مهلت کاشت گندم در استان یزد تا اواسط آبان ماه به پایان می رسد اما سال گذشته به کشاورزان آب برای کاشت گندم در بهمن ماه اختصاص داده شد به طوری که بسیاری از کشاورزان محصولات خود را به بذر منتقل کردند. و میزان تولید گندم در استان کاهش یافت.
یک کشاورز: کشاورزان به دلیل مدیریت ضعیف منابع آبی بخش کشاورزی در فصل کشاورزی جاری متحمل خسارت شدند.
طباطبایی ادامه داد: همچنین در فصل بهار و تابستان که آبیاری محصول گندم به اوج خود می رسد، چاه های کشاورزی بسته می شود و گندم با مشکلات زیادی از جمله خسارت باد ناشی از کمبود آب مواجه می شود و برداشت آنها کاهش می یابد. و خسارت آنها ناشی از باران است. او کشاورز است، بنابراین اعتقاد زیادی به محل فروش گندم ندارد.
وی آسیب های وارده به کشاورزان از سوء مدیریت منابع آبی را برای بخش کشاورزی در ستاد کشاورزی جاری برشمرد و افزود: آسیب های ناشی از کمبود آب و سوء مدیریت آن به گندم کاران استان یزد شگفت انگیز است و اگر این روال انجام شود. ادامه می دهد، کشاورز حاضر است سیگار بفروشد اما گندم تولید نکند.
نقش دولت در قیمت گذاری نهاده ها
خلیل روشن ابرگویی یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گندم استان یزد در شهرستان ابرکوه در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به گرانی نهاده ها افزود: بذر و کود اوره که در کشور تولید می شود افزایش چشمگیری داشته و این نشان می دهد که دولت شرایط را برای تولید سخت کرده است و در صورت ادامه این وضعیت شاهد تغییر الگوی کشت کشاورزی به سمت باغات به ویژه پسته خواهیم بود.
روشن تصریح کرد: با توجه به افزایش قیمت نهاده ها، طبیعی است که نرخ خرید تضمینی به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست و اگر آب و زمین کشاورزی از محصولات کشاورزی به سمت محصولات باغی سوق داده شود، نباید امیدی به کشت گندم داشت، زیرا این باغ حداقل 100 سال قابل بهره برداری است، گفت: هزینه تولید گندم از نظر بذر و نهاده و تامین آب در استان یزد بسیار بیشتر از استان های دیگر است زیرا در بسیاری از استان ها هم دیم و هم دیم دارند. محصولات زراعی اتفاقات خوبی می افتد اما کشاورز در بیابان با مشکلات فراوان محصول تولید می کند اما با این روش تمایل کشاورزان به تولید گندم کاهش یافته است.
وی با بیان اینکه در صورت کاهش سطح زیر کشت باید عرضه گندم از خارج از کشور انجام شود، اما از آنجایی که از قیمت نهایی و سود کشاورز بیشتر است، واردات محصولات باغی مانند پسته ضروری نیست. فروش گندم کمتر از کیلویی 25000 تومان مقرون به صرفه نیست.
خسارات ناشی از خاموشی بدون مشورت چاه های کشاورزی
این کشاورز همچنین به تاخیر در پرداخت خرید تضمینی گندم اشاره کرد و افزود: اگر کشاورز یک روز قسط وام را پرداخت نکند باید با تاخیر پرداخت کند اما دولت حاضر به پرداخت پول گندم نیست. و پول کشاورز به بانک ها و به صورت تسهیلات سودده تزریق می شود. به کشاورز پرداخت می شود در حالی که طبق قانون اگر پول کشاورز به موقع پرداخت نشود باید به دولت سود پرداخت شود که پرداخت شده است. هرگز اتفاق نیفتاد.
روشن همچنین از بسته شدن چاه های کشاورزی بدون مشورت کشاورزان گلایه کرد و افزود: این وضعیت خسارات جبران ناپذیری به کشاورز وارد می کند، در حالی که اگر این تعطیلی ها با مشورت انجام شود مدیریت آب و برق بهتر می شود و کشاورز آسیب کمتری می بیند. ببینید
مساحت 8500 هکتار به کشت گندم در یزد اختصاص دارد
مدیر بهبود تولیدات کشاورزی استان یزد در گفتگو با بازار با بیان اینکه خرید گندم در استان یزد رو به پایان است، افزود: استان یزد به دلیل آب و هوای کویری خود همواره گندم نانوایی تولید کرده است.
یدالله جوادپور افزود: در سال زراعی جاری که در روزهای اخیر به آن رسیدیم، مساحتی معادل 8 هزار و 500 هکتار از اراضی این محصول در استان یزد زیرکشت شده است. کاشت گندم در تمامی شهرستان های استان یزد انجام می شود و شهرستان های خاتم، ابرکوه، مروست و بهاباد در تولید این محصول در استان یزد پیشتاز هستند.
معاون جهاد کشاورزی یزد: سال گذشته میزان خرید گندم بالای مصرف کشاورزان استان 8 هزار و 500 تن بوده است.
وی با بیان اینکه امسال حدود 34 هزار تن از این محصول ارزشمند در استان یزد تولید شد، اظهار داشت: امسال دولت 7 هزار و 247 تن گندم مازاد را برای مصرف کشاورزان استان یزد دو تضمینی تامین می کند. و راه های مورد توافق 1200 میلیارد ریال خرید کرده که تاکنون بیش از 613 میلیارد ریال معادل 50 درصد به کشاورزان پرداخت کرده و به گفته وزیر جهاد کشاورزی مابقی مطالبات کشاورزان 1.2 میلیارد ریال است. . تا پایان این هفته 620 میلیارد ریال پرداخت می شود.
افزایش 45 درصدی خرید تضمینی گندم بالاتر از تعهد استان
مدیر بهبود تولیدات کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی یزد میزان تعهد خرید گندم مازاد کشاورزان استان در سال جاری را 5 هزار تن عنوان کرد و گفت: با خرید 7 هزار و 247 تنی، در واقع 45 درصد افزایش یافته است. نسبت به تعهد مازاد گندم استان برای مصرف کشاورزان. در سال گذشته میزان خرید گندم بالای مصرف کشاورزان استان 8500 تن بوده است.
جوادپور با بیان اینکه عدم جمع آوری کارت آب چاه های کشاورزی در پاییز فصل کشاورزی جاری باعث شد تا تاریخ کاشت گندم در برخی مناطق رد شود و کشاورزان به کشت محصولات دیگری مانند زیره سبز بپردازند، افزود: خسارت شدید باد به مزارع گندم، از دیگر دلایل کاهش سطح زیر کشت و خرید تضمینی گندم در استان یزد می توان به شهرستان خاتم و سپس کاهش بیشتر خرید در این شهرستان اشاره کرد.
وی افزود: خرید گندم در طرح کشاورزی فعلی برعهده اداره کل غله استان با نظارت هشت مرکز تجاری تضمینی متعلق به شبکه تعاونی های روستایی استان و یک مرکز تجاری غیرخصوصی با نظارت سازمان جهاد کشاورزی استان در شهرستان ها.
مشکلات کاشت از یک سو و بی توجهی دولت به این مشکلات از سوی دیگر موجب دلسردی گندمکاران یزدی شده است و انتظار می رود با حمایت های دولت از جمله افزایش نرخ خرید تضمینی، پرداخت به موقع مطالبات کشاورزان و تامین نهاده ها و آب مورد نیاز بخش کشاورزی باید آنها را به تولید تشویق کند و از کاهش سطح زیر کشت گندم در استان یزد خودداری کند.
