صاحب «باغ سردار» از سرداران معروف ایران در جنگ های ایران و روس بود و این زمین ها را به عنوان پاداش خدمت در جنگ ها از فتحعلی شاه قاجار هدیه گرفته بود. باغی که به مرور زمان توسط وارثان تقسیم و فروخته شد و شاید هیچکس فکرش را نمی کرد که از اواخر دوره قاجار به یکی از مهم ترین مکان های پایتخت تبدیل شود.
ساخت اولین بیمارستان ایران به دوره قاجار برمی گردد. اگرچه دولت آن را شروع کرد، اما به مرور زمان به یک سنت خوب در بین ثروتمندان، بازماندگان این سلسله منقرض شده، پزشکان و غیره تبدیل شد. زمین ها و باغ های خود را وقف ساخت بیمارستان کنند. ماجرایی که در بیمارستان شفیحییان تکرار شد.
حسین خان معتمدالمالک یحییان فرزند یحیی خان مشیرالدوله و عزت الدوله ملک زاده خواهر ناصرالدین شاه قاجار بود. مردی که در وزارت امور خارجه کار می کرد. بیمارستان شفائیهیان نیز از جمله املاک موروثی او بود که توسط همسر سومش زیور یحییان اهدا شد و پس از درگذشت معتمدالملک در سال 1293، اولین ساختمان های بیمارستان در سال 1306 در زمینی به مساحت 7100 ساخته شد. متر و زیربنای 19500 متر مربع در آن زمان ساخته و به وزارت بهداشت واگذار شد.
داستان بیمارستان وقف خواهرزاده ناصرالدین شاه
بنیاد بیمارستان زیور یحییان-سفهایحییان
موقوفه ای که البته تعیین شده بود تا زمانی که گیرنده در قید حیات است بخشی از آن را داشته باشد; بنابراین در جلسه پانزدهم مجلس شورای ملی به وزارت بهداشت وقت اجازه داده شد ماهانه پنج هزار ریال از بودجه خود را برای زیو یحییان که زمین و چهار ساختمان و مقداری اثاثیه برای ساخت بیمارستان اختصاص داده بود هزینه کند. از “حقوق” تا پایان عمرش. پس از مرگ زور یحیاییان مقرر شد تنها هزینه روشنایی، تعمیر و نگهداری مقبره او و همسرش در شهر ری تامین شود. وصیت نامه البته به نظر می رسد مدتی به فراموشی سپرده شده بود تا اینکه سرانجام در اسفند 1401، مرمت و تعمیر مقبره این زوج دوباره در دستور کار قرار گرفت.
اما در سال 1349 وزارت بهداشت تصمیم گرفت ساختمان بیمارستان را در اختیار انجمن توانبخشی قرار دهد و پس از آن بود که بیمارستان شفائیهیان به شکل فعلی شروع به فعالیت کرد و در سال 1350 شمسی به رشته جراحی ارتوپدی اهمیت داد. به یک مرکز ملی توانبخشی راه اندازی شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و از سال 1359 بیمارستان به سازمان بهزیستی کشور منتقل شد و تا سال 1363 تحت نظارت آن سازمان بود و سپس از سال 1359 به دانشگاه علوم پزشکی ایران واگذار شد. .
