بعدازظهر روز جمعه 27 آبان 1403 تصادفی در پارکی در کوهپایه شیراز رخ داد که منجر به مجروح شدن پنج نفر شد. حادثه ای که به دنبال داشت رئیس اورژانس فارس اعلام کرد: بر اثر حادثه پرتاب زنجیره ای در پارک کوهپایه شیراز پنج نفر مجروح و سه دستگاه آمبولانس اورژانس 115 به محل حادثه اعزام شدند. .
محمدجواد مرادیان افزود: بر اثر اعزام آمبولانس ها سه نفر از مصدومان به بیمارستان مسلمین و دو مصدوم به بیمارستان شهید رجایی شیراز منتقل شدند.
بر اساس گزارش ها و آماری که هر ساله به دست می آید، تصادفات زیادی برای کاربران تجهیزات بازی غیراستاندارد که عمدتاً کودکان، نوجوانان و جوانان هستند، رخ می دهد. اتفاقاتی که شیراز از عواقب آن در امان نمانده است.
مروری بر حوادث دلخراش رخ داده در شهربازی های فارس
مرداد ماه سال 1392 بود که بر اثر شکسته شدن کابل سیم بکسل تگرگ، یکی از دو صندلی دستگاه سقوط آزاد که 2 سرنشین داشت در حالی که ترمزهای اضطراری کار نمی کرد به شدت با زمین برخورد کرد و 2 شهروند شیرازی 16 ساله. و 17 ساله بر اثر سقوط دستگاه بازی «جامپر» در «لوناپارک» شیراز جان باختند و از ناحیه کمر دچار آسیب دیدگی شدند.
رئیس اداره فلزات و ساختمان اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی فارس در آن زمان و پس از حادثه لوناپارک شیراز گفت: بازرسی از 25 شهربازی در استان فارس انجام شده و متاسفانه همه آنها مشکلات امنیتی دارند. اقداماتی را برای توقیف و پلمپ تجهیزات این شهربازی ها انجام می دهیم.
در سال 1397 فیلمی از حادثه رخ داده در یکی از شهربازی های شیراز در فضای مجازی منتشر شد که پیگیری آن در دستور کار بند ششم تحریم های استانداری و در نهایت مدیرکل این استان قرار گرفت. نهاد قضایی اعلام کرد یکی از شهربازی های شیراز به دلیل عدم رعایت قانون ۴۰ میلیون ریال بازداشت و تعطیل شد.
ششم مرداد ماه 1403 بر اساس اظهارات ناجیان غریق در ساعت 20:22 با تماس شهروندان با مرکز فرماندهی آتش نشانان مبنی بر آتش سوزی در محل حضور وی، آتش سوزی در شهربازی جهرم خبرساز شد . پس از انجام بدلکاری با موتور سیکلت، 2 تیم آتش نشانی از 2 ایستگاه به محل حادثه اعزام شدند و متوجه شدند که نشت بنزین از یک دستگاه موتورسیکلت نمایشی در پارک کوهسار جهرم باعث آتش سوزی و مصدومیت شدید 6 نفر شده است.
تدوین استانداردهای تجهیزات شهربازی از سال 1364
این اتفاقات در حالی رخ می دهد که تدوین استانداردهای تجهیزات شهربازی در ایران از سال 1384 آغاز و برای تصویب به تصویب رسید. فرمانی که اجرای آن از ابتدای سال ۱۳۸۶ اجباری شد.
اولین دوره پایش این حوزه با طرحی به نام طاها آغاز شد که در سال 1388 اجرا شد. در ادامه طرح طاها که طرحی تشویقی برای بهره برداران شهربازی بود به صورت مدون و اجباری در سراسر کشور با هزینه سرمایه گذاران اجرا شد.
از آن زمان تاکنون نظارت بر تجهیزات شهربازی در قالب بازرسی توسط شرکت های بازرسی استاندارد انجام شده و دریافت گواهینامه آموزشی و گواهینامه استاندارد نیز در اولویت قرار دارد.
به گفته رئیس اداره نظارت بر اجرای استانداردهای اداره کل استاندارد فارس، از ابتدای سال 1402 تا پایان بهمن ماه همان سال، 534 قطعه تجهیزات فاقد شرایط ایمنی پلمب و طی شرکت بازرسی در این مدت 1630 مورد بازرسی از 910 مکان تفریحی انجام داده است که از این تعداد 1226 مجوز بازرسی صادر و 206 دستگاه نیز بازرسی مجدد شده است.
امسال نیز حادثه پارک کوهپایه نگرانی هایی را در خصوص استاندارد بودن این تجهیزات در پارک های شهر شیراز به وجود آورد. به گفته مدیرعامل استاندارد فارس، این حادثه به دلیل عدم تایید ایمنی اپراتور در حال رصد است.
