بازار؛ گروه بین الملل: اندیشکده استیمسون در مقاله ای به قلم «رابرت چولدا» استادیار دانشگاه لودز لهستان نوشت: خرید هواپیماها و بالگردهای روسی از سوی ایران اولین گام در بازسازی توان نظامی متعارف این کشور است. این را می توان در درجه اول یک موفقیت سیاسی دانست که نشان دهنده نقطه عطف دیگری در تعمیق همکاری بین تهران و مسکو است.
ترجمه متن مقاله در زیر آمده است.
خرید هواپیماها و بالگردهای روسیه از سوی ایران اولین گام برای بازسازی توان نظامی متعارف این کشور است. این را می توان در درجه اول یک موفقیت سیاسی دانست که نشان دهنده نقطه عطف دیگری در تعمیق همکاری بین تهران و مسکو است. اگر گزارش های رسانه ها دقیق باشد، ایران سه نوع هواپیما سفارش داده است: Su-35، Mi-28 و Yak-130. خرید هیچ یک از این هواپیماها نباید تعجب برانگیز باشد زیرا مدت هاست که شایعاتی مبنی بر علاقه ایران به خرید هواپیماهای جنگنده از روسیه وجود دارد.
در حالی که توجه زیادی به جت جنگنده دو موتوره Su-35 معطوف شده است، گمانه زنی های مشابهی در مورد بالگردهای تهاجمی Mi-28 و هواپیماهای آموزشی رزمی سبک Yak-130 انجام شده است. جزئیات زمان تحویل و مبلغ خرید نهایی هنوز فاش نشده است. همچنین اطلاعات کافی در مورد اینکه آیا قراردادهای چارچوبی که حداکثر تعداد هواپیماهایی را که ایران قصد خرید آن را خریداری می کند، امضا شده است یا اینکه آیا قراردادهای قراردادی مفصل برای تعداد خاصی از هواپیما نهایی شده است، وجود ندارد.
ایرانی ها از قبل می دانند که چگونه با سلاح های روسی کار کنند و با فناوری شوروی/روسی آشنا هستند.
نکته مثبت این است که ایرانی‌ها از قبل می‌دانند چگونه با سلاح‌های روسی کار کنند و با فناوری شوروی/روسی آشنا هستند. دوم، این هواپیماها احتمالا تنها هواپیماهایی هستند که ایران می تواند به سرعت بخرد.
آنها توسط سوخو برای مصر ساخته شدند که بعداً از پذیرش آنها خودداری کردند. سوم، روسیه در موقعیتی قرار دارد که چنین هواپیماهایی را با هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی مبادله کند. هیچ کشور دیگری چنین توافقی را در نظر نخواهد گرفت. با این حال، برای ایران، دستیابی به Su-35 و ادغام آن در خدمات عملیاتی یک چالش بزرگ خواهد بود، زیرا ایران پیش از این هرگز چنین هواپیمای پیشرفته از نظر فناوری را مستقر نکرده بود.
دستیابی به 18 هلیکوپتر Mi-28NE NIGHT HUNTER، از برخی جهات، پیشرفت جالب تری است. این نوع یک نسخه صادراتی از پیکربندی Mi-28N است. Mi-28 در ابتدا در دهه 1970 به عنوان جایگزینی برای Mi-24 طراحی شد. با وجود تأخیرهای متعدد، نوع N اولین پرواز خود را در سال 2005 انجام داد، در حالی که آخرین نسخه پروازی اولین پرواز خود را در سال 2016 انجام داد. اوگاندا، الجزایر و عراق قبلاً هلیکوپترهای Mi-28NE را خریداری کرده اند. روسیه همچنین از Mi-28 با نوع NM از سال 2020 استفاده می کند.
برای ایران بدون شک این فرصت بسیار مهم و مفید است، با توجه به اینکه کشور در حال حاضر تنها از بالگردهای جنگی به دست آمده در دوران پهلوی استفاده می کند. اگرچه تهران در سال‌های اخیر «طراحی‌های ملی» را به نمایش گذاشته است، اما اینها اساساً پیشرفت‌هایی برای هلیکوپترهای ساخته شده در ایالات متحده در دهه 1970 است.
با این حال، Mi-28 های مستقر شده توسط روس ها در سوریه به طور قابل توجهی پایین تر از هلیکوپترهای متعلق به پادشاهی های عربی در خلیج فارس هستند. گزینه بسیار قدرتمندتر Ka-52 است که روسیه در اوکراین از آن استفاده می کند و در کنار Mi-28 عمل می کند. کا-52 نسبت به Mi-28 به موشک های دوربرد مجهز است. ایران احتمالا تلاش خواهد کرد تا موشک های خود را با Mi-28NE ادغام کند، اما این فرآیند زمان بر خواهد بود. هلیکوپترهای Ka-52 برای صادرات روسیه بسیار با ارزش در نظر گرفته می شوند، به ویژه در هنگام جنگ در اوکراین.
