عبور از دروازه تاریخ با انحلال سومین دوره مجلس شورای ملی

به گزارش ایسنا، امروز 23 آبان 1403 به بررسی وقایع و رویدادهای مهم تاریخی این روز می پردازیم.

انحلال دوره سوم شورای ملی – 1373

با شروع جنگ جهانی اول، دولت های استعماری روسیه و انگلیس تلاش کردند ایران را در جنگ با آلمان وارد کنند. از این رو ارتش خود را به سمت ایران حرکت دادند. روسیه در شمال و انگلیس در جنوب نیروهای خود را مستقر کردند. پس از حرکت نیروهای روسی به سمت تهران، چند تن از نمایندگان مجلس به نشانه اعتراض به تجاوزات نیروهای خارجی به کشور و نادیده گرفتن استقلال و تمامیت ارضی ایران به سمت قم حرکت کردند و عملا مجلس سوم به پایان رسید.

اما مجلس تعطیل شد و مطبوعات به مدت 4 سال توقیف شدند. این افراد سپس کمیته دفاع ملی را ایجاد کردند، اما هیچ کاری نکردند. در این میان احمدشاه نیز تصمیم به تغییر پایتخت گرفت و دولت های روس و انگلیس را از طریق تلگراف مطلع کرد. انتشار خبر تصمیم احمدشاه برای ترک تهران باعث شد تا سفرای روسیه و انگلیس تلاش کنند تا شاه را از این تصمیم بازدارند.

در نهایت احمدشاه را تهدید کردند که اگر تهران را ترک کند، پدرش را به جای او بر تخت سلطنت خواهند نشاند. احمدشاه که اوضاع را اینگونه می دید از رفتن به اصفهان به شرط امتناع روس ها از ورود به تهران خودداری کرد. در آن زمان، حاکمیت ایران نیز به دلیل بی کفایتی رهبران کشور به شدت تضعیف شد.

در تقویم هجری، مناسبت های دیگری مانند: ملاقات وزرای روسیه و انگلیس با احمدشاه و منصرف شدن وی از انتقال پایتخت از تهران به اصفهان در سال 1294، احضار دکتر محمد مصدق به دربار شاه و امتناع وی از پذیرش نخست وزیری در سال 1323، درگذشت. از مسلمان حکیم و عالم میرزا مهدی غروی اصفهانی مدرسه تفکیک صاحب در سال 1325، بارش برف شدید در استان تهران و قطعی ترافیک شهر تهران در سال 1331، جمعیت تهران به یک میلیون و 531 هزار نفر و سرشماری نفوس تهران در اداره کل آمار استان رسید. در سال 1378، درگذشت سعید نفیسی، استاد و محقق پرکار از ایران در سن 73 سالگی در تهران در سال 1374، ورود وزیر صنعت فرانسه در رأس هیئتی بلندپایه به تهران در سال 1378، اولین جشنواره سیما و اولین جشنواره تئاتر بانوان به ثبت رسید.

در تقویم هجری قمری نیز مواردی مانند:

فتح شهر بغداد به دست معاضدالله آل بویه- 334.

در زمان آل بویه، بغداد در دست غلامان ترک بود و ناآرامی در آن شهر به آل بویه فرصت حمله به بغداد را داد; از این رو، معزدوله در سال 334 بغداد را محاصره کرد و به زودی آن شهر را تصرف کرد و المستقفی اللّه خلیفه عباسی را خلع کرد و پس از نابینا نمودن وی، معتیت الله را به خلافت تأسیس کرد. پس از آن خلیفه احمد معزالدوله را امیرالامرا ملقب کرد.

وفات علی بن عیسی رومانی از علمای معتزله – 382

ابوالحسن علی بن عیسی بن علی رومانی، فقیه، ادیب، صرف و نحو، معتزلی، اصالتاً سامرا و متولد بغداد، نزد ابن اخشید، زاج، ابوبکر بن درید و ابوبکر بن سراج تحصیل کرد. ابوالقاسم تنوخی و ابومحمد جوهری از شاگردان وی به شمار می روند.

حدود 100 تصنیف شمارش شده است. او را می توان در ردیف ابوسعید صیرفی و ابوعلی فارسی دانست. از آثار او اکوان المعلوم و المجحول، شرح سیبویه و اشتقاق الصغیر است.

ولادت خواجه نصیرالدین طوسی – 597

محمد ابوجعفر معروف به خواجه نصیرالدین طوسی معروف به محقق طوسی و استاد البشر در طوس به دنیا آمد. چون عطش علمی او در زادگاهش سیراب نشد، به نیشابور رفت و از اساتید آن بهره برد. وی بعدها به ری، اصفهان و قم و سرانجام به عراق سفر کرد و در آنجا استادش شد. محقق طوسی پس از حمله وحشیانه مغول به ایران، به دعوت یکی از والیان فرقه اسماعیلیه به قهستان رفت و در مدت 26 سالی که در این قلعه ها گذراند، کتاب های متعددی نوشت.

پس از حمله مغول، هلاکوخان او را به عنوان یکی از بزرگان خود منصوب کرد و خواجه از این سمت برای جلوگیری از کشتار مردم، علما و تخریب اماکن علمی و فرهنگی استفاده کرد. خدمات گسترده خواجه در سطوح مختلف محقق شده است.

