شبکه پرداخت الکترونیکی کارت در جدیدترین گزارش خود در راستای روند انتشار ماهانه داده های شبکه شاپرک، آمار و ارقام آبان ماه سال جاری را در سایت خود به روز کرد. بر اساس اطلاعات این گزارش، تعداد تراکنش های شبکه شاپرک در آبان ماه 1402 برای دومین ماه متوالی کاهش یافت که با وجود این کاهش تعداد تراکنش ها، تعداد تراکنش های شبکه شاپرک مجددا افزایش یافته و به حد مطلوب رسیده است. بالاترین سطح از ابتدای سال جاری
مهمترین نکته این گزارش کاهش ارزش واقعی معاملات است که حکایت از کاهش سبد خرید مردم به دلیل رشد تورم دارد.
پیگیری تغییرات آمار تراکنش های شبکه شاپرک از آن جهت حائز اهمیت است که امروزه اکثر خرید و فروش ها از طریق تراکنش های بانکی و بدون جابجایی فیزیکی اسکناس انجام می شود. همچنین تقریبا تمامی بانک ها و موسسات اعتباری فعال در شبکه بانکی ایران به شاپرک متصل هستند و بنابراین بررسی گزارش های ماهانه این شبکه می تواند تصویر خوبی از وضعیت تمامی تراکنش های کشور ارائه دهد.
معاملات نوامبر زیر ذره بین
بر اساس اطلاعات ارائه شده در گزارش شرکت شاپرک، تعداد کل تراکنش های این شبکه در آبان ماه 1402 با افت 0.71 درصدی مواجه شد و به چهار میلیارد و 103 میلیون تراکنش کاهش یافت. البته با وجود کاهش نسبت به ماه قبل، این رقم نسبت به ماه سال گذشته 9.93 درصد افزایش را تجربه کرده است.
تحلیل گزارش شاپرک از نظر حجم تراکنش نیز حاکی از آن است که در آبان ماه امسال بیش از 1.29 میلیون تومان تراکنش از طریق این شبکه انجام شده است. رقمی که نسبت به مدت مشابه سال قبل 33.5 درصد افزایش و نسبت به شهریور ماه سال جاری 0.68 درصد افزایش داشته است.
تاثیر تورم بر معاملات بانکی
آمار و ارقام ذکر شده در بالا داده های اسمی مربوط به معاملات شاپرک بوده که نمی تواند دید خیلی خوبی از شرایط اقتصادی ارائه دهد. به همین دلیل شرکت شاپرک در گزارش خود با حذف اثر تورم بر میزان معاملات، ارزش واقعی آن را محاسبه کرده است.
این محاسبات نشان می دهد که با وجود رشد 0.68 درصدی ارزش اسمی معاملات در آبان ماه 1402 نسبت به مهرماه سال جاری، ارزش واقعی آنها 1.42 درصد کاهش داشته است. یعنی با حذف اثر تورم، ارزش معاملات انجام شده در آبان ماه 1.42 درصد کمتر از ماه قبل بود. همچنین این رقم نسبت به آبان ماه سال گذشته 4.11 درصد کاهش داشته است.
به این ترتیب اگر فرض کنیم تمام خریدهای جزئی با استفاده از شبکه شاپرک و به عنوان مثال دستگاه های POS انجام شده است، قدرت خرید مردم در آبان ماه نسبت به آبان سال گذشته و مهر امسال کاهش یافته است.
میانگین مبلغ هر تراکنش به 251 هزار تومان رسید
یکی دیگر از اطلاعات مهمی که می توان از گزارش شاپرک استخراج کرد و در بررسی وضعیت تراکنش های بانکی از اهمیت بالایی برخوردار است، روند تغییرات میانگین مبلغ هر تراکنش است. زیرا میانگین مبلغ هر تراکنش نیز ممکن است تا حدی منعکس کننده اثر تورم بر معاملات باشد.
بررسی ها نشان می دهد که افزایش حجم معاملات و کاهش تعداد آنها در آبان ماه موجب افزایش میانگین مبلغ هر تراکنش شده است. بنابراین میانگین مبلغ هر تراکنش از 247 هزار تومان در مهرماه به 251 هزار تومان در آبان افزایش یافت. در این صورت میانگین هر تراکنش در مهر 1401 207 هزار تومان بوده است.
در واقع می توان نتیجه گرفت که در آبان ماه سال گذشته هر فرد به طور متوسط برای هر خرید 207 هزار تومان پرداخت کرده است که این رقم در مهرماه امسال به 251 هزار تومان رسیده است که حداقل می توان بخشی از این 21.2 را نسبت داد. درصد افزایش در نتیجه رشد قیمت و تورم در اقتصاد ایران در نظر گرفته شد.
۲۱۷