درماتیت اطراف دهان چیست؟
درماتیت اطراف دهان یا همان Perioral dermatitis یک بثورات التهابی بوده که پوست اطراف دهان را درگیر می‌کند. این عارضه ممکن است نه تنها اطراف دهان بلکه پوست اطراف چشم‌ها و بینی را هم دچار التهاب کند. در این صورت به آن درماتیت اطراف دهان و صورت گفته می‌شود که معادل انگلیسی آن Periorificial Dermatitis است.
درماتیت اطراف دهان اغلب اوقات به صورت بثورات پوسته دار، برآمده و قرمز رنگ ظاهر می‌شود. از طرفی در افرادی که پوست‌های تیره‌تری دارند ممکن است این برآمدگی‌ها رنگ تیره‌تر و متمایل به قهوه‌ای داشته باشند. این بیماری با خشکی و پوسته پوسته شدن نواحی اطراف دهان و دور لب شروع می‌شود.
برجستگی‌های ناشی از درماتیت اطراف دهان ممکن است که حاوی مایع باشند، در نتیجه احتمال دارد که مایع شفافی از این برآمدگی‌ها خارج شود. به علاوه اینکه در چنین شرایطی فرد خارش و سوزش خفیفی را تجربه خواهد کرد. احتمال بروز این بیماری پوستی در تمامی افراد وجود دارد اما در زنان بین 20 تا 45 سال شایع‌تر است. به علاوه اینکه حتی در کودکان هم دیده می‌شود.
از طرفی مدت زمان این بیماری ممکن است تا هفته‌ها و ماه‌ها طول بکشد. درماتیت اطراف دهان اغلب اوقات مزمن بوده و با گذر زمان شدیدتر می‌شود. اما ممکن است که با حذف عوامل تحریک کننده و مصرف برخی داروها برطرف شود.
علت درماتیت اطراف دهان چیست؟
علت و دلیل اصلی این بیماری پوستی نامشخص بوده و هنوز دلیل واحد و قطعی برای آن پیدا نشده است. با این حال متخصصین بر این باور هستند که گاهی اوقات مصرف استروئیدهای قوی که به منظور درمان بیماری‌های دیگری تجویز می‌شوند ممکن است دلیلی برای ظاهر شدن این عارضه پوستی باشند.
علاوه بر این مورد، برخی مواد آرایشی و پوستی هم شرایط را برای بروز این بیماری محیا می‌کنند. کرم‌های پوستی سنگینی که حاوی ژل‌های بر پایه پارافین هستند یکی از مواد آرایشی بوده که احتمال بروز بیماری را بیشتر می‌کنند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که استفاده مداوم از مرطوب کننده‌ها و محصولاتی که بر پایه فلورینه هستند همگی در بروز بیماری نقش دارند. البته نباید فراموش کرد که ژنتیک هم در این داستان بی تاثیر نیست. به این معنی که اگر فرد در خانواده سابقه بیماری پوستی داشته باشد احتمال اینکه درگیر این مدل عارضه شود هم بیشتر خواهد بود.
همچنین افرادی که با درماتیت اطراف دهان و صورت تشخیص داده شده‌اند به طور کلی پوست حساسی دارند و به محرک‌های خارجی واکنش نشان می‌دهند. همین موضوع احتمال پیدایش راش‌های پوستی را بیشتر می‌کند.
مواردی که در ادامه نام می‌بریم فاکتورهایی هستند که ریسک ابتلا به بیماری را بیشتر می‌کنند:
- داشتن سابقه آلرژیک
- عدم داشتن تعادل هورمونی
- زنان بیشتر از مردان درگیر این عارضه می‌شوند
- سن، افراد 20 تا 45 سال که از مواد آرایشی و مراقبتی بیشتری استفاده می‌کنند
علائم و نشانه‌های درماتیت اطراف دهان کدام‌اند؟
اصلی‌ترین نشانه این بیماری پوستی خارش و قرمزی پوست است. به طور کلی درماتیت اطراف دهان از نواحی دور دهان شروع شده و گاها به اطراف چشم، پیشانی، چانه و بینی هم گسترش پیدا می‌کند. ضایعات ناشی از این بیماری پوسته پوسته بوده و رنگی قرمز دارند. گاها هم داخل این برآمدگی‌ها مایعی شفاف وجود دارد. به علاوه اینکه اکثر اوقات این بثورات‌ها ظاهری مشابه به آکنه دارند.
خارش و سوزش ناشی از این بیماری پوستی در صورت شدیدتر شدن برآمدگی‌ها با گذر زمان بیشتر و شدیدتر می‌شود. همچنین اگر فرد در مجاورت عوامل تحریک کننده قرار بگیرد هم علائم بیماری بیشتر نمایان می‌شوند.
