بهناز صفری؛ بازار: معادن ایران از گذشته های دور دارای پتانسیل های فراوانی بوده است. ولی متاسفانه به خاطر این که این بخش در بخش های مختلف، اکتشاف، حفاری و استخراج از ریسک های زیادی برخوردار است، سرمایه گذاری در این بخش کمتر از سایر بخش های تولیدی و اقتصادی صورت می گیرد.
زیرا از یک سو میزان ریسک در بخش معادن بسیار بالاست و از سوی دیگربازگشت سرمایه به سرمایه گذران دیرتر از سایر بخش های اقتصادی صورت می گیرد. به همین دلیل بسیاری از سرمایه گذران برای سرمایه گذاری در این بخش پر ریسک مقاومت کرده و تمایل کمتری برای حضور در معادن از خود نشان می دهند. زیرا ترجیح می دهند سرمایه های خودشان را در بخش هایی با ریسک کمتر و بازگشت سرمایه سریع تر سرمایه گذاری کنند.
با این حال برخی ها وارد بخش معدن می شوند و با وجود ریسک های فراوان تلاش می کنند این بخش را رونق بخشند، اما دولت مردان با ایجاد قوانین دست و پا گیر مانند عوارض صادراتی یا حقوقی دولت مجددا انگیزه ی سرمایه گذاری را در بخش معادن کاهش می دهند. طوری که برخی ها اعتقاد دادند این گونه قوانین باعث فرار سرمایه از بخش معادن می شود. لذا دولت باید شرایطی را فراهم کند که به جای فرار سرمایه از معادن، تشویق های سرمایه گذاری در این بخش صورت پذیرد تا سرمایه گذران با رغبت بیشتری در این حوزه سرمایه گذاری کنند.
حقوق دولتی و عوارض صادراتی باعث فرار سرمایه از بخش معادن
حمید هراتی، عضو هیات علمی دانشگاه در گفت و گو با بازار بیان کرد: بحث حقوق دولتی و عوارض صادراتی باعث فرار سرمایه از بخش معادن شده است. زیرا خود معادن به خودی خود بخش بسیار پر ریسکی است و افراد کمتری در این بخش سرمایه گذاری می کنند، زیرا برگشت سرمایه در بخش معادن به نسبت سایر بخش های اقتصادی بسیار کند صورت می گیرد. در واقع زمان زیادی باید صبر کنند تا سرمایه های فراوانی که در بخش معدن صرف شده است سمت سرمایه گذار بازگردد.
وی تاکید کرد:در برخی بخش ها مثل ساختمان سازی یا حوزه های دیگر برگشت سرمایه خیلی زود اتفاق می افتد. این درحالی است که این بخش ها از ریسک های کمتری هم برخوردار هستند، به همین دلیل اشتیاق سرمایه گذاری در بسیاری از بخش های اقتصادی بیش از بخش معادن است. بنابراین دولت باید تشویق های سرمایه گذاری در بخش معدن بیشتر کند، نه این که انگیزه های اندک را هم از بین ببرد.
ایجاد قوانین دست و پا گیر باعث می شود انگیزه سرمایه گذاری در بخش معادن کاهش یابد و کمتر کسی رغبت داشته باشد تا در این حوزه سرمایه گذاری کند. ولی اگر افرادی وارد این بخش شدند دولت باید با درایت از چنین افرادی حمایت کند که حوزه پر ریسک معدن را برای سرمایه گذاری انتخاب کرده اند
این استاد دانشگاه افزود: در نتیجه با وجود چنین موانعی در بخش معادن و چالش هایی که در این بخش وجود دارد، ایجاد قوانین دست و پا گیر باعث می شود انگیزه سرمایه گذاری در بخش معادن کاهش یابد و کمتر کسی رغبت داشته باشد تا در این حوزه سرمایه گذاری کند. ولی اگر افرادی وارد این بخش شدند دولت باید با درایت از چنین افرادی حمایت کند که حوزه پر ریسک معدن را برای سرمایه گذاری انتخاب کرده اند.
