به گزارش رکنا، تجهیزات پزشکی در درمان و مراقبت از بیماران سکته مغزی به ویژه در اولین لحظات پس از بروز این عارضه که به «دقایق طلایی» معروف است، نقش اساسی دارد. در این مواقع حساس، دستگاه های پیشرفته ای مانند سی تی اسکن، ام آر آی و تجهیزات نظارتی ویژه مورد نیاز است تا پزشکان بتوانند به سرعت نوع و شدت سکته را تشخیص داده و درمان مناسب را آغاز کنند. هر گونه نقص یا فرسودگی این تجهیزات می تواند منجر به تاخیر در تشخیص و درمان شود که به طور مستقیم بر کیفیت زندگی و حتی بقای بیمار تأثیر می گذارد.
کاهش شانس بهبودی بیماران
دسترسی محدود به تجهیزات پزشکی مدرن یا ناکارآمدی آن در برخی از بیمارستانهای ایران، بهویژه بیمارستانهای دولتی، بر اساس گزارشها منجر به افزایش مرگومیر و کاهش شانس بهبودی برای بیماران شده است. در حالی که کشورهای پیشرفته با استفاده از فناوری های نوین توانسته اند میزان مرگ و میر ناشی از سکته مغزی را کاهش دهند، در ایران همچنان چالش های زیادی در زمینه تامین و نگهداری این تجهیزات وجود دارد. اخیرا دبیر انجمن سکته مغزی ایران با بیان اینکه از هر دو نفری که دچار سکته مغزی می شوند، یک نفر می تواند نجات یابد، گفت: شیوع و بروز سکته مغزی در ایران حدود 1.5 برابر میانگین جهانی است.
نرخ سکته مغزی در ایران یک و نیم برابر بیشتر از جهان است
احسان شریفی پور، دبیر انجمن سکته مغزی ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: بر اساس مطالعاتی که انجام داده ایم زمان سکته مغزی در ایران 10 سال زودتر از میانگین جهانی است. میزان سکته مغزی در ایران یک و نیم برابر جهان است و اگر فرد در 4.5 ساعت اول به یک مرکز درمانی واجد شرایط منتقل شود، زمان طلایی برای سکته مغزی وجود دارد سکته مغزی اما برای اینکه بیماران در مورد سکته مغزی به عنوان دومین عامل مرگ و میر، خدمات درمانی کافی دریافت کنند، باید دو بخش از سیستم را تقویت کرد که در حال حاضر دارای نقاط ضعف زیادی است.
نیاز به تجهیزات پیشرفته
رئیس بخش سکته مغزی بیمارستان شهدای تجریش ادامه داد: اولین کار نیروی انسانی است و برنامه ریزی های زیادی در این زمینه انجام شده است، بسیاری از واحدهای ویژه سکته مغزی امکانات کافی برای درمان بیماران را ندارند و باید پرداخت ویژه شود. توجه به امکانات ضروری و استاندارد امروزه روش های طلایی برای درمان سکته مغزی است با این دستگاه ها می توان لخته را از بافت مغز خارج کرد و فرد را نجات داد.
اهمیت زمان در درمان بیماران
وی ادامه می دهد: متاسفانه در برخی بیمارستان ها این دستگاه ها در اختیار سایر همکاران قرار می گیرد و تیم های سکته مغزی در مواقع لزوم به این دستگاه ها دسترسی ندارند، این موضوع نیاز به توجه عاجل دارد، تجهیزات مورد نیاز برای درمان این بیماران بسیار پیشرفته است و دارای یک در شرایطی که سکته مغزی دومین عامل مرگ و میر است، این دستگاه ها باید بیمه شوند و در بیمارستان های واجد شرایط استفاده شوند در صورت سکته مغزی، زمان بسیار مهم است و در هر ثانیه حدود 40000 سلول مغز به طور غیرقابل برگشتی از بین می روند، بیماران بدون اتلاف وقت درمان می شوند.
