مراسم یادبود 50 کارگر جان باخته در حادثه انفجار معدن «مینر» روز جمعه در ستاد صنفی کارگران ساختمانی استان قم برگزار شد. علیرضا محجوب دبیرکل خانه کارگر با اشاره به این حادثه دلخراش گفت: این اتفاق صدای کارگرانی است که صدایی ندارند. وی تاکید کرد که کارگران ساختمانی به عنوان گروهی که بیشترین حوادث را انجام می دهند اغلب نادیده گرفته می شوند. محجوب همچنین خاطرنشان کرد: سالانه حدود 1400 کارگر در اثر حوادث ناشی از کار جان خود را از دست می دهند که نیمی از آنها کارگر ساختمانی هستند. وی خاطرنشان کرد: متأسفانه در معدن زغال سنگ طبس سنسورهای ایمنی که قرار بود به طور فعال هشدار دهند غیرفعال شد و این حادثه به دلیل عدم نظارت موثر رخ داد.
اکبر شوکت، رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی ایران از بی توجهی مسئولان به ایمنی کارگران انتقاد کرد و از دو طرح ارائه شده برای بهبود وضعیت ایمنی و بهداشت کارگران یاد کرد. وی ایجاد تعاونی های کارگری را به جای پیمانکاران پیشنهاد کرد و اظهار داشت: این طرح می تواند رانت ها را حذف کند و ایمنی و حقوق کارگران را ارتقا دهد. وی همچنین خاطرنشان کرد: با استقرار نظام مهندسی ایمنی و بهداشت حرفه ای، امکان نظارت موثر بر محیط های کاری فراهم می شود و نیروهای نظارتی بدون وابستگی به کارفرما گزارش های خود را ارائه می کنند.
حزب اسلامی کار در بیانیه ای انفجار معدن طبس را یک فاجعه بزرگ دانست و هشدار داد که اگر این حادثه مانند حوادث گذشته مانند غرق شدن کشتی سانچی به فراموشی سپرده شود، با موارد مشابهی مواجه خواهیم شد. موقعیت ها و حتی مشابه. حوادث بزرگ در آینده این حزب تاکید کرد که مشکل اصلی بی توجهی و بی توجهی مسئولان و عوامل نظارتی و حاکمیتی است که باعث بروز چنین فجایعی شده است.
در جای دیگر در بیانیه حزب اسلامی کار آمده است که معادن گاز زغال سنگ مانند معدنی که در آن حادثه رخ داده است برای جلوگیری از تجمع گاز متان به تهویه مناسب نیاز دارد. گاز متان به طور طبیعی در بسترهای زغال سنگ وجود دارد و در صورت عدم تهویه به نسبت معینی با هوا مخلوط شده و حالت انفجاری پیدا می کند. در این حادثه مشخص شد که معدن به اندازه کافی تهویه نشده و اندازه گیری های گاز لازم به موقع انجام نشده و منجر به فاجعه انفجار شده است.
طبق مقررات ایمنی معدن، دستگاه های مکانیزه استخراج باید مجهز به حسگرهای تشخیص گاز باشند تا در صورت فراتر رفتن گاز از حد مجاز، دستگاه ها به طور خودکار خاموش شوند. متاسفانه معدن مورد نظر با استفاده از روش های سنتی بهره برداری می شد و بنابراین خطرات بیشتری نسبت به معادن مکانیزه داشت. این مشکل نشان می دهد که این معدن از تجهیزات ایمنی کافی برخوردار نبوده و به دلیل ضعف نظارت سازمان های مسئول چنین حادثه ای رخ داده است.
در ادامه این گزارش به مدیریت و نظارت ناکافی سازمان های مسئول اشاره شده است. سازمان ایمیدرو، وزارت حراست و وزارت کار به‌عنوان نهادهای نظارتی باید به‌طور مستمر وضعیت ایمنی معادن را بررسی می‌کردند، اما در این زمینه کوتاهی شده است. معدن مذکور که تحت مدیریت شرکت «مدنجوی طبس» است، پیش از این از زیرمجموعه های سازمان تأمین اجتماعی بود، اما در دهه 1390 به بخش خصوصی واگذار شد.
علاوه بر این، در روزهای اخیر اخبار متعددی در مورد نقص های ایمنی از جمله عدم وجود کنتور گاز و تهویه مناسب منتشر شده است که حاکی از عدم رعایت استانداردهای ایمنی در معدن است. در نتیجه این شرایط این حادثه را از یک اتفاق طبیعی به یک فاجعه قابل پیشگیری تبدیل کرد.
اعضای هیئت مدیره خانه کارگر کرمان در جلسه دیگری بر رعایت ایمنی در معادن تاکید کردند. آنها اعلام کردند که معادن زغال سنگ ایران یکی از صنایع حادثه خیز کشور است و در سال های اخیر حوادث متعددی در این بخش به دلیل فرسودگی تجهیزات، آموزش ناکافی کارگران و نبود امنیت رخ داده است. استانداردها
سرانجام خبرگزاری ایسنا اعلام کرد که دادستان کل کشور بازپرس ویژه ای را برای رسیدگی به پرونده انفجار معدن طبس تعیین کرده است. وی تاکید کرد: حقوق قانونی و شرعی جان باختگان باید کاملا رعایت شود و مسئولین حادثه باید پاسخگو باشند.
این گزارش نشان می دهد که انفجار معدن طبس تنها یک حادثه نبوده، بلکه نتیجه یکسری بی احتیاطی، نظارت ضعیف و رعایت نکردن اصول ایمنی بوده که در نهایت جان 50 کارگر زحمتکش را گرفت. مقامات و نهادهای نظارتی باید مدیریت دقیق و پیشگیری از تکرار چنین حوادثی را در اولویت قرار دهند.
