خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: بسیاری بر این باورند که اگر سیاست های ایالات متحده و ناتو این نبود که کشورهای اروپایی را به این پیمان کشانده باشد، بحران کنونی روسیه و اوکراین به این نقطه نمی رسید. سرانجام نوبت به اوکراین رسید و لحظه ای فرا رسید که پیمان ناتو بیش از 30 سال برای آن رقم می خورد. به این ترتیب ناتو عملا به مرزهای روسیه رسید. این مشکل در این لحظه حساس باعث آغاز جنگ روسیه و اوکراین شد.
در چند سال گذشته، ایالات متحده و کشورهای عضو ناتو تلاش کردهاند دولتی متخاصم با روسیه در اوکراین ایجاد کنند. در نتیجه همکاری خود را با اوکراین در زمینه های مختلف سیاسی و نظامی تقویت کردند.
در همین رابطه خبرنگار مهر به گفت و گو پرداخته است “اسکندر زسبکین»توسط سفیر سابق روسیه در لبنان صورت گرفته است که متن آن به شرح زیر است:
بحران اوکراین به نقطه حساسی رسیده است و ناتو که میتوان آن را یک سازمان آمریکایی دانست، تنشهای سیاسی را افزایش داده و باعث التهاب در میدان نبرد میشود. چرا غرب حل مشکل را نمی پذیرد؟
در شرایط کنونی، غرب راه حل سیاسی مسالمت آمیز برای جنگ در اوکراین را نمی پذیرد. زیرا غرب با هدف کمرنگ کردن روسیه و ایجاد مشکلات داخلی برای تجزیه احتمالی آن می خواهد جنگ در اوکراین را ادامه دهد. این رویکرد اساس راهبرد غرب است و از این رو از تمامی ابزارها برای رسیدن به اهداف خود استفاده می کند و قصد دارد از نفوذ احتمالی خود در این مسیر استفاده کند. به خصوص که اوکراین به عنوان کشوری متخاصم با روسیه پس از فروپاشی شوروی شکل گرفت.
آیا می توان گفت روابط روسیه و غرب به رهبری واشنگتن به مرحله قطع روابط رسیده است؟ آیا درگیری بین روسیه و غرب با وجود فقدان درگیری ایدئولوژیک مانند دوره اتحاد جماهیر شوروی به مبارزه برای بقا تبدیل شده است؟
من فکر میکنم وضعیت کنونی مشابه وضعیت دوران «جنگ بزرگ میهنی» و اتحاد جماهیر شوروی در مقابل ائتلافی است که آلمان نازی و متحدان اروپایی آن تشکیل دادند. اکنون تقریباً همین وضعیت در اوکراین در حال وقوع است. شدت وضعیت فعلی بیشتر از شدت جنگ سرد بین پیمان ورشو و پیمان ناتو در دوران اتحاد جماهیر شوروی است.
در حال حاضر نه تنها شاهد حمله نظامی هستیم، بلکه شاهد تهاجم کلی ایدئولوژیک غرب در خصوص تسلط رویکرد «هضم روسیه» در سیاست کشورهای غربی هستیم. علاوه بر این، در حال حاضر روسیه ارزش های غربی را نمی پذیرد و معتقد است که در کشورهای غربی دموکراسی وجود ندارد. در عین حال در روسیه ما به ارزش های سنتی خود پایبند هستیم و خود را از جامعه به اصطلاح مصرفی که در دهه 90 به ما تحمیل شده بود رها می کنیم. امروز در جامعه روسیه این روحیه دادن در حال تصحیح است.
باید پذیرفت که غرب در حال حاضر از سیستم حاکم در اوکراین حمایت می کند. نظامی که در 8 سال گذشته ملت روسیه را نابود کرده است دونباس بمباران کردند و وارد عمل شدند ضد زبان من روسی کار می کردم. بنابراین این سیستم در روسیه سیستمی با انگیزه های نازی محسوب می شود. موضع غرب در برابر این نظام نشان می دهد که لیبرالیسم موسوم به اروپایی در جهت تایید نازیسم گام برمی دارد.
