سندرم بی تفاوتی؛ علائم، علل، درمان.

سندرم بی تفاوتی یک وضعیت روانی است که باعث می شود فرد نسبت به انجام کارهای روزانه یا حتی فعالیت های مورد علاقه خود احساس بی علاقگی کند. همه ما هر از چند گاهی احساس خستگی، بی انگیزگی یا تنبلی می کنیم، اما اگر احساس بی انگیزگی به یک احساس مستمر و مزمن تبدیل شود، نگران کننده است و می تواند در زندگی روزمره و در امور کاری و تحصیلی فرد اختلال ایجاد کند. در این مقاله در مورد سندرم بی تفاوتی و علائم و اشکال درمان آن صحبت خواهیم کرد.

سندرم بی تفاوتی چیست؟

سندرم برانگیختگی نوعی بیماری روانی است که با تغییر در شخصیت، عواطف و عملکرد شناختی فرد همراه است. افراد مبتلا به این سندروم دارای کمبود تمرکز، عدم تحرک و بی تفاوتی هستند و حافظه ضعیفی دارند.

این حالت اولین بار در دهه 1960 در افرادی که سابقه طولانی مصرف حشیش داشتند مشاهده شد. بعدها، ارتباطی بین بی تفاوتی و استفاده از داروهای روانگردان مانند مت آمفتامین ها و برخی از شربت های سرفه بدون نسخه کشف شد.

اگر نسبت به چیزهایی که معمولاً شما را خوشحال می کنند بی علاقه و بی انگیزه شده اید، ممکن است به سندرم بی تفاوتی مبتلا باشید.

علائم سندرم بی تفاوتی

علائم سندرم بی تفاوتی شبیه علائم افسردگی است. به همین دلیل گاهی اوقات می توان افسردگی را تشخیص داد. بی‌حسی و بی‌حسی عاطفی شایع‌ترین علائم سندرم برانگیختگی هستند. سایر علائم سندرم بی تفاوتی عبارتند از:

• اختلالات حافظه؛
• عدم تمرکز؛
• بی توجهی؛
• ایزوله سازی اجتماعی؛
• فقدان جاه طلبی.

سندرم آپاتی بر لوب فرونتال مغز تأثیر می گذارد. لوب فرونتال بخشی از مغز است که مسئول تصمیم گیری، تنظیم احساسات و عملکرد شناختی است.

بی تفاوتی یکی از اولین نشانه های سندرم بی تفاوتی است. علائم بی تفاوتی شامل از دست دادن حافظه کوتاه مدت و بلند مدت، فقدان احساسات و عدم تمرکز حین فعالیت هایی است که نیاز به تمرکز زیاد دارند.

علل سندرم بی تفاوتی

تحقیقات قطعی در مورد علل دقیق سندرم بی تفاوتی هنوز انجام نشده است. برخی از محققان مصرف بیش از حد ماری جوانا را عامل این سندرم می دانند. مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، یک نوع رایج از داروهای ضد افسردگی نیز می‌توانند باعث بی‌تفاوتی شوند. چندین مورد از نقش مواد روانگردان مانند مت آمفتامین، برخی از شربت های سرفه و حلال ها در ایجاد سندرم بی تفاوتی نیز گزارش شده است.

1. سندرم بی تفاوتی ناشی از ماری جوانا

سندرم بی تفاوتی اولین بار در افرادی که به طور مکرر از ماری جوانا استفاده می کردند مشاهده شد. با این حال، رابطه بین مصرف ماری جوانا و سندرم بی تفاوتی همچنان بحث برانگیز است.

در حالی که طبق برخی مطالعات، مصرف کنندگان مکرر ماری جوانا احتمالاً از سندرم بی تفاوتی رنج می برند، برخی دیگر معتقدند که ماری جوانا نه تنها مسئول این بیماری نیست، بلکه این دارو در واقع منجر به افزایش راحتی در مصرف کنندگان آن می شود.