این پزشک در پایان گفت: در کنار تجهیزات به تعداد کافی متخصص برای درمان بیماران نیاز داریم همچنین رسیدگی به این افراد ضروری است زیرا نقش مهمی در نجات جان بیماران دارند.
مرگ و میر و ناتوانی در سکته مغزی
سکته مغزی یکی از چالش های مهم بهداشتی و عامل اصلی مرگ و میر و ناتوانی است. آمارهای اخیر نشان می دهد که شیوع سکته مغزی در حال افزایش است و ایران جزو کشورهایی است که میزان سکته مغزی بالایی دارد. این مشکل عمدتاً به دلیل افزایش عوامل خطر مانند فشار خون بالا، دیابت، استعمال دخانیات و سبک زندگی کم تحرک است. بر اساس برآوردهای سازمان بهداشت جهانی، بار جهانی سکته مغزی بیشتر در کشورهای با درآمد کم و متوسط مانند ایران دیده می شود.
این وضعیت به دلیل محدودیتهای زیرساختی و دسترسی کمتر به تجهیزات پیشرفته پزشکی است که منجر به نتایج بدتر بیماران میشود. علاوه بر این، محدودیتها در سیستمهای درمانی به این معناست که بسیاری از بیماران خدمات اورژانسی کافی ندارند. گزارش ها نشان می دهد که مرگ و میر ناشی از سکته مغزی و بیماری های مرتبط با آن به ویژه در مردان و افراد مسن بالاست. این به عنوان زنگ خطری برای سیاست گذاران و متخصصان بهداشت عمومی در نظر گرفته می شود تا توجه بیشتری به بهبود سیستم های تشخیص سکته و درمان سریع، به ویژه در بخش اورژانس داشته باشند.
اهمیت تجهیزات پزشکی پیشرفته و کادر متخصص در درمان بیماران سکته مغزی را نمی توان نادیده گرفت. هر گونه نقص در این زیرساخت ها می تواند به قیمت جان بیماران تمام شود و فرصت های حیاتی برای درمان و بهبودی را از آنها سلب کند. در ایران، چالش های اقتصادی و محدودیت های زیرساختی مانع از دسترسی کافی به دستگاه های حیاتی مانند آنژیوگرافی و دستگاه های تصویربرداری پیشرفته می شود.
این امر به ویژه در مورد بیمارستانهای دولتی و مراکز درمانی که بودجه محدودی دارند و عواقب جدی برای بیماران و خانوادههایشان به همراه دارد، دیده میشود. مقایسه شرایط ایران با کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که دسترسی محدود به تجهیزات به روز در کشورهای با درآمد متوسط و. کم مانند ایران یکی از عوامل مهم در افزایش مرگ و میر و ناتوانی ناشی از سکته مغزی است.
از سوی دیگر، سیاست گذاران حوزه بهداشت و درمان باید اهمیت آموزش و افزایش تعداد متخصصان در کنار تجهیزات کافی را به عنوان یکی از راهکارهای کاهش مرگ و میر ناشی از سکته مغزی جدی بگیرند. همچنین توجه ویژه به تامین مالی، بیمه و تسهیل دسترسی به این خدمات برای اقشار مختلف جامعه از جمله مواردی است که با در نظر گرفتن افزایش عواملی مانند فشار خون و فشار خون بالا می تواند به افزایش کیفیت خدمات درمانی در ایران کمک کند. . دیابت در جامعه ایران می توان پیش بینی کرد که نیاز به این خدمات در آینده افزایش یابد.
بنابراین تامین و توسعه زیرساخت های لازم در بخش درمان سکته مغزی نه تنها یک نیاز فعلی بلکه سرمایه گذاری برای نسل های آینده است. رفع این نیازها با برنامه ریزی همه جانبه و همکاری نزدیک دولت، بخش خصوصی و سازمان های بین المللی می تواند از بار بیماری ها و هزینه های آن بر جامعه بکاهد و از جان هزاران بیمار محافظت کند.