بازار؛ گروه استان ها: فضای اقتصادی کنونی، به ویژه در بخش تولید و تجارت خارجی، محدودیت ها را برای زنان برداشته است و زنان کارآفرین به عنوان یکی از اعضای اصلی رشد اقتصادی شناخته می شوند.
در کشور ما نیز زنان در مسیر توسعه اقتصادی قرار گرفته اند و با کارآفرینی و کمک به کسب و کارها فضای اقتصادی را متحول کرده اند، با این حال همچنان با مشکلاتی مواجه هستند که رفع آن نیازمند تلاش بیشتر است.
خبرنگار بازار برای اطلاع از وضعیت زنان تاجر در کشور و به ویژه استان گلستان با یکی از زنان فعال و کارآفرین کشور گفت و گو کرد. فرشته سلیمانی رئیس انجمن ملی مشاغل زنان گلستان، دبیر بازنشسته و مدیر اجرایی سابق خانه هزار دوستان است..
سلیمانی سال ها مدیریت موسسه فرهنگی هنری نماکارنگ و آموزش فنی و حرفه ای و مرکز علمی کاربردی در تهران را بر عهده داشته است. پس از بازنشستگی و مهاجرت به گرگان، چهار مجموعه دیگر ایجاد کرد که بزرگ ترین آن ها خانه صنایع دستی هزاره دوستان نام دارد. مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید.
* توضیح درباره «خانه هزار دست»..
زمانی که برای زندگی به گرگان مهاجرت کردم، متوجه شدم هنرمندان زیادی مشغول فروش آثار هنری خود از جمله سیاه دوزی، بخار دوزی و … هستند. تفاوت هنرمندی که هنر اصیل را حفظ می کند و دکتر چیست؟ به فکر تشکیل یک گروه حمایتی از بانوان بازرگان و هنرمندان استان گلستان افتادم و به این ترتیب خانه هزارداستان در سال 1396 تاسیس شد.
با وجود اینکه تبلیغ خاصی انجام ندادیم، اما هنرمندان با استقبال خوب خانه هزاردستان مواجه شدند و علاوه بر برپایی نمایشگاه های دائمی و ماهانه، جشنواره های سراسری نیز برگزار شد.
خانه صنایع دستی مکانی عالی برای ما و هنرمندان بود زیرا بدون تبلیغات محیطی با استقبال خوبی روبرو شد. متأسفانه به دلیل افزایش چندباره اجاره بها، به ناچار فعالیت خانه صنایع دستی هزاردستان را قطع کردیم..
* انجمن ملی زنان در تجارت چه نقشی در توسعه زنان بازرگان و کارآفرین ایفا کرد؟
دفتر انجمن ملی بانوان کارآفرین در سال 1392 با مجوز استانداری تهران آغاز به کار کرد و در حال حاضر این انجمن دارای شعب متعدد در استان های کرمانشاه، گیلان و گلستان می باشد و به زودی نمایندگی آن در استان خندق ایجاد می شود..
فعالیت ما با هدف توانمندسازی زنان، همگن سازی و هم کلاسی آنها و نیز ارتقای زنان در سطح حرفه ای و شبکه سازی است. از آنجایی که در یک شبکه و یک تیم افراد از مشکلات یکدیگر آگاه هستند و می توانند به یکدیگر کمک کنند، همچنین این شبکه و تیم برای توانمندسازی بانوان حرفه ای و نیمه حرفه ای تلاش می کند..
در این انجمن نیازهای زنان کارآفرین ارزیابی و برآورده می شود و در زمینه های مختلف به آنها آموزش داده می شود. در صورت مواجهه با مشکلات مالیاتی، حقوقی یا مدیریت منابع انسانی، کارگاه آموزشی بر اساس تصمیم هیات مدیره و بر اساس نیاز بانوان برگزار می شود..
همچنین این انجمن که یک شبکه ایرانی و ملی است، در تمامی استان ها، دانشگاه ها و سازمان هایی که به ارتقاء و توانمندسازی زنان اهمیت می دهند، قراردادی منعقد می کند.
در سال 1395 تفاهم نامه توانمندسازی زنان کارآفرین و علاقمند به این بخش در گرگان منعقد شد و این انجمن به مدت یک هفته به بررسی مسائل محلی پرداخت و پس از شناسایی نیازهای جامعه هدف اقدام به برگزاری کارگاه های آموزشی مختلف کرد..
زنان کارآفرین در هر استانی چالش های خاص خود را دارند و برای حل این چالش ها از معلمان متخصص دعوت می کنیم و همچنین فرم های تشخیص و نیازسنجی به این افراد تحویل داده می شود و بازخورد آن در مجلات داخلی ارائه می شود.
وقتی یک زن در کاری که انجام داده موفق باشد همه از او حمایت می کنند اما وقتی با چالش مواجه می شود متوجه می شود که دانش و حضور در نظام و دایره سیاست های اقتصادی بسیار مهم است.
* زنان صاحب مشاغل و کارآفرینان در ایران با چه چالش هایی روبرو هستند؟
چالش‌های زیادی برای زنان وجود دارد و من فکر می‌کنم اگر چالش مردان در این زمینه 10 درصد باشد، زنان با 90 درصد چالش‌ها مواجه هستند، اما پیگیری، پشتکار و امید زنان، آنها را تقریباً برابر می‌کند..