ارائه 31 فایل مرتبط با شهربازی
مدیر کل استاندارد فارس در این خصوص گفت: اپراتور بدون مجوز امنیتی فعالیت کرده بود و در این خصوص پرونده قضایی تشکیل و در حال بررسی است و پرونده هم اکنون در اختیار دادستان امور جنایی قرار دارد و در حال بررسی .
محمدمهدی رزمجو افزود: تاکنون حدود 31 پرونده مربوط به شهربازی ها به دادسرا ارسال شده است.
وی ادامه داد: برای رسیدگی به مسائل مربوط به استانداردسازی شهربازی ها ابتدا باید به این مهم توجه کرد که یک پارک متعلق به یک نفر نیست بلکه شهرداری برای استفاده از آن پیمانکاران مختلفی را استخدام می کند. تجهیزات و یکی از بندهای قرارداد این است که این تجهیزات باید مجوز استاندارد و گواهی ایمنی دریافت کنند. در همین حال، برخی از اپراتورها بدون دریافت مجوز شروع به فعالیت می کنند.
مدیرکل استاندارد فارس اضافه کرد: در صورتی که شهرداری با ارسال نامه ای به اداره کل استاندارد اعلام کند این تجهیزات بدون تایید نصب شده است، مستقیما وارد عمل شده و تجهیزات و دستگاه های مورد نظر را پلمپ می کنیم.
اپراتور فک پلمب در پارک کوهپایه
وی گفت: اپراتور در پارک کوهپایه با درزگیر فعالیت می کرد; در واقع این شخص مرتکب دو جرم شده است. وی فاقد مجوز بوده و فک وی پلمب شده بود که هر دو پرونده در دست رسیدگی مقامات قضایی است.
رزمجویی افزود: امسال در حوزه نظارت بر تجهیزات شهر بازی حدود هزار دستگاه پلمب شده است و استفاده از آنها امکان پذیر نیست مگر اینکه فردی مرتکب جرم شود و این تجهیزات را بدون اخذ تاییدیه امنیتی پلمپ کند.
به گفته مدیر کل استاندارد فارس بازدیدهای دوره ای از این اماکن انجام می شود و تاکنون 90 درصد کنترل ها بر اساس مقررات جاری بوده است.
وی در خصوص نیروهای مورد استفاده در بازرسی گفت: دولت علاقه ای به توسعه تشکیلات خود ندارد. فعالیت های نظارت، نمونه برداری، بازرسی و آزمایش با اعمال قانون پیمانکاری فرعی و سپردن این امور به 80 شرکت بازرسی و آزمایشگاه همکار در استان فارس انجام می شود.
رزمجویی گفت: در سامانه ما حدود 1300 دستگاه شهربازی دارای گواهینامه معتبر هستند و شرکت بازرسی این موارد را بررسی می کند. هر سال بین 200 تا 300 توقیف صورت می گیرد و علیه کاربر، تولید کننده یا ارائه دهنده خدماتی که مرتکب تخلف می شود، برخورد قانونی صورت می گیرد.
مدیرکل استاندارد فارس گفت: سازمان استاندارد طبق قانون یک دستگاه دولتی است که بر نظارت دستگاه های اجرایی نظارت عالی دارد و طبق قانون هر دستگاه اجرایی که مشمول ماده 5 قانون خدمات کشوری باشد. . قانون مدیریت تحت نظارت است تا با همکاری و تفاهم وظایف نظارتی خود را بهتر انجام دهد. اداره کل در هنجار واقع شده است.
و افزود: اداره کل استاندارد کنترل کالاها و خدمات را به صورت راستیآزمایی در بازار انجام میدهد و با عدم انطباقها برخورد جدی میکند.
رزمجویی ادامه داد: در سال های اخیر گام های مهمی هم در حوزه آموزش و هم در حوزه اجرا و نظارت برداشته شده است؛ در حالی که در سال های اخیر گام های مهمی برداشته شده است. از ابتدای سال 1403 تاکنون 14180 ساعت آموزش در زمینه شناسایی، ارتقاء و مسائل مربوط به استاندارد انجام شده است.
2700 بازدید فنی و نظارتی
وی گفت: همچنین در این مدت حدود 2700 بازدید فنی و نظارتی از مراکز خدماتی و تولیدی انجام شده است که در این بازدیدها حدود 2629 نمونه برداری شد. این نمونه ها برای کنترل و درمان عدم انطباق ها به آزمایشگاه ها ارسال می شوند.
به گفته مدیرکل استاندارد فارس، در سال 1403 حدود 125 پرونده در حوزه ساختمان به دادسرا، 49 پرونده مربوط به تخلفات واحدهای تجاری و خدماتی و علاوه بر پرونده های ارسالی به دادسرا، کمیسیون قانون ماده 42 حدود 43 مورد را ارزیابی کرد. این 43 فقره جرم به ارزش 3 میلیارد و 450 میلیون ریال تعیین تکلیف شد. البته این پرونده ها جزو مواردی هستند که تخلفات کمی دارند و پرونده هایی که جرم دارند مستقیما به دادسرا ارسال می شود و جریمه آن را خود قاضی تعیین می کند.