بحث مکرر موضوع رفع فیلترینگ و تعیین تکلیف به خوبی نشان می دهد که این سیاست واقعاً شکست خورده است و البته مهر تایید ضمنی بر عدم موفقیت رویکردهای مسدودکننده در فضای مجازی و هزینه آن برای کشور است . . با این سخنان در روزهای اخیر به ویژه با تداوم سکوت دولت در قبال مطالبات مردمی و صنفی، اظهارنظرهای مختلفی در خصوص تخصیص موضوع فیلترینگ مطرح شده و اتفاقاً همگی بر ضرورت فوری حل آن تاکید دارند. فیلتر کردن مشکل نایب رئیس کمیسیون اصل 90 شورای اسلامی در تازه ترین اظهارات خود با انتشار مطلبی در شبکه اجتماعی فاش شده اینستاگرام اعلام کرد که بهتر است به سمت رفع فیلترینگ حرکت کنیم. محمد محد در این پست خواستار اتخاذ تدابیر دولت برای رفع فیلترینگ شد و نوشت: معتقدم برای رونق شرکت‌های اینترنتی و آرامش خاطر مردم و جلوگیری از هزینه‌های سنگینی که این مقررات بر دوش هموطنان تحمیل می‌کند. فیلترشکن ها باید با درایت و نظارت کافی اقدام به رفع فیلتر کنیم. و حاکمیت، محدودیت های مناسبی را برای دسترسی مردم خود ایجاد کنند، هم اکنون نیز کشور ما در شرایط عادی به سر می برد و به رئیس جمهور محترم، وزیر محترم ارتباطات و اعضای شورای عالی فضای مجازی پیشنهاد می کنم اقدامات لازم را برای رفع مشکلات انجام دهند. البته با در نظر گرفتن حریم خصوصی خانواده ها و ارزش های جامعه فیلتر می شود.»
این در حالی است که هفته گذشته نماینده سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفت و گو با «تابناک» از غیرممکن بودن بستن فضای مجازی خبر داد و نسبت به آن بی تفاوت بود. محمدحسن آصفری، نماینده یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در این گفت و گو گفت: بحث فیلترینگ راه حلی برای مدیریت و رصد فضای مجازی نیست؛ زیرا امروز دنیا دنیای باز اطلاعاتی است و نمی توان با آن مبارزه کرد. وی در ادامه به تلویحاً عدم استقبال و موفقیت پلتفرم‌های بومی اشاره کرد و گفت: «فیلترسازی به میدانی تبدیل شده است که با فروش فیلترشکن‌ها از این وضعیت سود می‌برند.» نمی توان آن را مدیریت کرد.» فضای مجازی را با فیلترینگ می توان مدیریت کرد، اما با تولید محتوا می توان فضا را مدیریت کرد. ما باید قبل از فیلتر کردن فضای مجازی و پلتفرم‌ها، بسترهای بومی کارآمد و باکیفیت ایجاد می‌کردیم. امروزه وقتی مردم می بینند که پلتفرم های داخلی جوابگوی نیازهایشان نیست، به سراغ پلتفرم های خارجی می روند. آصفری با اشاره به اینکه فیلترینگ برای چه کسانی درآمدزایی کرده است، گفت: درآمد حاصل از فروش فیلترشکن سالانه بیش از 50 میلیارد تومب است و حتی مالیات هم نمی دهند اما کارگری که حقوقش ناچیز است حقوق می دهد. مالیات». وی با تاکید بر اینکه منتظر تحقق وعده پزشکان برای رفع فیلترینگ هستیم، ادامه داد: کارشناسان فیلترینگ داریم چرا باید فیلتر شود تا عده ای از درآمد فیلترینگ استفاده کنند؟
هفته گذشته اظهارنظرهایی درباره فیلترینگ و هشدارها درباره حذف زودهنگام آن به گوش یکی از مدیران مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید تا بر لزوم تصمیم گیری سریع برای رفع فیلترهای یوتیوب، تلگرام، اینستاگرام و واتس اپ تاکید کند. سعید باستانی، مدیر گروه زیرساخت و امور تولید مرکز مطالعات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام اعلام کرد: شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی امنیت ملی باید از منظر کارشناسی مشخص کنند که کدام بخش از تریبون های خارجی. در ایران محدود شده و کدام قطعات موجود است، تصمیم گیری کنید.