به عنوان مثال وقتی قصد راه اندازی یک موسسه فرهنگی هنری را دارید، در روند اخذ مجوز تفاوتی بین زن و مرد وجود ندارد و مهم ادامه دادن و پیگیری فرد است. در واقع، جنسیت در مورد تقاضا مهم نیست، اما زمانی که زنان کسب و کار خود را راه اندازی می کنند، با چالش های عظیمی در روند ماندگاری و تداوم مواجه می شوند. یعنی وقتی به نقطه مطلوب می رسند و می درخشند با هزار چالش مواجه می شوند که در صورت نداشتن ارتباطات موثر و مفید، سرمایه، پشتیبانی و از همه مهمتر دانش، مدیریت منابع انسانی و مدیریت پروژه به صورت فنی، استاندارد و به روز. . شکل فعلی آنها بدون شک پسرفت خواهند کرد.
وقتی زن در کاری که انجام داده موفق باشد همه از او حمایت می کنند اما وقتی با چالش مواجه می شود متوجه می شود که دانش و حضور در نظام و دایره سیاست اقتصادی بسیار مهم است و تفاوت زن و مرد در اینجاست..
شايد عمر فعاليت جدي زنان در سراسر جهان به حدود 100 سال و در ايران به حدود 50 سال برسد و هم اكنون در مناصب مختلف مانند مجلس، در ميان رؤساي جمهور و زنان ثروتمند از نظر كمي محروم هستند..
در طول 100 سال گذشته، زنان وارد عرصه های اقتصادی و سیاسی شده اند، عضو شورای شهر شده اند، صادرات و واردات داشته اند و دانشگاه تاسیس کرده اند که نشانه خوبی به حساب می آید، اما از آنجایی که زنان زمان کمتری را برای رزومه خود صرف می کنند، موفقیت آنها می باشد. نسبتا کمتر . این صنف باید صد برابر یک مرد کار کند و برای ماندگاری بیشتر تلاش کند..
* استقبال بانوان کارآفرین در مجامع اقتصادی کشور چقدر است؟
پذیرش فرهنگی در این جوامع وجود دارد، اما جدیت و ظرفیت یک فرد بسیار مهم است، چه دانش و مهارتی دارند؟ آیا تجهیزاتی ساختید؟ متأسفانه ما ایرانی ها به خصوص برخی از خانم ها مصمم هستیم، از کودکی کار تیمی را یاد نگرفته ایم و وقتی با مشکلی مواجه می شویم سازمان ها و دیگران را مقصر می دانیم، اما مشکل اصلی این است که هماهنگی درستی حاصل نشده است. تشکیل تیم و زیرساخت مشکل کار است. داشتن دانش فنی، فرهنگی و محیطی در مورد موضوع کار ما موضوع مهمی است که متاسفانه فاقد آن هستیم و این عوامل مانع رشد ما می شود..
از طرفی متأسفانه مسئولان اتاق بازرگانی و حتی وزارت فرهنگ و ارشاد، سازمان امور مالیاتی و هر سازمانی که بخواهد مجوز صادر کند، در ابتدا به متقاضیان آموزش نمی دهند. مثلا برای مجوز موسسه فرهنگی هنری به جز مدرک عمومی یک پروسه ساده طی می شود اما آیا متقاضی در این زمینه دانش کافی دارد؟ اگر کسی بخواهد در اقیانوس شنا کند، باید ببیند که آیا در یک حوض کوچک شنا می کند یا در دریا شنا می کند. اتاق بازرگانی باید یک دوره آموزشی برای صادرکننده برگزار کند تا بخشی از محصولات خود را به کشورهای همسایه صادر کند. صرف داشتن مدرک تحصیلی مرتبط در این زمینه کافی نیست و نیاز به آموزش و ظرفیت در هر زمان دارد..
زنان در همه جا و در هر مکان و شغلی حتی زنان خانه دار باید به زندگی خود کیفیت بیافزایند. حتی اگر کاری انجام ندهند، باید معنای زندگی را جستجو کنند.
* آیا بین زنان و مردان فعال اقتصادی در ایران و سایر کشورها تفاوتی وجود دارد؟
آموزش زنان کارآفرین در هر کشوری به فرهنگ و زیرساخت آن کشور بستگی دارد. در سایر کشورها فعالیت ها بر اساس نیازسنجی انجام می شود و در صورت نیاز تولیدکنندگان محصول یا کالایی را تولید می کنند، اما در ایران تولید بدون نیازسنجی سیستماتیک انجام می شود و در نهایت در دست تولیدکننده می ماند. اما در کشورهای دیگر سازمان ها به صورت شبکه ای فعالیت می کنند و نیازهای بازار در سازمان ثبت می شود تا این گروه متضرر نشوند. . در واقع کار ناپیوسته و سازمان های غیر یکپارچه باعث این مشکلات می شود..
*چه توصیه ای به زنان کارآفرین دارید؟
زنان در همه جا و در هر مکان و شغلی حتی زنان خانه دار باید به زندگی خود کیفیت بیافزایند. حتی اگر کاری انجام ندهند، باید معنای زندگی را جستجو کنند..
درصد افسردگی در زنان بیشتر از مردان است زیرا مردان برای زندگی و کار معنا و هدف دارند، اما برای بسیاری از زنان خانه دار اینگونه نیست، تکرار باعث افسردگی می شود، زنان باید یکنواختی را از بین ببرند و برای شاد بودن در زندگی معنا پیدا کنند. جدا از هم.
