آیا همیشه نگران این هستید که شریک عاشقانه تان شما را ترک کند؟ آیا بعد از پایان هر رابطه احساس از دست دادن و درد عمیقی می کنید؟ اگر پاسخ شما به این سؤالات مثبت است، ممکن است الگوی رهاسازی داشته باشید. طرحواره رها شدن نوعی الگوی رفتاری است که باعث می شود فرد ترس شدیدی از رها شدن داشته باشد. افرادی که از این الگوی رفتاری رنج می برند، به دلیل تجربیات آسیب زا در دوران کودکی، مشکلات زیادی در روابط خود دارند. در این مقاله با ما همراه باشید تا علل، علائم و روش های درمان رهاسازی تله را بررسی کنیم.
دلیل ایجاد طرح رهاسازی
طرحواره های ترک می تواند از مشکلاتی که با آنها به دنیا آمده ایم یا از دست دادن یک دلبستگی ایمن و دوره های تنهایی شدید در دوران کودکی ناشی شود. برای اکثر افراد، الگوی ترک تحصیل توسط هر دو عامل ایجاد می شود. این افراد عموماً در 2 سال اول زندگی خود با حواس پرتی، جدایی یا رها شدن از والدین خود مواجه بودند، بنابراین به طرح واره رهاسازی می پردازند.
تنها بودن و احساس رها شدن در کودکی یکی از دردناک ترین احساساتی است که یک فرد می تواند تجربه کند. در این سن فرد نیاز به مراقبت فیزیکی دارد و به والدین خود وابسته است. اگر به هر دلیلی والدین خود را از دست بدهید یا به شما توجهی نکنند، احساس تنهایی می کنید. کارشناسان می گویند این احساس برای کودکان شبیه افتادن در گودال همراه با ترس، تنهایی و درماندگی است. این تجربه تلخ ممکن است ناشی از سهل انگاری آشکار والدین باشد، اما در بسیاری از موارد پیش می آید که والدین کنترل اوضاع را از دست می دهند. کودکی که بیماری، افسردگی یا جدایی از والدین خود را دیده است، بیشتر در معرض طرح رها کردن است.
بررسی طرح رهاسازی از دیدگاه بیولوژیکی
آمیگدال یکی از بخش های مهم مغز انسان است که وظیفه درک احساسات و واکنش به آنها را بر عهده دارد. این قسمت از مغز در دوران کودکی و نوجوانی حساس ترین قسمت است. آمیگدال ترس را پردازش می کند و سیگنال های خطر را ذخیره می کند. وقتی در بزرگسالی رفتارهای دیگران را شبیه رفتار والدین خود می بینیم، طرح واره رهاسازی فعال می شود. بادام این رفتارها را تشخیص می دهد، خطر را احساس می کند و واکنش مبارزه یا فرار ایجاد می کند. این واکنش باعث می شود که ما اضطراب، ناامنی، عصبانیت و افسردگی را تجربه کنیم.
علائم طرح رهاسازی
علائم اصلی طرح رهاسازی عبارتند از:
- شما باور نمی کنید که دوباره عشق پیدا کنید و فکر می کنید روابط از بین رفته اند.
- شما احساس می کنید کسی را در زندگی خود ندارید که به شما اهمیت دهد.
- وقتی کسی شما را ترک می کند، درمانده می شوید و آسایش را نمی پذیرید.
- همیشه نگران این هستید که دیگران شما را ترک کنند و در رفتارشان به دنبال نشانه های جدایی بگردید.
- وقتی چیزی در مورد عزیزانتان نمی دانید، مضطرب می شوید و فکر می کنید.
- وقتی کسی به تماس ها و پیام های شما پاسخ نمی دهد، عصبانی و پرخاشگر می شوید.
- شما همیشه می خواهید برای دیگران مهم باشید و دوست دارید شریک عاطفی و دوستانتان همیشه در کنار شما باشند.
- نسبت به دیگران احساس مالکیت دارید.
- وقتی عزیزانتان وقت خود را بدون شما می گذرانند، بسیار حسادت می کنید.
- برای جلوگیری از طرد شدن، وارد روابط جنسی ناخواسته شوید.
- شما نسبت به انتقاد حساس هستید.
- شما نمی توانید متعهد شوید و هرگز در یک رابطه طولانی مدت نبوده اید.
