«جوجه اردک زشت» در صنایع نظامی ایران!/ وقتی جاسوس آمریکایی تحت تعقیب قرار گرفت – خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان

محمد شلتوکی تهیه کننده و کارگردان مستند «پرجمدار» در گفت و گو با خبرنگار بیشتر وی درباره این مستند توضیح داد: سال 1376 بود که ایده اولیه این کار به ذهنم رسید اما در آن زمان قالب مستندی برای آن در نظر نداشتم. بعدها اتفاقی در منطقه افتاد. هواپیماهای بدون سرنشین این اتفاق افتاد که نژاد پدیده جدیدی از این پدیده را در ایران نشان داد. مارس 2017 بود که یک تمرین میدانی انجام شد. هواپیماهای بدون سرنشین بحث شد که در این موضوع شاخک های خود را تیز کردند. ما احساس می کنیم که باید روی آن کار شود هواپیماهای بدون سرنشین تولیدات ایرانی

وی افزود: تحقیقات را در این زمینه آغاز کردیم و اواسط سال 2018 بود که احساس کردیم تحقیقات ما کامل شده است، اما به محض اینکه خواستیم کار را شروع کنیم، بحران تاج پادشاهی این اتفاق افتاد و کار ما متوقف شد. سال 1400 اسفند بود که کشور به ثبات رسید و تصمیم گرفتیم کار تولید کنیم.

هیچ سند مکتوبی در مورد این پهپاد وجود نداشت.

این مستندساز تاکید کرد: مهمترین چالش ما برای شروع کار این بود که سند مکتوبی در این زمینه وجود نداشت. هواپیماهای بدون سرنشین نداشتیم، چون تاکنون در این زمینه کاری انجام نشده بود، منابعی در اختیار نداشتیم. به همین دلیل باید همه چیز را از صفر شروع می کردیم. لذا با 11 نفر در حوزه توسعه صنعتی وزوز ایران تاثير گذار همانطور که قبلاً بود، مصاحبه هایی ترتیب دادیم که حدود 30 ساعت ضبط شد که امروز مرجعی در این زمینه شده است.

برخی مسائل روزانه مطرح می شد که رسیدگی به آنها نیازمند مجوزهای ویژه بود. من داستان شایعه در مورد برنامه استفاده را دوست دارم. هواپیماهای بدون سرنشین ایرانیان در جنگ اوکراین که ما بسیار علاقه مند بودیم به آنها بپردازیم، اما این رویداد برای دسترسی به برخی از تصاویر آرشیو نیاز به مجوز داشت.

شلتوکی در ادامه بیان کرد: در روند تولید این مستند مسائلی پیش آمد که پرداختن به آنها نیازمند مجوزهای ویژه بود. من داستان شایعه در مورد برنامه استفاده را دوست دارم. هواپیماهای بدون سرنشین ایرانیان در جنگ اوکراین که ما بسیار علاقه مند بودیم به آنها بپردازیم، اما این حادثه برای دسترسی به برخی تصاویر آرشیوی نیاز به مجوز داشت. با حمایت و حمایت سردار حاجی زاده این اتفاق افتاد و توانستیم به این موضوع نیز بپردازیم.

کارگردان مستند «پراچمادار» درباره مصاحبه های این مستند تاکید کرد: زمانی که مصاحبه ها را شروع کردیم متوجه شدیم که چقدر در این زمینه اطلاعات نداریم و چیزهایی که احساس می کردیم در پژوهش به آن دست یافته ایم چقدر متفاوت است. . آنچه واقعا بود.

این مستندساز با اشاره به تجربه خود در عرصه رسانه گفت: به خاطر همین تجربه نگاه من به حوزه نظامی فنی بود. از ابتدا که برای ساخت مستندی از این دست وارد این عرصه شدم، انگیزه ام ساخت یک مستند فنی و صنعتی بود. البته این مستند می توانست خیلی تخصصی تر باشد اما ما به این سمت نرفتیم. حتی برخی افراد متخصص در این زمینه و با تخصص وقتی این مستند را می بینند می گویند شما به جنبه های تخصصی آن توجه چندانی نکرده اید.

وی افزود: می‌خواستم مستندی بسازم که بخشی برای یک استاد دانشگاه مفید باشد، بخشی برای کارمندان مهم و بخشی برای عموم جذاب باشد. اگر توانسته ام به این نتیجه برسم، کارم را انجام داده ام. بخشی از مستند که در مورد استفاده از خودرو برای هدایت پهپاد صحبت می کند به طور ویژه مورد توجه عموم مردم قرار گرفته و حتی در برخی از صفحات اینستاگرام منعکس شده است که از آن انرژی می گیریم.

این مستندساز ادامه داد: از آنجایی که می خواستیم هر گروه مخاطب با اثر ارتباط برقرار کند، مجبور شدیم وسط کار حرکت کنیم. هیچ اثری در این زمینه ساخته نشده بود و تنها فیلم «مهاجر» ساخته ابراهیم حاتمی کیا مربوط به 30 سال پیش بود. به همین دلیل مبنایی نداشتیم که بتوانیم بر آن تکیه کنیم و ادامه دهیم. به زور مسائل و به چند موضوع مرتبط با این موضوع رفتیم.

