بسیاری از دختر و پسرهای جوانی که در شرف ازدواج هستند و از قضا این آشنایی در برخی از شبکه های اجتماعی شکل گرفته است، فکر می کنند شریک رویاهای خود را پیدا کرده اند. اما آگاه نیستند که محیط پیش روی آنها وقتی اقدام قاطعانه ای انجام داده اند با چنین خطراتی همراه است که ممکن است نتیجه خوبی برای آنها نداشته باشد و هزینه زیادی برای آنها داشته باشد.
فضایی که نامش به خودی خود، آنقدر مجازی است که بسیاری از اوقات ساکنانش حتی خود واقعی خود را هم آشکار نمی کنند. پس شاید جوانان مکان مناسبی را برای یک انتخاب سرنوشت ساز انتخاب نکرده اند. البته در برخی شبکه های اجتماعی کانال های همسریابی و ازدواج زیادی وجود دارد که در اینجا زمان زیادی برای بحث و بررسی وجود ندارد.
علیرغم اینکه ترویج ازدواج آسان و ایجاد بسترهای لازم برای تشکیل خانواده یکی از اولویت ها و سیاست های راهبردی در کشور ما محسوب می شود و قانون جمعیت جوانان تقریباً این موضوع را تبیین می کند (بدون در نظر گرفتن نواقص موجود در مواد این قانون). لازم است بررسی های کارشناسی و آسیب شناسی اجتماعی نحوه ارتباط زن و مرد در فضای مجازی به عنوان یک اصل مهم در دستور کار قرار گیرد. این اقدام می تواند از هرگونه انحراف از اصول صحیح جلوگیری کرده و از آسیب به نسل جوان جلوگیری کند. اما در حال حاضر شاهد تغییر الگوی ازدواج در بین جوانان هستیم و باید بایدها و نبایدها را در این فضا بشناسیم. شاید در میان اخبار و اتفاقات، حوادث تلخی از این قبیل ازدواج ها را بشنویم.
ازدواج های مجازی پرخطر
شاید چند سالی است که الگوی آشنایی جوانان برای ازدواج تغییر کرده و به قول معروف لحیم کاری ازدواج توسط والدین نیز کاهش یافته است. حتی دلالان ازدواج نیز با پیشرفت فناوریها و رسانههای جدید، روشهای رسیدگی به این موضوع را تغییر دادهاند. مشکلی که دکتر معصومه تختی، مشاور و درمانگر درباره آن می گوید: «اگر قرار است ازدواج به خوبی به پایان برسد، بستگی به اطلاعاتی دارد که این دو نفر از یکدیگر به دست آورده اند.
فضای مجازی نیز مانند دیگر بسترهای آشنایی با یکدیگر فرصتی برای معرفی خود تلقی می شود و به هر حال نمی توان از آن واقعیت ها دور شد. وی با اشاره به ازدواج های پرخطر در این فضاها، افزود: به هر حال شروع و آشنایی با ازدواج از هر مسیری نباید روی یک بستر ادامه پیدا کند، یعنی اگر افراد خود را به عنوان یک زوج در این فضا پیدا کردند و ادامه دادند. در این فضا و موضوع را به ازدواج رساندند، واقعاً کار پرخطری انجام دادند.
مجازی سازان چند وجهی!
ازدواج یکی از مهم ترین اتفاقات زندگی هر فرد به شمار می رود، بنابراین نتیجه آن تشکیل کانون خانواده به عنوان مهم ترین و پایدارترین نهاد آموزشی در جامعه است. حال فرض کنید چنین اتفاق مهمی در محیطی بدون اطلاع خانواده ها رخ می دهد و بیشتر ارتباطات دور از واقعیت است و گویی افراد زیادی خود را با شخصیتی متفاوت نشان می دهند.
دکتر معصومه تختی هم با ما موافق است و می گوید: در دنیای مجازی افراد بخشی از خود را نشان می دهند و بخشی دیگر ناشناخته می ماند، فردی که به این فضا علاقه مند است اغلب به این دلیل است که قسمت آشکار فرد را می بیند و جذاب است. و اگر قسمت آشکار شده واقعی باشد، تمام شخصیت آن شخص نیست.
از طرف دیگر، قسمت آشکار ممکن است قسمت کاذبی باشد که طرف برای جذب مخاطب خود ارائه می دهد. البته وی معتقد است زمانی که شناخت اولیه در فضای مجازی اتفاق می افتد، ادامه آن در فضای واقعی باید با نیت شناخت اهداف طرفین از نظر شخصیتی، فرهنگی و … دنبال شود.
خودپنداره کاذب پس از شکست در فضای مجازی
انگیزه بسیاری از دختر و پسرها برای قرار قبل از ازدواج به خصوص در فضای مجازی مواردی مانند مهاجرت، فرار از شرایط خانوادگی، نیازهای عاطفی و مسائلی از این دست است. تختی همچنین دخالت افراد برای نیازهای عاطفی را یکی از خطرات ارتباطی در این فضا می داند و می گوید: ممکن است فردی در این فضا شخصیت واقعی پشت این رابطه نباشد و شخصیت کاذب خود را نشان دهد، اما پس از ورود در فضای واقعی، یک سری حقایق را متوجه می شوید که ممکن است صدمات و آسیب های زیادی به شما وارد شود.
مخصوصاً برای نوجوانانی که به بلوغ روانی لازم نرسیدهاند.» این در حالی است که به گفته این روانشناس، جوانان وقتی شکست را تجربه میکنند، رابطه جدیدی در فضای مجازی برقرار میکنند، در حالی که آثار روانی آن ضربه را همچنان به همراه دارند. و احتمال شکست دوباره منجر به خودپنداره نادرست در آنها می شود.
با تمام این تفاسیر، بهتر است در هر فضا و بستری با یک سری خطوط قرمز برای ارتباط در این فضا چارچوب و منطق مناسبی تعریف شود تا کمتر با حوادثی مواجه شویم، چه رسد به اینکه بخشی از این ارتباطات معطوف به ازدواج و ازدواج باشد. یک زندگی کامل شکل گرفته است.