سرانجام این عالم بزرگوار در 18 ذی قعده 673 در بغداد درگذشت و در جوار مرقد مطهر امام موسی کاظم (ع) به خاک سپرده شد.

شهادت حسن بن محمد سكاكيني به جرم شيعه بودن – 744

حسن بن محمد بن ابوبکر بن ابوالقاسم همدانی، معروف به سکاکینی، از بزرگ ترین علمای امامیه قرن هشتم هجری قمری است. سککاکینی استاد علوم مختلف بود. طبق آنچه از ریاض العلماء نقل شده است. قاضی شرف الدین مالکی با توجه به تهمت و تهمت آشکاری که به وی نسبت داده می شود حکم به اعدام وی داد.

سرانجام در سوق الخیل دمشق به شهادت رسید.

تقویم میلادی وقایع مهمی مانند:

استقلال کامل لوکزامبورگ از هلند – 1890

کشور دوک نشین لوکزامبورگ با مساحت کمی بیش از 2 هزار کیلومتر مربع در اروپای غربی، دور از دریای آزاد و در مجاورت آلمان، فرانسه و بلژیک واقع شده است. جمعیت آن تقریباً 431 هزار نفر است که بیشتر آنها مسیحی هستند.

زبان رسمی مردم لوکزامبورگ فرانسوی و زبان ملی آنها لوکزامبورگ است. پایتخت این کشور لوکزامبورگ و واحد پول آن یورو است که جایگزین فرانک شده است. پیش بینی می شود در سال 2025 جمعیت لوکزامبورگ حدود 463000 نفر باشد. Ash Sur Alzet، Differdange و Dudlange از شهرهای مهم این کشور هستند.

تقریباً 65 درصد از مردم لوکزامبورگ ملیت لوکزامبورگ دارند. در اواخر قرن هجدهم پس از پیروزی انقلابیون در فرانسه، لوکزامبورگ به تصرف آن کشور درآمد، اما با شکست ناپلئون بناپارت به همراه هلند تحت اداره آلمان قرار گرفت. لوکزامبورگ در سال 1830 تحت کنترل هلند و سپس بلژیک بود. در سال 1867 در کنفرانس لندن استقلال لوکزامبورگ تصویب شد اما تا 13 نوامبر 1890 اجرا نشد. در این سال پس از مرگ شاه. هلند و مراسم تحلیف دوک بزرگ جدید در لوکزامبورگ، اتحاد این کشور با پادشاهی هلند لغو شد. نظام سیاسی لوکزامبورگ یک سلطنت مشروطه با دو مجلس قانونگذاری است.

آغاز کنفرانس بین المللی محدودیت تسلیحات – 1921

کنفرانس بین المللی محدودیت تسلیحات در 13 نوامبر 1921 در واشنگتن پایتخت ایالات متحده آغاز شد. این کنفرانس در 6 فوریه 1922 با امضای قراردادی به نام قرارداد پنج جانبه توسط پنج کشور شرکت کننده به پایان رسید.

بر اساس این قرارداد که توسط ایالات متحده، انگلیس، فرانسه، ایتالیا و ژاپن امضا شد، استفاده از هرگونه گاز شیمیایی و سمی کشنده یا بی حس کننده در جنگ ها ممنوع بود. چند سال بعد، در ژوئن 1925، ممنوعیت استفاده از گازهای کشنده در جنگ توسط کشورهای بیشتری مورد توجه قرار گرفت و توسط اکثریت آن کشورها طی پروتکلی در ژنو امضا شد. این در حالی است که همین کشورها در بسیاری از موارد از این سلاح های ممنوعه استفاده کرده اند.

کودتای نظامی در سوریه به رهبری حافظ اسد – 1970

پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 و اشغال بلندی های جولان توسط ارتش اسرائیل، اختلافات داخلی حزب بعث بین دو جناح به رهبری رئیس جمهور وقت سوریه و حافظ اسد که وزیر دفاع و فرمانده نیروی هوایی سوریه بود شدت گرفت. .

در 12 نوامبر 1970، کنگره حزب بعث سوریه به عزل وزیر دفاع و رئیس ستاد ارتش رای داد. اما روز بعد، 22 آبان 1349، کودتا علیه رژیم غیرنظامی حاکم رخ داد و حافظ اسد قدرت را در دست گرفت. چند روز پس از کودتا، اعلام شد که دولت کودتا قانون اساسی جدیدی را تهیه و برای پیوستن به فدراسیون برنامه ریزی شده متشکل از لیبی، سودان و سوریه اقداماتی را انجام خواهد داد. حافظ اسد در اسفند 1350 به ریاست جمهوری برگزیده شد و قدرت کامل را در دست گرفت و تا پایان عمر در سال 2000 در این سمت باقی ماند.

در تقویم میلادی، مناسبت های دیگری مانند; مرگ وارن ارپه، معروف به ارپنوس، بنیانگذار جنبش شرق‌شناسی هلند در سال 1624، تولد رابرت استیونسون شاعر و رمان‌نویس انگلیسی در سال 1850، مرگ ایگناس گلدزیهر، شرق‌شناس برجسته اروپایی، در سال 1921، ظهور طوفان بزرگ و گردباد وحشتناک در بنگلادش در سال 1970، انفجارها، تیراندازی ها و گروگان های مرگبار در پاریس در سال 2015 و تسلیم وین، پایتخت امپراتوری اتریش، در سال 1805 ناپلئون بناپارت نیز شامل می شود.

انتهای پیام