به گفته بازار، مس هزاران سال است که تاریخ و تمدن بشر را شکل داده است. در قرن بیستم، تاریخ مس بدون شک ارتباط غیرقابل انکاری با افزایش تقاضا برای برق داشت. با استفاده از نیروی برق، این فلز به یک جزء ضروری از انرژی و سیستم تکنولوژیکی مدرن تبدیل شد. در قرن بیست و یکم، ما انتظار داریم که مس در کنار تلاش برای بهبود استانداردهای زندگی انسان، گذار به اقتصاد بدون آلودگی (سیاست کربن صفر) و دیجیتالی شدن صنایع و جوامع، یکی از اجزای حیاتی زندگی مدرن باقی بماند.
تقاضا
طی 75 سال گذشته، کل تقاضای جهانی مس با نرخ رشد 3.1 درصدی (براساس نرخ رشد مرکب سالانه) افزایش یافته است، اما این نرخ رشد در سالهای اخیر کاهش یافته است، بنابراین در 15 سال منتهی به سال 2021، رشد نرخ تقاضای مس تنها 1.9 درصد در سال بود. با این حال، انتظار می رود این رقم تا سال 2035 به 2.6 درصد در سال افزایش یابد. این بهبود در تقاضا تحت تأثیر سه موضوع اصلی رخ می دهد: رشد عادی اقتصاد جهانی، حوزه های جدید انتقال انرژی و فناوری دیجیتال (عمدتاً مراکز داده). ).
تقاضای سنتی و عرفی به رابطه اساسی بین رشد اقتصادی، مصرف برق و فلز مس اشاره دارد. از قرن بیستم تا بیست و یکم، همزمان با توسعه کشورها، برق برای صنایع و منازل در دسترس قرار گرفت. این امر منجر به تولید محصولاتی مانند روشنایی، ماشین ظرفشویی، یخچال، تهویه مطبوع، رادیو و تلویزیون، کامپیوتر و گوشی های هوشمند شد که استانداردهای زندگی را بهبود بخشید. فقط این محصولات نیستند که به مس نیاز دارند، بلکه کارخانه ها و زنجیره های تامین خدمات این محصولات و زیرساخت های تولید برق مورد استفاده در آنها نیز به مس نیاز دارند. استفاده گسترده از مس در بخش های مختلف، این فلز را در برابر کاهش تقاضا از یک بخش خاص ایمن کرده است. با افزایش استانداردهای زندگی در سراسر جهان، انتظار می رود تقاضای سنتی در کشورهای توسعه یافته همچنان بالا بماند و انتظار می رود تقاضا برای مس نیز همین کار را انجام دهد. با در نظر گرفتن همه عوامل، پیش بینی می شود تقاضای جهانی مس تا سال 2050 با رشد حدود 70 درصدی به 50 میلیون تن برسد.
همراه با رشد (هرچند ضعیف) تقاضا، حجم مصرف نیز افزایش یافته است.
نمودار زیر میزان مصرف مس تصفیه شده از سال 2010 تا 2023 را نشان می دهد.
عرضه
عرضه مس نیز مانند تقاضا تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد. اولین و مهمترین منبع تامین مس معادن هستند. منبع دوم ضایعات مس است. منابع ضایعات مس عبارتند از بازیافت محصولات تاریخ مصرف گذشته (ضایعات قدیمی) یا نتیجه ضایعات در فرآیند تولید (ضایعات جدید). ضایعات مس تا حدی بار معادن را به عنوان منبع اصلی تولید مس از بین می برد.
پیش بینی می شود در 30 سال آینده مس بازیافتی یکی از منابع مهم تامین این فلز باشد. در عین حال، مانع اصلی عرضه مس بازیافتی، در دسترس بودن قراضه است. با این حال، انتظار میرود که اهمیت استراتژیک مس میزان جمعآوری و بازیافت قراضه را تا سال 2035 از سطح فعلی به 56 درصد افزایش دهد. همچنین پیشبینی میشود که عرضه قراضه برای تولید مس از حدود 30 درصد به حدود 40 درصد در سال 2035 افزایش یابد. حدود 50 درصد در سال 2050.
تولید مواد معدنی
ذخایر و تولید اصلی مس در آمریکای لاتین، استرالیا و آفریقا متمرکز شده است. طی 30 سال گذشته، تولید سنگ مس به میزان قابل توجهی افزایش یافته است و دو برابر شده و به 2 میلیون تن رسیده است. بیشتر این رشد تولید به ترتیب مربوط به آمریکای لاتین (به ویژه شیلی)، منطقه آسیا و اقیانوسیه و آفریقا بوده است. پیش بینی می شود افزایش عرضه طی 10 سال آینده مربوط به این مناطق باشد.
نمودار زیر میزان تولید جهانی مس را از سال 2000 تا 2023 نشان می دهد.
سرمایه گذاری
دسترسی به سرمایه مورد نیاز یکی از بزرگترین مشکلات تولیدکنندگان مس است. با وجود تمام چالش ها، انتظار می رود کل سرمایه گذاری برای پروژه های توسعه مس بین سال های 2025 تا 2034 به حدود 250 میلیارد دلار (بر اساس قیمت های واقعی به دلار) برسد. در سال 2014، کل سرمایه گذاری در پروژه های تولید مس بالغ بر 150 میلیارد دلار بوده است.
قیمت
قیمت مس به عوامل مختلفی از جمله رشد اقتصادی، اراده سرمایه گذار، فعالیت های صنعتی، میزان ذخایر، هزینه های تولید، نرخ ارز، نرخ سود بانکی و رویدادهای ژئوپلیتیکی بستگی دارد. در کوتاه مدت، قیمت مس تحت تأثیر تغییرات عرضه و تقاضا در نوسان است، اما در بلندمدت به روند عرضه و تقاضا و محرک های بازار بستگی دارد. بر این اساس پیش بینی دقیق قیمت مس تقریبا غیرممکن است. با این حال، اگر اقتصاد جهانی با سرعت بیشتری رشد کند و عرضه در سطح فعلی باقی بماند، تقاضا افزایش مییابد و قیمتها افزایش مییابد.
در نمودار زیر می توانید روند نوسان قیمت مس را در 10 سال گذشته مشاهده کنید.
به سوی 2050
چیزی که 25 سال آینده را متمایز می کند، جابجایی تقاضای مس از بخش های سنتی (تولید و توزیع برق)، کربن زدایی (انتقال انرژی) و دیجیتالی شدن در اقتصادهای کم درآمد، متوسط و بالا است. در حال حاضر تقاضای مس از این 3 بخش به ترتیب 92، 7 و 1 درصد است. انتظار می رود این ارقام تا سال 2050 به ترتیب به 71، 23 و 6 درصد تغییر کند. برخلاف قرن بیستم، زمانی که خودروها، برق و لوازم الکترونیکی مصرفی در زمانهای مختلف در سرتاسر جهان ظهور کردند، انتظار میرود که فناوریهای وسایل نقلیه الکتریکی با مصرف مس، انرژیهای تجدیدپذیر و مراکز داده تقریباً به طور همزمان در سراسر جهان ظهور کنند.
در این میان عواملی مانند جایگزینی یا پس انداز می تواند بر این رشد مهم تقاضای مس تأثیر بگذارد. جایگزین استفاده از عناصر و مواد دیگر مانند آلومینیوم، پلاستیک یا فیبر نوری به جای مس است که در برخی موارد ارزان تر، سبک تر یا کارآمدتر هستند. این صرفه جویی نیز به کاهش استفاده از مس در برخی محصولات اشاره دارد.