خبرگزاری بیشتر; گروه مجله: بحث انتخاباتی که از شبکه های فضای مجازی گرفته تا رسانه های رسمی به وجود می آید، همه انتخابات را روشن می کند و سعی می کند مردم را متقاعد کند که در سرنوشت کشورشان تأثیرگذار باشند. بارها دیده ایم که می گویند به اجماع برسید و یکی را انتخاب کنید که به معیارهای شما نزدیکتر از دیگران باشد.
این تصویر در راه است تا مردم را متقاعد کند که “رای باطل” یا “رای خالی” درست نیست و از آنها می خواهد که وقتی می توانند برای خود “انتخاب کنند” از این “فرصت” استفاده نکنند.
گاه در مسیر رسیدن به این روشنایی، حتی به نقطه ای می رسید که باید بین بد و بدترین یکی را انتخاب کرد; یعنی یک بار دیگر گزینه بد بهتر از رای سفید یا باطل معرفی شد. همه اینها را گذراندیم تا به دیروز برسیم. دیروز (سه شنبه) در اولین رای گیری مجلس دوازدهم، حدود 8.5 درصد از نمایندگان رای منفی دادند! انتخابات برای ریاست مجلس بود و نامزدهای این مسئولیت «محمد باقر قالیباف»، «حجت الاسلام مجتبی ذوالنوری» و «منوچهر متکی» بودند.
در نهایت نتیجه این شد که در این رای قالیباف بار دیگر با 198 رای به ریاست جمهوری رسید. این نتیجه با توجه به حاشیه ها و تردیدهای اخیر در ادامه ریاست قالیباف، به تنهایی می توانست محل بحث های زیادی باشد، اما توجه همگان معطوف به هدر رفت آرای نمایندگان در دوره قبل از کار مجلس دوازدهم بود.
در انتخابات گذشته با افزایش «آرای تلف شده» در میان مردم مواجه بودیم و اکنون این ماجرا به روی مدیران سیاسی کشور باز شده است. نگاهی به انتخابات گذشته شورای اسلامی نشان می دهد که این موضوع در سال های اخیر رو به افزایش بوده است. به عنوان مثال، در انتخابات ریاست مجلس یازدهم، تعداد آرای باطل تنها 8 رای از 266 رای بوده است. یعنی کمتر از نیم درصد.
می توان گفت در چنین شرایطی دیگر موقعیت های ممکنی وجود ندارد; اول اینکه نمایندگان نتوانسته اند فرد صحیح را شناسایی کنند. دومین؛ نامزد مورد نظر آنها در میان گزینه ها نبود. سوم؛ بیشتر و یک چهارم پذیرفته می شود. نسبت به انتخاب رئیس مجلس بی تفاوت هستند. چهار گزینه ای که نمی توان گفت خوش بینانه یا بهتر از بقیه هستند.
واضح است که این موضوع چه عمدی و هماهنگ و چه بی غرض و بی تفاوت اگر اتفاق بیفتد فقط یک پیام برای مردم دارد: «یا مجلس برای نمایندگان جدی نیست؛ یا مبارزه سیاسی آنها جدی تر از این حرف هاست».
در این شرایط سوالی که از دیروز ذهن بسیاری از مردم، رسانه ها و کارشناسان را به خود مشغول کرده است این است که آیا نمایندگانی که نتوانستند یکی از این سه نفر را انتخاب کنند و به دلیل بی احتیاطی رای را لغو کردند، برای مسائل کلان کشور خود قرار داده اند یا خیر؟ به تلاش تجربه و تصمیم گیری درست؟
کسانی که نتوانستند یا شاید نخواستند در مورد انتخاب رئیس مجلس در مورد مسائل تخصصی در حوزه های غیرسیاسی تصمیم بگیرند چه خواهند گفت؟
کاندیداهایی که در ایام انتخابات لیست های بلندبالایی ارائه می کنند و انتظار دارند مردم به نام های نامعلوم اعتماد کنند و به آنها رأی بدهند، چطور نتوانستند رئیس مجلس را انتخاب کنند؟
اگر کاندیدای مورد نظر در بین گزینه ها حضور نداشت چرا اقدام به اضافه کردن گزینه نکردند یا حتی اگر خود را گزینه بهتری می دانستند چرا خودشان معرفی نشدند؟ بدبین بودم 5 رای می آورند!