دموکراسی به عنوان فلسفه پذیرش دیگران و مدیریت اختلافات و درگیری ها از طریق روش های مسالمت آمیز مطرح می شود. حال چگونه می توان کشورهایی را درک کرد که نمی توانند با روسیه قدرتمند، چین که اقتصاد فعال و توسعه یافته ای دارد و ایران که ایدئولوژی متفاوتی دارد و برای استقلال و تبعیت از کشورهای دیگر تلاش می کند و در عین حال خود را دموکراتیک می خواند، همزیستی کنند؟ چرا غرب ارزش های دموکراتیک خود را در روابط بین الملل پیاده نمی کند؟
واضح است که غرب از شعار دموکراسی برای تحریک و دیکته به کشورهایی که سلطه غرب را نمی پذیرند استفاده می کند. به این ترتیب، دموکراسی به راحتی به ابزار غرب برای تحمیل کنترل بر دیگران تبدیل شده است. هر کشوری که خواسته های غرب را نمی پذیرد، در فهرست رژیم های دیکتاتوری قرار می گیرد.
بنابراین ما باید تلاش خود را در برابر این معضل تجمیع کنیم. شعارهای بسیار خوبی درباره جهان چند قطبی، احترام به ویژگی های تمدنی و فرهنگی، اقتصاد آزاد و احترام به حاکمیت کشورها رایج شده است. اینها اصولی است که اکثر کشورهای جهان می توانند برای رهایی از کنترل غرب بر روی آنها توافق کنند. این عنوان دوره کنونی است که در آن زندگی می کنیم.
چرا روسیه توافق صادرات غلات از بنادر اوکراین را متوقف کرد؟ آیا این اقدام در واکنش به افزایش تنش در غرب و بمباران پل کریمه صورت گرفته است یا دلایل دیگری دارد؟ آیا این اقدام روسیه باعث ایجاد بحران غذایی نمی شود که کشورهای مختلف از جمله کشورهای فقیر دوست روسیه را تهدید می کند؟
تصمیم برای خروج از توافقنامه غلات در پاسخ به عدم انجام سایر طرف ها به تعهدات خود اتخاذ شد. زیرا توافق غلات تنها به معنای تعهد طرف روسی نیست، بلکه بر اساس این توافق، کشورهای غربی نیز تعهداتی دارند که باید به آنها عمل کنند. هر چیزی که مربوط به لجستیک و امکاناتی بود که شرکتهای روسی در معامله غلات به آن نیاز داشتند، اجرا نشد و همیشه این روسیه بود که بر اساس حسن نیت خود و بدون هیچ منفعتی به تعهدات خود عمل کرد.
اما اکنون، واقعیت ها متفاوت است. روسیه دیگر نمی تواند در آینده این مشکل را تحمل کند، به ویژه اینکه طبق اطلاعات دریافتی، مقصد صادرات غلات کشورهای فقیر نبوده، بلکه غلات به کشورهای اروپایی و سایر مقاصد صادر شده است. در همین حال، بر اساس بیانیه های سازمان ملل، هدف از این توافقنامه کمک به کشورهای فقیر بوده است. هدفی که به دلیل مواضع اوکراین و کشورهای غربی محقق نشده است.
