اطلاع رسانی کند مبانی فکری و فرهنگ تبلیغی، سال آخر عمر بزرگوار پیامبر اسلام مصادف با یکی از بزرگترین حوادث تاریخ اسلام و حتی تاریخ بشریت بود: حجة الوداع. به همین مناسبت خداوند خواست که آخرین پیام آسمانی خود را از طریق فرشته وحی، جبرئیل امین، به پیامبرش بیاموزد و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نیز این تعالیم را به همه مردم منتقل کند تا بحثی بین خدا و بشریت نباشد.
خبرگزاری تسنیم در یادداشتی نوشت: پیام مهم، ابلاغ ولایت امیرالمؤمنین و ائمه اطهار علیهم السلام بود که پیامبر آن را در قالب خطبه ای ایراد کرد که به خطبه معروف شد. غدیر . غدیرخم محل انشعاب زائران و کاروانیان به مناطق جنوبی و شمالی شبه جزیره عربستان بود. در این مراسم بیش از 120 هزار زائر از سراسر جهان اسلام حضور داشتند و برخی از آنان متن خطبه را نوشتند تا اینکه متن روایت از نظر اعتبار به حد تواتر رسید.
اما پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) برای دریافت ضمانت از خداوند در انجام این کار تردید کرد. در این هنگام آیه وحی تمام شد و خداوند فرمود:ای پیامبر آنچه را که از جانب پروردگارت بر تو نازل شده است برسان و اگر چنین نکنی رسالت او را نرسانده ای و خداوند تو را از شر مردم حفظ می کند...» یعنی «ای رسول، آنچه را که از جانب پروردگارت نازل شده است برسان و اگر چنین نکنی چنان است که گویی رسالتت را نرسانده ای و خداوند تو را از شر مردم حفظ می کند».
سؤال این است که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از چه موضوعی می ترسید؟ با استناد به روایات، سه دلیل برای ترس پیامبر وجود دارد: 1. ترس از لجاجت ملت. 2. بازگشت امت به جاهلیت 3. ترس از شر مردم نسبت به خود.
از امام باقر (علیه السلام) سه روایت می بینیم:
1. «…از قوم خود می ترسید و چون از لجاجت همیشگی آنان و نیز کینه ای که نسبت به علی علیه السلام داشتند آگاه بود، می ترسید که اهل منافق و تجزیه طلب امت متفرق شوند و به جاهلیت خود بازگردند. و از جبرئیل خواستار رهایی از شر مردم شد و درنگ کرد تا اینکه جبرئیل او را از شر مردم پناه آورد و ابلاغ حق را تا رسیدن به مسجد خیف به تأخیر انداخت. پس رهسپار شد و چون به غدیر خم رسید، سه فرسنگ قبل از جحفه، جبرئیل علیه السلام پنج ساعت در روز با ملامت و انذار و عصمت مردم نزد او آمد..»
2. در روایتی دیگر می فرماید: «…حکومت امیرالمؤمنین در منا نازل شده بود و رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از اجرای آن امتناع ورزید چون نگران بود. مردم، سپس خداوند فرمود: یَسْمُوکُ النَّاسِ یَعْرَضُونَ؛ یعنی آنچه از من بدت می آمد.
3. در روایتی دیگر از فامرود، آن حضرت می فرماید: «خداوند به محمد دستور داد که ولایت را برای آنان تفسیر کند، همان گونه که نماز و زکات و روزه و حج را برای آنان تفسیر کرده بود. غمگین شد و ترسید که دین او را ترک کنند و او را انکار کنند. و ترسيد كه دين خود را رها كنند و او را تكذيب كنند، پس دلش پر شد و به سوى پروردگارش بازگشت..»
بر اساس این روایات می توان نتیجه گرفت که پیامبر صلی الله علیه و آله از جان خود به معنای واقعی هراسی نداشته است. اما طبق آیهخداوند شما را از شر مردم حفظ کند.«خداوند به پیامبر اطمینان داد که برای ابلاغ پیام الهی تحت حمایت او خواهد بود و آسیب های احتمالی به مردم نمی تواند مانع اجرای فرمان الهی شود. این آیه به پیامبر اطمینان داد که در انجام وظیفه تنها نیست. ترس از پیامبر از شر مردم ترسی بود که با ترس از حریم الهی همراه بود، به طوری که او نمی توانست به اندازه کافی ولایت امیر را بر مؤمنان برساند این رسالت بزرگ نگران بود که نتواند آخرین مأموریت خود را با کشته شدن به پایان برساند.
همچنین یکی از مهمترین شبهاتی که در مورد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم وجود دارد، قتل آن حضرت به دست یک زن یهودی است و علما در این زمینه تحقیقاتی انجام داده اند، بنابراین نمی توان گفت که پیامبر مورد حمایت خداوند بوده است. به معنای نجات جان خود از خطرات و وحشت های آن، اما این ترس از پیامبر به ساختار آیه ای که اشاره شد معنای دیگری می دهد.
