رئیس جمهوری اسلامی ایران پس از یازده سال در راس هیاتی سیاسی و اقتصادی به دعوت رؤسای جمهور کنیا، اوگاندا و زیمبابوه با هدف تنوع بخشی به مقاصد صادراتی ایران به قاره “فرصت ها” رفت. توسعه روابط تجاری با کشورهای آفریقایی
به گزارش ایسنا، از نخستین سال های پیروزی انقلاب ایران، توسعه روابط سیاسی با کشورهای آفریقایی به دلیل مبارزات ضد استعماری کشورهای آفریقایی مورد توجه مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران بوده است. این. و در این زمینه به موفقیت های نسبی دست یافته است، هرچند گاهی و در برخی از دولت ها به توسعه روابط با کشورهای این قاره توجه جدی تری شده است و در برخی از دولت ها چشم انداز استراتژیک این قاره وجود نداشته است. یا حداقل گام موثری برای توسعه روابط برداشته نشده است.
علیرغم گسترش روابط سیاسی ایران با کشورهای مختلف آفریقایی در چهل سال اخیر، توسعه همکاری های اقتصادی با کشورهای این قاره در حاشیه بوده و علیرغم برخی تلاش ها و امضای برخی قراردادها، سطح مبادلات تجاری ایران افزایش یافته است. تعاملات با کشورهای این قاره همچنان در سطح مناسبی قرار ندارد و می توان گفت عرصه را در این زمینه به سایر رقبا واگذار کرده است.
بر اساس آخرین آمار منتشر شده، میزان تعاملات تجاری قاره آفریقا 1.2 میلیارد دلار و سهم ایران از این موضوع در حال حاضر 1.2 میلیارد دلار است و پیش بینی می شود با توجه به تعاملات و برنامه ریزی های انجام شده، این این رقم در سال جاری به بیش از دو میلیارد دلار افزایش خواهد یافت. رقمی که با توجه به ظرفیت های موجود بین ایران و 54 کشور آفریقایی هنوز بسیار ناچیز است.
در خصوص دلایل کم بودن این ارقام می توان سوالات متعددی را مطرح کرد، اما به نظر می رسد یکی از دلایل این مشکل عدم اطلاع دقیق مسئولان ایرانی و فعالان اقتصادی کشورمان از وضعیت اقتصادی است. توانمندی های این کشور در زمینه هایی مانند معدن، کشاورزی، کشت فراسرزمینی و … و از سوی دیگر اطلاعات دقیقی از نیازهای این قاره و سرمایه گذاری هایی که ایران می تواند در این قاره انجام دهد وجود ندارد.
هنوز در ذهن برخی از نخبگان و مردم ایران، بر اساس تصویر رسانه ای در سال های اخیر، آفریقا قاره ای محروم با مردمانی است که استخوان هایشان از قحطی و قحطی به بدنشان چسبیده است، قاره ای که فقط درگیر جنگ داخلی است. و افراط گرایی و اثری از زندگی در آن مدرنیته نیست، غافل از اینکه آفریقا اکنون به قاره ای تبدیل شده است که در آن آمریکا و چین آشکارا و پنهان با یکدیگر رقابت می کنند تا سرمایه گذاری بیشتری کنند و از توانایی های خود سود بیشتری ببرند. . در سال های اخیر علاوه بر حضور پررنگ چین و کشورهای غربی در آفریقا، شاهد فعالیت روزافزون کشورهایی مانند ترکیه، قطر، امارات متحده عربی و عربستان در این قاره بوده ایم. در واقع نکته اینجاست که آفریقا مانند سایر قاره ها دارای سختی ها و مشکلاتی است، اما وضعیت آن قطعاً آن چیزی نیست که در ذهن مردم ما نقش بسته است، مانند چندین تاجر ایرانی از بخش خصوصی که در این قاره ها وارد آفریقا شده اند. وقتی وارد شدند، از میزان توانایی ها و ظرفیت های موجود در آفریقا شگفت زده شدند و آنچه که دیدند با آنچه در ذهن داشتند بسیار متفاوت بود.
از سوی دیگر همانطور که گفته شد در این سال ها قراردادهایی در سطح دولتی با برخی کشورهای آفریقایی منعقد شده است اما در مقاطعی به دلایل مختلف طرف ایرانی اقدام جدی برای تحقق وعده ها و قراردادها انجام نداده است. به گفته یکی از کارشناسان آفریقایی، ما در برخی از این کشورها اعتبار خود را برای عمل به وعده های خود از دست داده ایم و انگیزه این کشورها برای همکاری با ایران کم شده است.