همچنین باید پذیرفت که بحران غذایی ریشه در سیاست های غرب در دوره بیماری کرونا دارد. در آن دوره، کشورهای غربی مقادیر زیادی غلات خریدند و این منجر به افزایش قیمت مواد غذایی شد. روسیه به توافقنامه غلات پایبند است و اگر طرف های دیگر به منافع روسیه رسیدگی کنند، به این توافق بازخواهد گشت.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه تهدید کرد که به اقدام تروریستی بمباران پل کریمه پاسخ خواهد داد. منابع روسی تاکید کرده اند که مسئولیت بمباران پل کریمه تنها بر عهده اوکراین نیست، زیرا این اقدام با حمایت صریح قدرت های اروپایی و آمریکایی انجام شده است. آیا می توان از این نتیجه استنباط کرد که واکنش روسیه فراتر از اوکراین خواهد بود؟ آیا نگرانی هایی در مورد گسترش میدان جنگ به این دلیل یا دلایل دیگر وجود دارد؟
درست است که همیشه احتمال گسترش درگیری ها بر سر مواضع غرب وجود داشته است. غرب سلاح های پیشرفته تری به اوکراین می فرستد و این اقدام باعث افزایش تنش و طولانی شدن جنگ خواهد شد. موضوع دیگر این است که روسیه می تواند با این همه سلاح مقابله کند و به پیروزی خود ایمان دارد. لازم به ذکر است که ما معتقدیم این درگیری نباید از خطوط قرمز اساسی عبور کند. به عبارت دیگر، نباید درگیری مستقیم بین روسیه و ناتو وجود داشته باشد، زیرا این موضوع خود به خود منجر به این خواهد شد استخدام منجر به سلاح های هسته ای و جنگ هسته ای خواهد شد. موضوعی که دور از ذهن و غیر ممکن است.
دیدیم که غرب هر از چندگاهی با طرح موضوع تسلیحات هسته ای سعی می کند مسئولیت استفاده از این سلاح ها را بر دوش روسیه بیندازد. اما این اقدام کاملاً اشتباه است، زیرا روسیه قصد استفاده از این سلاح را ندارد. البته باید پذیرفت که غرب نمی تواند روسیه را بد به دنیا معرفی کند. سلاحهای هستهای بیارزش هستند و این راه اشتباهی برای بازی در جهان است. ما باید در استفاده از سلاح های هسته ای محتاط باشیم و استفاده از آنها باید بسیار بعید باشد. در عین حال، همه باید بدانند که سلاح هسته ای وجود دارد و ممکن است کار منجر به استفاده از سلاح هسته ای شود. مهم این است که بالاخره جنگ کنونی به پایان برسد.
اروپا شجاعت آنها از فشارهای ناشی از جنگ گلایه کرده اند و حتی در آمریکا صدای اعتراض بلند شده است. پیامدهای جنگ را برای کشورهای غربی چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا مسکو در ترکیدن کشورهای غربی حساب باز کرده اند؟ آیا انتظار دارید غرب از مواجهه با پیامدهای جنگ در اوکراین خودداری کند؟
طبیعتاً جنگ اوکراین بر همه طرف های ذیربط به ویژه کشورهای اروپایی تأثیر منفی می گذارد. این کشورها در گذشته از روابط اقتصادی با روسیه به ویژه در حوزه انرژی بهره زیادی برده اند و امروز تقریباً این همکاری ها متوقف شده است.
حاکمان اروپایی از سیاست پیروی از آمریکا پیروی می کنند. سیاستی که به نفع دولت ها و ملت های آنها نیست. ما تحولات را رصد می کنیم، اما تغییرات را در اروپا نداریم. اروپا به منافع روسیه اهمیت نمی دهد. آیا تغییراتی در اروپا رخ خواهد داد و آیا ملت های اروپایی به شدت با سیاست های حاکمان خود مخالفت خواهند کرد؟ این چیزی است که ما نمی دانیم.
شاخص های زیادی وجود دارد که احساس برخی از مردم اروپا را در مورد نیاز به بازگرداندن حاکمیت کشورهای خود نشان می دهد. حاکمیتی که برای تامین منافع آمریکا از دست رفته است. ما نمی دانیم که تحولات در این زمینه چگونه می تواند رخ دهد، اما به هر حال روسیه مستقل از تحولات کشورهای اروپایی روی توسعه اقتصادی و اجتماعی خود کار می کند.