هراتی گفت: دولت باید تمامی این موانع و مشکلات را در نظر داشته باشد و برای رفع برخی مشکلات اقدام کند تا به جای فرار سرمایه از بخش معادن، تشویق های سرمایه گذاری ایجاد شود. زیرا هرچه معادن ایران رشد بیشتری داشته باشند به همان نسبت در اقتصاد ایران تاثیرات بیشتری بر جای می گذارد.
معادن ایران صد درصد می توانند جایگزین نفت شوند
هراتی درخصوص جانشینی معادن به جای صنعت نفت بیان کرد: در ایران معادن بسیار زیادی وجود دارد که به راحتی می توان از طریق این معادن ارزآوری خوبی برای کشور ایجاد کرد. اصلا به معادن کوچک و معادن خصوصی کاری ندارم، دو حوزه بزرگ معدنی، یکی شرکت ملی مس و دیگری صنعت فولاد کشور دو بخش مهم در صنایع معدنی هستند که درآمدهای زیادی ایجاد کرده اند و درآمدی کمتر از نفت ندارند. البته بخشی هم خام فروشی می شود و از نظر مدیریتی هم مشکلات فراوانی وجود دارد.
در مجموع اگر کل معادن ایران را در نظر بگیریم، می توانیم درآمدهای بسیار خوبی از این بخش کسب کنیم. البته تمامی این ها با مدیریت صحیح در بخش معادن و صنایع معدنی امکان پذیر است. ولی اگر بخواهیم به طور کلی این مساله را ارزیابی کنیم، معادن ایران صد درصد می توانند جایگزین نفت شوند
وی تصریح کرد: در مجموع اگر کل معادن ایران را در نظر بگیریم، می توانیم درآمدهای بسیار خوبی از این بخش کسب کنیم. البته تمامی این ها با مدیریت صحیح در بخش معادن و صنایع معدنی امکان پذیر است. ولی اگر بخواهیم به طور کلی این مساله را ارزیابی کنیم، معادن ایران صد درصد می توانند جایگزین نفت شوند.
به گفته وی، البته این مساله زمانی تحقق می پزیرد که افرادی که وارد بخش های بالای معدن یا ارگانهای ذیربط می شوند از فعالین و کارشناسان معادن باشند و در این زمینه از تجربه و اطلاعات به روز خوبی برخوردار باشند. نه مثل این که درحال حاضر معاون صمت را آورده اند که متاسفانه هیچ تخصصی در حوزه معدن ندارند. همین عدم تخصص هاست که معدن را به خاک سیاه نشانده است. زیرا افراد ناآگاه با خط مشی های غلط خود مشکلات زیادی را برای بخش معادن و حتی سایر بخش ها ایجاد کرده اند که حتی در مواردی قابل جبران هم نیست.
بخش معدن جزو، حوزه های تخصصی است باید از افراد متخصص در این بخش استفاده شود. زیرا مهمترین رشد ما این است که در حوزه معدن از افراد متخصص استفاده شود
وی تاکید کرد:به خاطر این که بخش معدن جزو، حوزه های تخصصی است باید از افراد متخصص در این بخش استفاده شود. زیرا مهمترین رشد ما این است که در حوزه معدن از افراد متخصص استفاده شود. زیرا به این طریق است که درد معدن داران شنیده می شود و این افراد می توانند در زمان مورد نیاز با توجه به آگاهی که از چالش ها دارند به موقع موانع را برطرف کنند و کمک های بزرگی در این راستا داشته باشند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: ولی وقتی افراد غیر متخصص و نا آگاه وارد فعالیت های معدنی می شوند مشکلات را نمی شناسند و نمی توانند تصمیمات درستی را در این زمینه اتخاذ کنند و موانع را از سر راه بردارند. همین موارد است که موجب شد بخش معدن با وجود پتانسیل های خوبی که در کشور وجود دارد مغفول واقع شود.