آیا درماتیت اطراف دهان مسری است؟
سوالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید این است که آیا درماتیت اطراف دهان مسری بوده؟ این بیماری مسری نیست و در نتیجه مصرف طولانی مدت برخی مواد از جمله کرم‌های استروئیدی موضعی، داروهای استنشاقی آسم و مرطوب کننده‌ها و ضد آفتاب‌های سنگین ظاهر می‌شود. بنابراین این بیماری از یک فرد به فرد دیگر منتقل نمی‌شود.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟
همان طور که دیدید علائم این بیماری با خارش، سوزش، قرمزی پوست، پوسته پوسته شدن، ظاهر شدن برآمدگی‌های نامتعارف پوستی، گاها خشکی لب و تغییر ظاهر پوست شروع می‌شود. در نتیجه اگر که اخیرا شاهد این علائم پوستی بوده‌اید بهتر است با یک متخصص در این زمینه مشورت کنید. فراموش نکنید این بیماری مزمن بوده و در صورت عدم پیگیری برای درمان با گذر زمان شدت بیشتری پیدا می‌کند. در نتیجه تشخیص زودهنگام از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و مانع از پخش شدن آن می‌شود. اگر به دنبال بهترین فوق تخصص پوست در تهران هستید می‌توانید از سایت درمانکده کمک بگیرید.
راه‌کارهای درمانی درماتیت اطراف دهان
بهترین روش برای متوقف کردن این بیماری عدم استفاده مجدد از محصولات پوستی بوده که دارای استروئیدهای قوی هستند. همان طور که بالاتر هم گفتیم این محصولات در وهله اول مسئول بروز این عارضه پوستی هستند. البته به این موضوع دقت کنید که برای قطع هر دارویی ابتدا باید با پزشک خود مشورت کنید و خودسرانه این کار را انجام ندهید.
به علاوه اینکه متدهای درمانی درماتیت اطراف دهان با توجه به شدت عارضه مشخص می‌شوند. در برخی موارد ممکن است متخصص برای جلوگیری از بیماری به سراغ صابون‌های ملایم درمانی رفته و قطع مصرف استروئید را پیشنهاد کند. اکثر اوقات این بیماری به کمک آنتی بیوتیک‌های خوراکی و موضعی قابل درمان است.
- تتراسایکلین
- اریترومایسین
- مینوسایکلین
- داکسی سایکلین
- پماد تاکرولیموس
- پماد پیمکرولیموس
- و قطره سولفاستامید سدیم
برخی از رایج‌ترین داروهایی هستند که به منظور درمان این بیماری تجویز می‌شوند.
علاوه بر داروهای پزشکی می‌توانید با تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی‌‌تان به درمان این بیماری شایع پوستی و همچنین عدم بازگشت آن کمک کنید. چطور؟ به نکات زیر دقت کنید:
- از اسکراب‌های خشن پوستی و پاک کننده‌های معطر استفاده نکنید
- از مصرف کرم‌های استروئیدی مخصوصا هیدروکورتیزون بدون نسخه خودداری کنید
- مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی پوست را تا حد امکان کاهش دهید و یا قطع کنید
- روبالشی و حوله‌های صورت خود را به صورت مرتب با آب داغ بشویید و در معرض نور آفتاب یا گرما قرار دهید
- از مصرف غذاهای بیش از اندازه تند و یا شور خودداری کنید. این مواد غذایی درماتیت اطراف دهان را تحریک می‌کنند
تشخیص بیماری درماتیت اطراف دهان
تشخیص این بیماری با معاینه و بررسی ظاهری پوست بیمار صورت می‌گیرد. پزشک در این شرایط پوست بیمار را معاینه کرده و به دنبال نشانه‌های بیماری بوده، به علاوه اینکه سابقه بیماری‌ها و داروهای مصرفی را هم چک می‌کند. برخی اوقات در صورت شدید بودن بیماری یا حتی نامشخص بودن دلیل آن بخشی از پوست درگیر درماتیت به آزمایشگاه فرستاده شده تا دقیق‌تر مورد بررسی قرار بگیرد.
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم مهم‌ترین نکات مربوط به درماتیت اطراف دهان را بررسی کنیم. همان طور که دیدید این بیماری دلیل قطعی و مشخصی ندارد و برخی شرایط و فاکتورها احتمال بروز آن را افزایش می‌دهند. به طور کلی پیشنهاد ما به شما این است که مصرف لوازم بهداشتی و آرایشی به حداقل برسانید، مراقب پوست خودتان باشید، از مواد خوراکی آلرژی زا دوری کنید و همچنین در صورت علاقه به مصرف محصولات پوستی با یک متخصص مشورت کنید. اگر به دنبال متخصص هستید سری به سایت درمانکده بزنید. درمانکده یک پایگاه اطلاعاتی کامل از پزشکان معتبر و متخصص بوده، از دکتر روانپزشک گرفته تا متخصص اطفال و متخصص پوست. به علاوه اینکه می‌توانید به صورت آنلاین هم مشاوره دریافت کنید یا به صورت حضوری در برخی از شهرها نوبت معاینه بگیرید.