تست تله ترک تحصیل
اگر فکر می کنید طرح رهاسازی دارید، می توانید در آزمون تله رهاسازی شرکت کنید. با پاسخ به این سوالات، متوجه خواهید شد که آیا این طرح با شرایط شما سازگار است یا خیر:
- آیا اغلب نگران از دست دادن فرزندان، همسر و دوستان خود هستید؟
- آیا وقتی اطرافیانتان بدون شما وقت می گذرانند، دیر به خانه می آیند یا به پیام های شما پاسخ نمی دهند، احساس اضطراب، حسادت یا عصبانیت می کنید؟
- آیا همیشه فکر می کنید که مردم غیرقابل اعتماد هستند و می توانید تکان دهنده باشید و از روابط دور شوید؟
تأثیر تله رهاسازی بر روابط
طرحواره رها شدن یک تجربه بسیار درونی و شخصی است و افراد بسته به تجربیات ناخوشایند گذشته خود رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهند. برخی از افراد از دست دادن شریک عاشقانه خود می ترسند و گروهی دیگر نگران از دست دادن دوستی و روابط کاری خود هستند. در زیر به بررسی روند احتمالی یک رابطه عاطفی در زمانی که یکی از طرفین در این دام گرفتار می شود خواهیم پرداخت.
1. مرحله دانش
در این مرحله نسبتاً احساس امنیت می کنید و از نظر روحی درگیر احساسی با طرف مقابل نیستید و به سادگی از زمانی که با او می گذرانید لذت می برید. در این مرحله رفتار شما تقریبا طبیعی است و شریک عاطفی شما هیچ نشانه ای از خطر را از طرف شما متوجه نمی شود.
2. مرحله ماه عسل
وقتی به این مرحله رسیدید احساس می کنید طرف مقابل را دوست دارید و تصمیم می گیرید وارد یک رابطه متعهدانه شوید. زمانی که با هم می گذرانید خوب است و از همراهی شریک زندگی خود لذت می برید. در مرحله ماه عسل شما زمان زیادی را با هم می گذرانید و به همین دلیل احساس امنیت و آرامش می کنید.
3. رابطه واقعی
زندگی همیشه در مرحله ماه عسل نمی ماند. شریک عاشقانه شما ممکن است بیمار شود، مشکلات خانوادگی داشته باشد یا زمان زیادی را در محل کار بگذراند. در یک رابطه سالم و ایمن، این چیزها کاملاً طبیعی است و هر دو طرف می‌دانند که شریک زندگی‌شان نیاز به جبران دارد، اما اگر در تله رها شدن گیر کرده باشید، در این مرحله دچار وحشت خواهید شد. شما دائما نگران از دست دادن شریک عاشقانه خود هستید و در عین حال نمی خواهید خیلی وابسته به نظر برسید، بنابراین احساسات خود را ابراز نمی کنید، در ذهن خود با خود مبارزه می کنید و همیشه مضطرب هستید.
4. علامت هشدار
هر حادثه کوچکی در این مرحله به یک جرقه خطرناک تبدیل می شود. شریک عاشقانه شما ممکن است به پیام شما پاسخ ندهد، تلفن او ممکن است برای یک روز در دسترس نباشد، یا ممکن است تصمیم بگیرد با دوستان خود برای چند روز به یک سفر برود. این اتفاق کوچک شما را بسیار نگران می کند و واکنش بدی نشان می دهید، زیرا احساس می کنید طرف مقابل دیگر شما را دوست ندارد و برای او مهم نیستید.
در این مرحله، کسانی که از الگوی رهاشدگی رنج می برند ممکن است یکی از این دو رفتار را نشان دهند:
- برخی از شریک عاطفی خود خواستار و عصبانی می شوند و از آنها می خواهند که دیگر برنامه های خود را کنار بگذارند و با آنها بمانند. آنها اصرار دارند که طرف مقابل باید عشق خود را به آنها نشان دهد.
- دیگران از تنهایی می ترسند. این احساس به قدری شدید است که کسانی که دچار تله رها شدن می شوند تصمیم می گیرند خودشان به این رابطه پایان دهند.
در این مرحله، شریک عاشقانه شما متوجه نمی شود که چه اتفاقی افتاده است. او نمی داند چرا فردی که دوستش دارد در این موقعیت ساده عصبی و سختگیر است. کارشناسان می گویند در این مرحله شریک عاطفی فرد آسیب دیده سعی می کند به او اطمینان دهد که همه چیز عادی است، اما او موفق نمی شود و در نهایت احتمال شکست رابطه وجود دارد.
طرحواره درمانی ترک
همه ما می خواهیم برای عزیزانمان مهم باشیم، اما کسانی که از تله رها شدن رنج می برند در یک چرخه معیوب گرفتار شده اند. مکانیسم مقابله با آسیب های گذشته باعث می شود که ترس و ناامنی بیش از حد را تجربه کنند و در روابط خود با مشکلات زیادی روبرو شوند. در زیر روش هایی را ارائه خواهیم داد که با آن می توانید این طرح را مدیریت کنید.