ما همه منابع را به صورت رایگان ارائه می کنیم.

شلتوکی افزود: امروز هرکسی که بخواهد با موضوع پهپاد کار کند، حاضریم تمام امکانات خود را به صورت رایگان ارائه کنیم. همچنین در حال برنامه ریزی برای تولید اثر دیگری با این مضمون هستیم. حجم زیادی از اطلاعات و اسنادی که ما برای این پروژه جمع آوری کردیم هنوز دست نخورده باقی مانده است.

این کارگردان درباره تغییر صدا یا پوشاندن تصویر برخی افراد در مستند نیز گفت: در این زمینه هم ملاحظات ایمنی داشتیم و هم امنیتی. برخی از این افراد همچنان در نظام فعال هستند و دشمن به دنبال آنهاست. یکی از این عزیزان فردی است که نخست وزیر رژیم صهیونیستی در یکی از سخنرانی های خود از او نام برده است و طبیعتاً باید از تصویر او در مستند محافظت می کردیم.

اطلاعاتی که در این مستند از طبقه بندی خارج شده است حجم قابل توجهی دارد و به همین دلیل همکاری بسیار نزدیکی با دوستان امنیتی خود داشتیم تا فعالیت در این زمینه آسیبی به این مستند وارد نشود. توصیه های این دوستان را کاملا در نظر می گیریم.

وی یادآور شد: اطلاعاتی که در این مستند از طبقه بندی خارج شده است حجم قابل توجهی دارد و به همین دلیل همکاری بسیار نزدیکی با دوستان امنیتی خود داشتیم تا فعالیت در این زمینه آسیبی به این مستند وارد نشود. توصیه های این دوستان را کاملا در نظر می گیریم، بد نیست بدانید از نظر فنی پوشاندن چهره این افراد در مستند هزینه زیادی برای ما داشت. من به شخصه دوست نداشتم چهره ها را تار کنیم چون این عزیزان زندانی نبودند و می خواستم نور چهره این افراد نامرئی باشد. انجام این نوع نورپردازی در فضای باز بسیار سخت بود، بنابراین ما تمام مصاحبه ها را در شب ضبط می کردیم و گاهی اوقات تا ساعت 3 بامداد مشغول ضبط مکالمات بودیم. این فرآیند و تجهیزات مورد نیاز آن بسیار گران بود.

شلتوکی درباره استفاده از تصاویر آرشیوی در مستند «پرچمدار» توضیح داد: برخی از این تصاویر در فضای مجازی بود که تقریبا 80 درصد آن برای اولین بار از آرشیو حذف شده است.

این مستندساز درباره فیلمبرداری این مستند به ویژه در قسمت های بیرونی گفت: در قسمت هایی که فعالیت پهپادی در کویر داشتیم با طوفان مواجه شدیم. یادم هست در یکی از صحنه ها هوا تاریک بود و رعد و برق می آمد و همه گروه فرار کردند! وزش باد هم برای ما مشکلات زیادی ایجاد کرد. کاری از دستمان برنمی آمد چون مدت زیادی طول کشید تا اجازه حضور در این مکان را بگیریم. مشکل ضبط صدا را با برخی اقدامات فنی مانند استفاده از محافظ برای ابزار ضبط صدا حل کردیم و بخشی از آن نیز در مرحله ویرایش صدا اصلاح شد.

ماجرای شکار جاسوسان آمریکایی چه شد؟

کارگردان «پراچمادار» درباره اشاره به شکار پهپادهای جاسوسی آمریکا در این مستند توضیح داد: دستیابی به پهپاد آرکی 170 انقلابی را در حوزه پهپادهای سپاه به دنبال داشت. تا آن زمان این پهپاد در کشور چندان شناخته شده نبود و سرمایه گذاری زیادی روی آن صورت نمی گرفت. در چنین شرایطی یکی از پیشرفته ترین پهپادهای دنیا را با خیال راحت شکار می کنیم و از این طریق بدون هزینه حتی یک ریال به بالاترین تکنولوژی روز دنیا در این زمینه دست پیدا می کنیم. این نقطه شروع تولد پهپادهای مشابه این سبک در ایران بود.

وی درباره اصطلاح جوجه اردک زشت نیز گفت: این اصطلاح برای پهپادهای انتحاری به کار می رود. در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 هیچکس پهپادها را در ایران نمی شناخت، اما این پهپادها بسیار کوچک بودند و شکل بسیار خاصی داشتند. به همین دلیل وقتی او را دیدند او را جوجه اردک زشت صدا کردند! بعد وقتی این پهپاد در منطقه عملیات ظاهر شد، گفتند اینها جوجه اردک های زشت هستند. اتفاقا این پروژه هم مشکل داشت و الحمدلله بعدها نتایج خوبی به همراه داشت.