نکته قابل توجه این است که این نمایندگان با آرایی که مردم روی برگه رای نوشته اند، افرادی بدون سابقه و سابقه سیاسی که می توانند به جای نام خود عبارتی نادرست روی برگه رای بنویسند به صحن علنی مجلس آمده اند. این در حالی است که همین نمایندگان در اولین و شاید یکی از مهم ترین جلسات علنی، به چشم همین مردم می نگرند و برای انتخاب رئیس مجلس آرای باطل به صندوق می اندازند. کسانی که در عرصه سیاسی حضور دارند و می گویند خودشان را تحلیل می کنند و خودشان را تشخیص می دهند، اگر نمی توانند انتخاب کنند چطور انتظار دارند مردم رای باطل ندهند وقتی کاندیدای مورد نظرشان جزو گزینه ها نیست؟
24 نفر تعداد کمی نیست. 24 نماینده مجلس در جمع 80 میلیون نفر اعلام کرده اند که رهبری و هیات رئیسه را قبول ندارند و این موضوع از روز گذشته سوالات و انتقادات زیادی را در فضای سیاسی کشور ایجاد کرده است. همه اینها در حالی است که مقام معظم رهبری در نظرسنجی های خود می فرمایند: «اگر رأی سفید باعث تضعیف نظام اسلامی شود، حرام است». با وجود چنین بیانی از سوی رهبر انقلاب، 24 نفر به این سخنان بی توجهی می کنند و این اقدام سیاسی را عادی می کنند. 24 نفر که انتظار می رود بدون هماهنگی قبلی رای سفید داده باشند.
واکنش های صحیح به رای های دروغین
طرح شفافیت آرای نمایندگان برای اولین بار در مجلس دهم. فراز و نشیب های زیادی داشت و آنقدر درگیری در مورد آن وجود داشت که در نهایت اجرایی نشد. سابقه آرای باطل نمایندگان دقیقاً همان نقطه ای است که عدم شفافیت در آن نمایان می شود. مردم باید بدانند کدام نمایندگان رای باطل داده اند. به نظر می رسد کسانی که با صندوق انتخابات کار کرده اند و به لیست های بلند رای داده اند، حق دارند بدانند که کدام یک از کسانی که به لطف رای مردم به سمتی دست یافته اند، اکنون نسبت به یک موضوع مهم بی تفاوت و بی مسئولیت هستند.
حاشیه آرای باطل در انتخاب رئیس مجلس آنقدر زیاد شد که مردم در فضای مجازی واکنش نشان دادند. بسیاری از کاربران شبکه اجتماعی X در پاسخ به این موضوع مطالبی را منتشر کرده اند; تینا امین، استاد دانشگاه و نویسنده در حساب کاربری خود نوشت: در راستای شفافیت، ای کاش اسامی نمایندگانی که باطل رای داده اند منتشر می شد، آنگاه بهتر می توان فهمید که عمدی بوده یا ناشی از آن. عدم آشنایی یا… (شفافیت آرای دیگر که به نظر من توهم است) آیا قرار نیست مجلس دوازدهم از جایی شروع شود؟
رضا رشیدپور مجری تلویزیون در حساب کاربری خود در شبکه های اجتماعی نوشت
حساب کاربری دیگری در صفحه خود از «امیرحسین ثابتی» نماینده مردم تهران در شورای اسلامی خواسته است: «آقای ثابتی! وقایع نگاری و شفافیت مجلس جدید را با ارائه اسامی 24 نماینده باطل شده در مجلس آغاز کنید. انتخابات ریاست جمهوری را باید دانست که نمی دانستند یا از روی عمد رای باطل دادند؟
دیگری نوشت: 24 نفر که نفهمیدند و نمیدانند و شاید هم نتوانند بدانند…
یکی از کاربران نیز سوگندنامه هشت درصد از نمایندگانی که رای باطل داده اند را زیر سوال برد و به طعنه نوشت: پس از خواندن سوگندنامه؛ نماینده رای را باطل می کند!
کاربر دیگری در حساب کاربری خود نوشت: شروع مجلس جدید با غافلگیری عجیب همراه بود؛ 24 رای باطل در انتخاب رئیس مجلس یعنی بیش از 8 درصد مجلس!
اکانت دیگری اعتراض خود را اینگونه بیان کرده است: «آنها صلاحیت تصرف آن کرسی ها را ندارند».
کاربری به نام الناز نوشت: 24 نفر به اعتماد مردم خیانت کردند!
نرگس نوشت: دوست دارم بگویند کی هستند تا مردم اول خدمتشان بیایند.
پس از گلایه ها و مطالبات مردم از طرح شفافیت انتخاباتی، «ابراهیم رضایی» نماینده مردم دشتستان در مجلس و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس عکسی از رای خود در حساب کاربری خود منتشر کرد. که نشان می داد بین این 3 نفر نام یکی از نامزدهای انتخاباتی را نوشته و داخل گلدان انداخته اند. وی نوشت: سعی کردم با در نظر گرفتن منافع و منافع ملی و سنجش ظرفیت کاندیداهای موجود گزینه مناسب را انتخاب کنم. رضایی همچنین در پایان متن خود از هشتگ شفافیت استفاده کرده و به نوعی بر لزوم شفاف سازی در چنین شرایطی تاکید کرده است.
