به گزارش رکنا و به نقل از روابط عمومی. مرکز پژوهش های مجلس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی به بررسی تاثیر ارتقای ایمنی خودروها بر کاهش تلفات ناشی از حوادث رانندگی پرداخت.
دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن این مرکز در گزارشی با عنوان «تأثیر ارتقای ایمنی خودروها بر کاهش قربانیان حوادث رانندگی و هزینه‌های آنها» اعلام کرده است که بر اساس آمارهای موجود، هر سال در ایران به ازای هر 100 هزار نفر، 21.7 نفر جان خود را از دست می‌دهند. مردم آنها در تصادفات رانندگی تلف می شوند در حالی که این آمار در دنیا 17 نفر به ازای هر 100 هزار نفر است و همچنین می توان به این نکته اشاره کرد که در قاره اروپا میزان مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی 7 نفر به ازای هر 100 هزار نفر است.
این گزارش حاکی از آن است که از سوی دیگر هزینه های اجتماعی-اقتصادی بر افراد، جامعه و کشور ناشی از تصادفات جاده ای نیز بیانگر لزوم اتخاذ سیاست های مناسب برای کاهش مرگ و میر و جراحات ناشی از تصادفات در کشور است. از این رو، اتخاذ تدابیری برای افزایش ایمنی سرنشینان خودرو از جمله بهبود وضعیت جاده های کشور، ارتقای فرهنگ رانندگی و افزایش ایمنی خودروهای تولیدی حائز اهمیت است.
در ادامه این گزارش آمده است که حوادث ترافیکی علاوه بر هزینه های مالی و اقتصادی قابل توجهی از جمله از دست دادن نیروی انسانی، کاهش بهره وری، افزایش هزینه های پزشکی و غیره، هزینه های اجتماعی جبران ناپذیری را بر جامعه تحمیل می کند. در این راستا، برای تحلیل هزینه-فایده بهبود ایمنی خودروهای ساخت داخل، کاهش هزینه های اجتماعی-اقتصادی صدمات ناشی از تصادفات در صورت ارتقای ایمنی خودروهای تولیدی مورد توجه قرار گرفته است. دو روش از مهم‌ترین و پرکاربردترین روش‌های محاسبه هزینه‌های اجتماعی-اقتصادی حوادث رانندگی، روش‌های «سرمایه انسانی» و «تمایل به پرداخت» است.
این گزارش توضیح می دهد که آخرین محاسبات انجام شده در سال های 2009 و 2013 برای ایران نشان می دهد که هزینه تصادفات رانندگی از طریق روش های سرمایه انسانی و تمایل به پرداخت به ترتیب در سال 2019 و 709 درصد تولید ناخالص داخلی بوده است. بنابراین افزایش ایمنی سرنشینان وسایل نقلیه برای جلوگیری از صدمات جدی در تصادفات رانندگی حائز اهمیت است. از این رو در این گزارش از تحلیل هزینه و فایده برای ارزیابی طرح افزایش ایمنی خودروهای تولید داخل، مقایسه هزینه های لازم برای ارتقای ایمنی خودروهای تولید داخل با سود اقتصادی و اجتماعی حاصل از کاهش استفاده شده است مرگ و میر ناشی از حوادث رانندگی.
این گزارش حاکی از آن است که برای محاسبه سودآوری افزایش سطح ایمنی خودروهای داخلی، پلت فرم خودروهای تولید داخل لحاظ شده است. خودروهای فعلی ناوگان سواری کشور بیشتر توسط دو خودروساز معروف سایپا و ایران خودرو تولید می‌شوند، بخش قابل توجهی از محصولات سایپا از پلت فرم خودروی پراید و بیشتر محصولات ایران خودرو از پلت فرم خودروی پژو 405 استفاده می‌کنند با بررسی پلت فرم خودروهای فعلی تولید و موجود در کشور و مقایسه آنها با پلت فرم خودروهای ایمن تری که اخیراً تولید شده اند، کاهش جراحات و مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی در ایران را ارزیابی کرده است.
در ادامه این گزارش آمده است: با توجه به نتایج به دست آمده، مشاهده می شود که بسته به سناریوی مورد بررسی، اگر از خودروهایی با پلت فرم جدید و ایمن تر به جای خودروهای دارای پلت فرم قدیمی تر مانند خودروهای تولید شده با پلت فرم پراید استفاده شود. و پژو 405 در کشور میزان مرگ و میر و کاهش صدمات وارده به سرنشین و راننده در تصادفات رانندگی تقریباً 50 درصد بوده است. این میزان معادل 30 درصد قربانیان و جراحات ناشی از حوادث رانندگی است.
این گزارش حاکی از آن است که تغییر پلت فرم خودروها در تردد یک برنامه بلندمدت است و باید به این موضوع به عنوان مکمل اقدامات تولیدی کوتاه مدت مانند کنترل سرعت پرداخته شود. در نهایت با توجه به میزان هزینه های سالانه سوانح رانندگی در ایران، میزان کاهش این هزینه ها در صورت بیمه ناوگان خودروهای کشور و بهره مندی از ایمنی بیشتر در سال های بعد تا پایان عمر مفید ناوگان بیمه شده است. . با هر دو روش سرمایه انسانی و تمایل به پرداخت محاسبه می شود.
این گزارش توضیح می دهد که بر اساس روش سرمایه انسانی، کاهش هزینه تصادفات ناشی از بیمه خودرو به ازای هر خودرو در طول عمر بیست ساله ناوگان خودروهای سواری، 2159 دلار است و با استفاده از روش واگذاری قابل پرداخت، این کاهش هزینه برآورد شده است. 7792 دلار گفتنی است تعویض و تبدیل پلت فرم خودروهای استاندارد و افزایش ایمنی آنها بین 890 تا 1626 دلار هزینه خواهد داشت. بدیهی است افزایش ایمنی خودروهای ساخت داخل در سطح کلان برای کشور توجیه اقتصادی دارد و می توان در این راستا برنامه ریزی های منظمی انجام داد.
در این گزارش برای افزایش ایمنی خودروهای تولید داخل و همچنین کاهش تلفات و تصادفات رانندگی پیشنهادهای زیر ارائه شده است: ایجاد ارتباط بین سود خودروساز و سطح ایمنی خودروهای تولیدی (سازمان ملی استاندارد – وزارت صنعت، معدن و معدن). و بازرگانی – شورای رقابت)، لزوم تکمیل بانک اطلاعاتی موجود برای ارزیابی دقیق هزینه های اقتصادی اجتماعی حوادث رانندگی (پلیس راهنمایی و رانندگی – وزارت بهداشت – وزارت راه و شهرسازی)، دریافت مالیات کمتر از خودروهای با ایمنی بیشتر ( وزارت امور اقتصادی و دارایی)، تأثیر ایمنی خودرو بر حق بیمه شما (شورای عالی بیمه)، اصلاحات لازم را در استانداردهای 85 گانه صنعت خودرو و حرکت به سمت تولید استانداردهای داخلی (متولی سازمان (استاندارد ملی) و ایجاد مراکز تست ایمنی در کشور (سازمان ملی استاندارد).
