بازار؛ گروه صنعتی: روز سه شنبه انجمن تولیدکنندگان صنایع لبنی از افزایش 30 درصدی قیمت 4 فرآورده لبنی که قبلاً در سبد حمایتی قرار می گرفت، خبر داد. متعاقباً سازمان حمایت اعلام کرد که افزایش قیمتی وجود ندارد و هیچ مصوبه ای برای اجرای آن صادر نشده است. این موضوع اعتراضاتی را برانگیخته است زیرا قیمت شیر خام اخیراً 20 درصد افزایش یافته است.
این افزایش قیمت شیرخام به صورت زنجیره ای وارد سایر محصولات پایین دستی شده و شاهد گرانی محصولات هستیم. اما از آنجایی که صنایع لبنی در کشور زیاد است و از سوی دیگر قدرت زیادی برای اعمال فشار به دست آورده اند، همواره اهداف خود را پیش می برند. در حالی که این صنایع در سال جاری یک بار در نتیجه افزایش قیمت شیر خام قیمت ها را افزایش داده اند، بار دیگر به دلیل بسته بندی و افزایش دستمزد.
اما این شرکت ها همیشه از قیمت پایین لبنیات گله مند هستند. در حالی که صورت های مالی شرکت های لبنی گویای همه چیز است. بسیاری از این شرکتها که چند سال پیش سودآور نبودند، در سالهای اخیر چنین شدهاند. اگرچه نهاده های دامی کاهش یافته است، اما این صنایع همچنان سودآور هستند. چون برای افزایش قیمت هر بهانه ای می کنند.
قیمت گذاری تجویزی به نفع صنایع ضعیف لبنی است
محمدرضا مرتضوی رئیس خانه صنعت و معدن اتاق تهران در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: قیمت مواد اولیه در سراسر دنیا رو به افزایش است. اما برخی از شرکت ها زیر قیمت می فروشند. برای اینکه در بازار بمانند و بتوانند مشتریان بیشتری را جذب کنند، باید محصولات رقابتی تولید کنند. در ایران اینطور نیست چون طبق سفارش قیمت ها افزایش می یابد. همه صنایع لبنی در عین حال محصول را گرانتر می کنند. بنابراین اگر قرار است تغییر قیمت صورت گیرد باید با بهره وری و ایجاد رقابت باشد.
در حال حاضر ایران صنایع لبنی زیادی دارد و ظرفیت تولید کشور بالاست. اما برخی شرکت ها با 30 درصد ظرفیت کار می کنند. اگر تولید به 100 درصد ظرفیت برسد، قطعا بازار رقابتی تر خواهد شد. با این حال، در طول رقابت، برخی از شرکت ها حذف خواهند شد.
وی با تاکید بر اینکه قیمت گذاری باید بر اساس بهره وری و کیفیت باشد، تصریح کرد: مصرف کننده باید در انتخاب محصول قاطع باشد. در این شرایط مولفه قیمت و کیفیت موثر خواهد بود. در حال حاضر ایران صنایع لبنی زیادی دارد و ظرفیت تولید کشور بالاست. اما برخی شرکت ها با 30 درصد ظرفیت کار می کنند. اگر تولید به 100 درصد ظرفیت برسد، قطعا بازار رقابتی تر خواهد شد. با این حال، در طول رقابت برخی از شرکت ها حذف خواهند شد.
مرتضوی تصریح کرد: با توجه به اینکه کمیت تولید بیشتر از عرض است، قطعا با افزایش ظرفیت تولید در لبنیات، مصرف کننده سود بیشتری خواهد برد و کیفیت ارتقا می یابد. در حال حاضر برخی از شرکت ها هزینه های سربار بالایی دارند، بنابراین برای ماندن در بازار باید هزینه ها را کاهش دهند. این مشکل بهره وری زمانی رخ می دهد که بازار به چالش کشیده شود. حال اگر شرکت ها برای حفظ خود به دنبال کیفیت و کاهش هزینه باشند، عملا امکان تعدیل قیمت وجود دارد.
قیمت های اجباری در ایران عامل تورم 40 درصدی است
به گفته مرتضوی، نتیجه تثبیت اجباری قیمت در ایران تورم 40 درصدی بوده است. کدام کشور چند دهه است که تورم بالایی داشته است؟ این مشکل به دلیل اجرای یک مدل اقتصاد دستوری است که کار نمی کند. از سوی دیگر دولت بدون دلیل موجه قیمت برخی از محصولات صنایع غذایی را ثابت نگه داشته است. از سوی دیگر بازار صنایع غذایی از کمبود نقدینگی و کاهش قدرت خرید مردم و بعضاً سفارشات متناقض رنج می برد. حتی در حوزه سیاست های مبادله ای، صنایع غذایی آسیب می بینند.
زمانی که عرضه ارز تحت تاثیر سیاست های ارزی مشکل ایجاد می کند، باید در سایر بخش ها تسهیل شود. در مرحله کنونی، برخی از صنایع غذایی سطح تولید تکنولوژیک خود را در حداقل ممکن نگه داشته اند. به همین دلیل باید گشایش هایی در حوزه مبادلات و همچنین نوسازی ماشین آلات و تجهیزات ایجاد شود تا تولیدکنندگان بتوانند در این بخش رقابت پذیر شوند.
یکی از اعضای هیات مدیره اتاق صنعت معدن و تجارت ایران تصریح کرد: در شرایط فعلی بسیاری از واحدهای کوچک تحت فشار قیمت تمام شده و ارزی برای واردات مواد اولیه هستند. در واقع زمانی که عرضه ارز تحت تاثیر سیاست های ارزی مشکل ایجاد می کند، باید در سایر بخش ها تسهیل شود. در مرحله فعلی، برخی از صنایع غذایی سطح تولید تکنولوژیک خود را در حداقل ممکن نگه داشته اند. به همین دلیل باید گشایش هایی در حوزه مبادلات و همچنین نوسازی ماشین آلات و تجهیزات ایجاد شود تا تولیدکنندگان بتوانند در این بخش رقابت پذیر شوند.
مرتضوی در ادامه خاطرنشان کرد: دامداری ها به دلیل افزایش قیمت ها تقاضای افزایش قیمت شیر خام را داشته اند و صنایع تبدیلی نیز تحت تاثیر این موضوع با افزایش قیمت مواجه شده اند. بنابراین واحدهای صنایع لبنی باید قیمت ها را بر اساس رقابت تعیین می کردند. با این حال، اگر قیمت رقابتی تعیین شود، زیرا بر تقاضا تأثیر می گذارد، تولیدکنندگان عملا باید با مصرف کنندگان هماهنگ شوند. زیرا بخشی از هزینه ها در طول رقابت از نظر بهره وری کاهش می یابد.