دفترچه بیمه در واقع یک سند رسمی است که در زمان پرداخت حق بیمه توسط شرکت بیمه برای فرد صادر می شود و حاوی اطلاعات مهمی در مورد بیمه نامه و همچنین سایر مشخصات بیمه شده و حدود بیمه است. شرایط آنها، بیمه پوشش و مزایا و سایر شرایط تسویه حساب و تسویه خسارت.
دفترچه بیمه همه برای همان شخص یا سازمانی صادر می شود که بیمه نامه را خریداری کرده و هزینه آن را پرداخت می کند، بنابراین فقط آن شخص می تواند از دفترچه بیمه استفاده کند. قانون و شرع دستورات روشنی در مورد استفاده از دفترچه بیمه دیگران دارد که در ادامه این مقاله به آن خواهیم پرداخت.
لازم به ذکر است که با نسخه های الکترونیکی عملا امکان استفاده از دفترچه بیمه دیگران وجود ندارد. اما اگر قبل از این عملیات از دفترچه یادداشت شخص دیگری استفاده کرده باشید، می توانید احکام آن را از نظر شرعی ببینید.
ماده 536 قانون مجازات اسلامی:
هرگاه شخصی عمداً از اسناد جعلی استفاده کند، علاوه بر جبران خسارات وارده، ممکن است به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از سه تا دوازده میلیون ریال محکوم شود.»
بسیاری از افراد برای راحتی خود یا صرفه جویی در هزینه های بیمه تصمیم می گیرند از سوابق پزشکی افراد دیگر مانند دوستان و آشنایان استفاده کنند. اما این کار خلاف شرع است و از نظر حقوقی هم جرم است. زیرا علاوه بر برهم زدن نظم عمومی موجب تضییع حقوق دیگران نیز می شود. بنابراین استفاده از دفترچه بیمه دیگران از هر نظر اشتباه است.
قاعده استفاده از دفترچه بیمه دیگران طبق عهدنامه حضرت آیت الله خامنه ای
یک سوال:
آیا استفاده از دفترچه بیمه سلامت برای افرادی که جزو خانواده مالک نیستند مجاز است؟ و آیا جایز است صاحب دفتر آن را به دیگران بدهد؟
پاسخ:
استفاده از دفترچه بیمه سلامت فقط برای افرادی مجاز است که شرکت بیمه با ارائه خدمات به او موافقت کرده است و استفاده دیگران از آن ضمانت دارد.
احکام استفاده از دفاتر بیمه دیگران طبق رساله آیت الله مکارم شیرازی
یک سوال:
استفاده از دفترچه بیمه دیگران چگونه است؟ آیا بررسی و معاینه توسط پزشک ضروری است؟
پاسخ:
با توجه به اینکه این کار خلاف مقررات اداره بیمه بوده و در ابتدا با بیمه گذار شرط شده است، مجاز نمی باشد. اگرچه بخش بیمه برخی از خدمات خود را ارائه نمی دهد. اما برای پزشک معاینه ضروری نیست.
چرا اجازه استفاده از دفترچه بیمه دیگران را ندارید؟
دفترچه بیمه سلامت سند رسمی و جزء اوراق بهادار محسوب می شود لذا سوء استفاده و دخالت در آن جرم و مشمول قوانین جعل دولتی است و مرتکب این عمل مجرم محسوب می شود. در کلیه بیمارستان ها کارشناسان نظارتی به عنوان نمایندگان شرکت های مختلف بیمه بر روابط سازمانی و قراردادی و بیماران بیمه شده نظارت می کنند. به عنوان مثال مراجعه کارشناس بیمه به بیمار و تطبیق دفترچه بیمه با وضعیت بیمار و سپس صدور معرفی نامه بر اساس ضوابط امری عادی و معمول است. این پوشش نامه تاییدیه دریافت حقوق بیمارستان توسط بیمه و تایید محاسبه و پرداخت هزینه های بیمارستانی بیمار تحت پوشش بیمه می باشد.
در حوزه دارو و داروسازی هم همین مسئله وجود دارد. یعنی کارشناس بر نسخه های گران قیمت، لوازم پزشکی مستعمل، نسخه های ام آر آی و اقلام گران قیمت نظارت می کند که منجر به دسترسی بهتر به مدارک پزشکی افراد و رفع خطاهای پزشکی در مورد فرد می شود.