بر اساس مطالعه دیگری که در مورد رابطه بین ماری جوانا و سندرم بی انگیزگی انجام شده است، مصرف کنندگان منظم ماری جوانا که بی انگیزگی شدید را تجربه می کنند، ممکن است قبلاً افسردگی داشته باشند و علائم سندرم بی انگیزگی تنها بازتابی از افسردگی آنها است و ناشی از مصرف خود ماری جوانا نیست.

بر اساس تحقیقات دیگر، احتمالاً بین 16 تا 21 درصد از مصرف کنندگان منظم ماری جوانا، سندرم برانگیختگی تأثیر می گذارد. در یک مطالعه در سال 2018، محققان دریافتند که مصرف ماری جوانا به تنهایی باعث کاهش شدید ابتکار عمل و تداوم می شود که از علائم سندرم بی تفاوتی است. آنها به این نتیجه رسیدند که ماری جوانا یکی از عوامل زمینه ساز این سندرم است.

2. سندرم آپاتی ناشی از مهارکننده های بازجذب سروتونین

مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) برای تقلید از پیام‌رسان‌های شیمیایی مانند سروتونین در مغز ما طراحی شده‌اند تا علائم افسردگی را کاهش داده و احساس بهتری در فرد ایجاد کنند. با این حال، این داروها گاهی اوقات به گیرنده های اصلی سروتونین در مغز آسیب می رسانند یا فرسوده می شوند. هنگامی که این گیرنده ها آسیب دیده یا فرسوده می شوند، پیدا کردن انگیزه برای انجام کارهایی که معمولاً از آنها لذت می برید دشوار است و می توانید احساس غمگینی و بی حالی داشته باشید.

در مطالعه‌ای در سال 2004، محققان دریافتند که 20 درصد از شرکت‌کنندگان پس از مصرف مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین احساس بی‌حالی می‌کردند و 16.1 درصد از دست دادن جاه‌طلبی را گزارش کردند.

اگرچه گزارش های متعددی مبنی بر ایجاد سندرم بی تفاوتی این داروها وجود دارد، اما هیچ تحقیقی این موضوع را به طور کامل تایید نکرده است.

درمان سندرم بی تفاوتی

از آنجایی که علائم سندرم بی تفاوتی بسیار شبیه به علائم افسردگی است، درمان این بیماری ها اغلب مشابه است. استفاده از داروهای ضد افسردگی و روان درمانی به طور کلی برای درمان این بیماری توصیه می شود. با این حال، اگر تصور شود که داروی بازدارنده بازجذب سروتونین علت سندرم بی تفاوتی است، پزشک احتمالاً توصیه می‌کند که دوز دارو کاهش یابد یا مصرف آن قطع شود.

سندرم بی تفاوتی ناشی از SSRI معمولاً به 3 روش درمان می شود:

• کاهش دوز داروی SSRI؛
• افزودن یک داروی دوم که علائم بی تفاوتی را کاهش می دهد.
• تغییر داروها به دسته دیگری از داروهای ضد افسردگی، مانند مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs).

موثرترین راه برای درمان سندرم مصرف ماری جوانا کاهش تدریجی مصرف ماری جوانا است. توقف ناگهانی فقط می تواند علائم فرد را بدتر کند.

آخرین کلمه

برخی ادعا می کنند که چیزی به نام سندرم بی تفاوتی وجود ندارد. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، تنها شواهدی که وجود این بیماری را تایید می‌کند، بیشتر شامل گزارش‌های مشاهده‌ای و سوابق بیماران است. در حال حاضر، هیچ یک از مطالعات بر روی بیانگیختگی به شواهد قطعی مبنی بر وجود این سندرم منجر نشده است.

اگر شما نیز برای انجام فعالیت های عادی احساس بی علاقگی و بی انگیزگی می کنید، پیشنهاد می کنیم با یک روانشناس صحبت کنید تا به شما در حل این مشکل کمک کند.