عباس عبدی، فعال سیاسی هفته گذشته با انتشار یادداشتی در روزنامه اعتماد به مسعود مزیکیان هشدار داد و نوشت: وقت را تلف نکن، نشت را برطرف کن. وی ادامه داد: بحث فقط فیلترینگ نیست، مسئله انتظار درستی است که مردم از دولت آقای مدزیکیان دارند. ساختار سیاسی در اولین فرصت و در چارچوب وفاق و عقلانیت ملی.» در واقع با توجه به اینکه مسعود مزکیان در تبلیغات انتخاباتی وعده های متعددی مبنی بر ارتقای کیفیت اینترنت و رفع محدودیت ها داده بود، زمانی که کابینه جدید دولت شروع به کار کرد. فعالان اکوسیستم اقتصاد دیجیتال و شرکت‌های اینترنتی اعلام کردند که امیدوارند این وعده‌ها زودتر محقق شود. با توجه به وعده ها و اقدامات فوری رئیس جمهور برای افزایش کیفیت اینترنت در ایران.
قفس فیلتر
مسعود مزکیان رئیس جمهور در مناظره های انتخابات ریاست جمهوری بارها از فیلترینگ انتقاد و آثار مخرب آن و ایجاد بازار سیاه فیلترشکن ها را برجسته کرد و در عین حال با توجه به اینکه در برخی مواقع محدودیت هایی برای اینترنت در سراسر جهان اعمال می شود. وی در اظهارنظرهای خود این نشت را به نوعی زندگی در قفس تشبیه کرد و ادامه نشت را برای عده ای مانند باز کردن فروشگاه دانست. وی با تاکید بر اینکه فیلترشکن محدودیت ندارد، گفت: نمی توانیم بگوییم می خواهیم در قفس زندگی کنیم. دقیقا به همین دلیل بود که مطالبات بسیاری برای رفع فیلترینگ با هشتگ فیلترینگ قفس راه اندازی شد که مهمترین آنها کمپینی بود با عنوان مطالبه رفع فوری فیلترینگ اینترنت از دولت دکتر کمپینی که پیش از این به بیش از پیش رسیده است. بیش از 50000 امضا
در شرایطی که مطالبه رفع فیلترینگ جدی شده است، مردم به دنبال تحقق این وعده انتخاباتی رئیس جمهور هستند و البته نمایندگان مجلس نیز مخالفتی با این موضوع نداشتند، به نظر می رسد تصمیم رفع فیلترینگ می تواند قابل اجرا باشد. سریعتر انجام می شود. بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال سکوت دولت در قبال این موضوع را قابل قبول نمی دانند. حامد بیدی، فعال اینترنت آزاد در این رابطه به «دنیای اقتصاد» می گوید: «احتمالا حکومت وحدت ملی در تلاش است تا بازیگران مختلف را برای رفع فیلترینگ متقاعد کند، اما وزیر ارتباطات تاکنون هیچ کنفرانس مطبوعاتی برگزار نکرده است. و دولت در این زمینه هیچ اقدامی نکرده است، اما انتصابات در این زمینه نشانه های خوبی است که ممکن است باعث ایجاد امید برای تغییر رویکرد شود در سطح محدودی مانند گوگل پلی و یوتیوب انجام شود، اما خواسته اصلی مردم حذف فیلترهای گسترده است.”
وی درباره لحظه احتمالی به نتیجه رسیدن این اقدامات گفت: نمی‌توان پیش‌بینی کرد این مذاکرات چه زمانی به نتیجه می‌رسد؛ اما چون دولت چهاردهم به دنبال دو قطبی‌سازی و تقابل نیست، عجله‌ای برای رفع نشت ندارد. و احتمالاً به دنبال راه حل میانی است، با این حال، انتظار می رفت که دولت به جای سکوت، حداقل با مردم در مورد اقداماتی که برای رفع محدودیت های اینترنتی انجام می دهد صحبت کند. ایران در سال جاری با ضرر 3.5 میلیارد دلاری در رتبه دوازدهم نشت قرار گرفت که همچنان یکی از انتقادات به برنامه های دولت چهاردهم عدم شفافیت در زمینه حذف است از فیلترینگ چون وزیر ارتباطات دولت چهاردهم به اصلاحات با گفتارسازی اشاره کرده است و هنوز مشخص نیست که در عمل چگونه به آن دست خواهد یافت.