هواپیمای مادون صوت یاک 130 اولین هواپیمای خود را در سپتامبر 2023 وارد ناوگان هوایی ایران کرد.
هواپیمای مادون صوت Yak-130 اولین هواپیمای خود را در سپتامبر 2023 به ناوگان هوایی ایران اضافه کرد. اینها اولین هواپیماهایی هستند که ایران در بیش از دو دهه گذشته از خارج دریافت می کند. گمان می رود ایران 24 هواپیمای یاک 130 سفارش داده است. خرید منطقی به نظر می رسد زیرا خلبانان Su-35 نیاز به آموزش دارند و Yak-130 برای این منظور طراحی شده است. از دیگر مشتریان این هواپیما می توان به الجزایر، بلاروس، بنگلادش، لائوس، سوریه و ویتنام اشاره کرد.
از نقطه نظر نظامی، ارزیابی این یافته ها به طور واضح دشوار است. دستیابی به تجهیزات نظامی خاص – اعم از هواپیما، هلیکوپتر، تانک یا خودروهای جنگی – مستلزم ادغام آنها در خدمات نظامی است که مستلزم ایجاد یک سیستم کامل و پیچیده است. این شامل تطبیق زیرساخت های زمینی، از جمله نگهداری و تعمیرات، آموزش پرسنل، و توسعه دکترین در مورد نحوه استفاده از یک سلاح خاص در رابطه با سایر عناصر یک سیستم دفاعی است. یعنی در فرآیند پیچیده دستیابی به تجهیزات نظامی باید خرید ساده ترین عنصر را در نظر گرفت.
ایران مطمئناً فرصت خوبی برای ارتقای توانمندی‌ها و آموزش‌های نظامی خود دارد و تاکنون از اکثر کشورهای همسایه پیشی گرفته است.
بدون شک ایران فرصت خوبی برای ارتقای توان نظامی و آموزش خود دارد و تاکنون از اکثر کشورهای همسایه پیشی گرفته است. هواپیماهای ایرانی از جمله مدل هایی مانند F-4، F-5، F-14، Mirage F-1 و F-7 نه تنها قدیمی هستند، بلکه استفاده از آنها نیز دشوار است. ایران در نهایت تجهیزات نسبتاً مدرنی دریافت خواهد کرد و با فرض استقرار یک سیستم آموزشی مؤثر، فرصت آموزش خلبانان خود را به شیوه‌ای مدرن خواهد داشت. اگر ایران تصمیم بگیرد در آینده هواپیماها و بالگردهای بیشتری را به روسیه سفارش دهد و موفق به دستیابی به فناوری ها و ایجاد قابلیت های بومی مانند تعمیرات اساسی و تولید قطعات یدکی شود، ارزش این خریدها بیشتر خواهد شد.
از سوی دیگر، تعداد هواپیماها و بالگردهای سفارش داده شده برای تقویت توان نظامی ایران به ویژه در صورت وقوع جنگ متعارف کافی نیست. هنوز مشخص نیست که ایران به چه تعداد و چه نوع موشک، بمب و قطعات یدکی (مانند موتورهای اضافی) دست خواهد یافت. علاوه بر این، صنعت دفاعی روسیه ممکن است به دلیل جنگ در اوکراین با چالش های قابل توجهی در تحویل به موقع مواجه شود. علاوه بر این، گزارش های مکرری در مورد کیفیت فنی تسلیحات روسی منتشر شده است.
از دیدگاه روسیه، این قراردادها موفقیتی غیرقابل انکار است، البته نه لزوماً از نظر مالی. بعید است ایران به روسیه پول نقد بدهد و ما شاهد مبادله پایاپای بین مسکو و تهران خواهیم بود. بر اساس گزارش های تایید نشده، روسیه با مبادله یک هواپیما با چند پهپاد ایرانی موافقت کرده است.
اما برای کرملین، این توافقات موفقیت آمیز هستند. روسیه در حال مبارزه با تحریم های اقتصادی بین المللی است و صادرات تسلیحات این کشور به شدت کاهش یافته است. علاقه به سلاح های روسی بسیار کم است، نه تنها به دلیل تحریم ها و فشارهای دیگر از جانب غرب، بلکه به دلیل تبلیغات منفی پیرامون عملکرد تسلیحات روسی.