1. پذیرش گذشته
برخی از افراد خاطرات روشنی از رها شدن دوران کودکی ندارند. آنها به یاد نمی آورند که طعم تلخ طرد شدن را در گذشته چشیده اند، اما رفتارشان نشان دهنده الگوی رها شدن است. کارشناسان می گویند که برای درمان هر طرحی، ابتدا باید آن را بپذیرید. درک و پذیرش احساساتی که تجربه کرده اید، خودآگاهی شما را عمیق تر می کند تا بتوانید از دام رها شدن دور شوید.
2. توجه به محرک های بیرونی.
علائمی که شما را آزار می دهد و عصبانی می کند را در نظر بگیرید و به آنها توجه کنید. آیا وقتی کسی به پیام های شما پاسخ نمی دهد عصبانی می شوید؟ آیا برایتان سخت است که اطرافتان را نشناسید؟ آیا همیشه احساس می کنید کسی به شما توجه نمی کند؟ آیا در روابط ناامید و نگران هستید؟ آیا نسبت به عشق بدبین هستید؟
پاسخ به این سوالات به شما کمک می کند تا عوامل تله رها شدن را بشناسید و از آنها آگاه باشید.
3. علائم رفتاری را بشناسید
کارشناسان می گویند برای درمان غفلت از راه دور باید به رفتار خود توجه کرد و علائم را تشخیص داد. در طول روز به زمانی که احساس عصبانیت، نگرانی، ترس یا رنجش می کنید توجه کنید. وقتی این احساسات را دارید، به رفتار خود توجه کنید. با این تمرین به مرور زمان توانایی شما در تشخیص احساسات بهبود می یابد و می توانید با توجه به نیازهای عاطفی خود بر احساس ناامنی در روابط غلبه کنید.
4. تمرینات روزانه
از یک ژورنال برای ردیابی حالات و نیازهای خود استفاده کنید و برای بیان احساسات خود وقت بگذارید. سعی کنید احساسات خود را از منظر کسی ببینید که به شما اهمیت می دهد و به نیازهای درونی شما پاسخ می دهد. یادداشت های کوچکی برای خود بنویسید و آنها را روی دیوار اتاق یا میز خود بچسبانید. در این یادداشت ها، به یاد داشته باشید که شما در حال گذراندن یک الگوی رها شدن هستید و باید از خود مراقبت کنید. سعی کنید بهترین دوست خود باشید و برای افکار درونی خود ارزش قائل شوید.
5. جلسات درمانی
طرح رها کردن یک چالش بزرگ در زندگی روزمره است و باعث دردسرهای زیادی برای شما می شود. اکثر افراد تحمل این رنج ها را دشوار می دانند و این باعث تشدید احساس درماندگی و خستگی روحی آنها می شود. در این شرایط بهتر است از یک درمانگر کمک بگیرید. کارشناسان بر این باورند که شرکت در جلسات درمانی زندگی شما را تغییر می دهد، زیرا درمانگر به شما کمک می کند تا احساسات خود را بشناسید و در فضایی امن با آنها برخورد کنید.
6. طرحواره درمانی
طرحواره درمانی نوعی روان درمانی است که در آن درمانگر به شما کمک می کند تا با طرحواره های ذهنی خود مقابله کنید و آنها را حل کنید. در این روش، درمانگر تجربیات و رویدادهای دوران کودکی شما را به شما یادآوری می کند و سپس مکانیسم های مقابله ای سالم و جدیدی را به شما می آموزد تا الگوهای نادرست ذهن خود را جایگزین آنها کند. درمانگر می تواند از تکنیک های تصویرسازی هدایت شده، ایفای نقش و تمرکز حواس استفاده کند تا احساسات شما را به چالش بکشد و در نهایت راه خروج از طرح واره را به شما نشان دهد. با طرحواره درمانی، یاد می گیرید که اضطراب خود را کنترل کنید و دلبستگی ایمن تری برای خود ایجاد کنید.
آخرین کلمه
طرح واره رها کردن الگویی از افکار و رفتار شماست که از تجربیات دوران کودکی شما سرچشمه می گیرد. افرادی که با این طرحواره دست و پنجه نرم می کنند، در روابط خود احساس اضطراب و ترس شدید می کنند و نمی توانند یک دلبستگی ایمن و سالم را تجربه کنند. روش های مختلفی برای مقابله با تله رها شدن از راه دور وجود دارد که با کمک آن ها می توانید کیفیت زندگی عاطفی و آرامش روحی خود را بهبود ببخشید.
در افسردگی، غم و اندوه به عمیق ترین لایه های زندگی نفوذ می کند و تغییراتی در احساسات و رفتار ایجاد می کند. اگر احساس افسردگی می کنید، مطمئن شوید که با کمک یک روانشناس ریشه مشکل را پیدا کرده اید و راه حلی برای آن پیدا کرده اید، برای تماس با متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.
با کمک زبان بدن به آنچه گفته نمی شود بگویید و گوش دهید.