تحریم های یکجانبه آمریکا، موانع انجام معاملات بانکی و مالی به دلیل قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF، عدم حضور مشاوران حرفه ای و کارآمد تجاری در سفارتخانه های هدف ایران در این قاره، نبود خطوط پرواز مستقیم بین ایران و کشورها. این قاره یکی دیگر از دلایل عدم حضور جدی ایران در تجارت خارجی آفریقاست. از سوی دیگر باید به این نکته نیز اشاره کرد که تاجران و برزوگان های آفریقایی و حتی برخی از مقامات آفریقایی تحت تاثیر رسانه های غربی درک دقیقی از ایران و توانایی های آن ندارند، زیرا به گفته برخی مقامات ایرانی ترس از ایران باعث شده است. ایجاد شده در آفریقا، وقتی هیئتی از آفریقا در دیدار با مقامات کشورمان وارد ایران می شود، اذعان می کنند آنچه در ایران دیده اند با آنچه قبلا تصور می کردند بسیار متفاوت است.
در دو سال اخیر با توجه به تاکید دولت سیزدهم بر سیاست خارجی متوازن و اهمیت روزافزون دیپلماسی اقتصادی، شاهد اجرای اقداماتی برای گسترش تعاملات اقتصادی و تجاری با کشورهای این قاره بوده ایم. ایران همانند سال گذشته شش مرکز تجاری با همکاری بخش‌های دولتی و خصوصی در ساحل عاج، کامرون، کنیا، تانزانیا، غنا و اوگاندا ایجاد کرد و این مراکز در سنگال و نیجریه ایجاد خواهند شد.
همچنین با توجه به اینکه در این دو سال تلاش شده تا به برنامه کمیسیون های مشترک اقتصادی ایران با کشورهای آفریقایی نظم بیشتری داده شود، در چارچوب برنامه ریزی در این زمینه، نشست کمیسیون مشترک ایران با کشورها در سال جاری جشن کنیا، تانزانیا و آفریقای جنوبی، ساحل عاج، سنگال، بوروندی و … برنامه ریزی شده است.
به گزارش ایسنا، اواخر اسفندماه سال گذشته با همکاری وزارت امور خارجه و وزارت امنیت، نشست همکاری های اقتصادی و تجاری ایران با کشورهای غرب آفریقا و وبینارهای مشترک با کشورهای شرق و آفریقای جنوبی برگزار شد. . قرار است در ماه های آینده برگزار شود.
همچنین در راستای افزایش تعداد رایزنان تجاری در آفریقا، ایران پس از چندین سال مجدداً به کشورهای آفریقای جنوبی، نیجریه و کنیا مستشاران تجاری اعزام کرد و قرار است در دو کشور سنگال و غنا رایزنی های تجاری داشته باشیم.
در حال حاضر در بین کشورهای آفریقایی، ایران بیشترین تعامل تجاری را با کشورهایی مانند آفریقای جنوبی، موزامبیک، غنا، سودان، نیجریه، کنیا، ساحل عاج و تانزانیا دارد و برنامه ریزی دولت در این راستا هدف قرار دادن کشورهای این قاره است. و با گسترش شرکای تجاری خود در آفریقا، حضور خود را در این قاره تثبیت کند.
به گزارش ایسنا، بر اساس آنچه اعلام شد، در سفر رئیس جمهور به کنیا، اوگاندا و زیمبابوه، تفاهم نامه ها و تفاهم نامه هایی بین ایران و این کشورها برای گسترش همکاری ها در زمینه های اقتصادی و تجاری امضا خواهد شد و لازم است پس از پس از این سفر باید برنامه ریزی جدی صورت گیرد تا توافقات انجام شده اجرایی و عملیاتی شود و مردم نتایج سفرهای مذکور را در حوزه اقتصادی کشور مشاهده کنند. علاوه بر این، دولت باید با اقدامات مناسب و ایجاد تسهیلات برای تثبیت حضور ایران در عرصه اقتصادی آفریقا، زمینه ساز آشتی بخش خصوصی با قاره آفریقا را فراهم کند و به حضور بخش دولتی در این زمینه بسنده نکند. قاره
انتهای پیام
