روزنامه نیویورک‌تایمز گزارش داده بود پنج زندانی آمریکایی در ازای آزادی ایرانی‌هایی که به دلیل نقض تحریم‌ها مجرم شناخته شده‌اند از زندان آزاد خواهند شد. این روزنامه همچنین به نقل از منابعی که اشاره‌ای به نام آن‌ها نشده مدعی شده بود حدود ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های نفتی ایران نیز آزاد خواهند شد.
خبرگزاری فارس به نقل از منابع آگاه نوشت: منابع ایران در حال انتقال به حساب‌هایی در قطر است و در خصوص تبدیل آن از واحد «وون» (پول کره جنوبی) به یورو توافق صورت گرفته است. این منابع همچنین تصریح کرده‌اند خروج زندانیان آمریکایی بعد از انتقال قطعی منابع ارزی به حسابی در بانک مرکزی قطر صورت خواهد گرفت. در این توافق همچنین مقرر شده تعدادی از زندانیان ایرانی در آمریکا هم آزاد می‌شوند. کل منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی در این فرایند آزاد و صرف واردات کالا‌های غیرتحریمی خواهد شد.
بر اساس این گزارش انجام این روند منوط به آن است که اولا، پول‌های بلوکه شده به حساب ایران در قطر واریز شود و ثانیا ایران راستی‌آزمایی کند که وجوه مزبور قابل برداشت است.
خبرگزاری فارس به نقل از یکی از این منابع ادعا کرد: فعال شدن همزمان مسیر حقوقی و دیپلماسی عزتمندانه در به ثمر رسیدن این روند موثر بوده است.»
نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد هم این توافق را تأیید کرده است. شبکه خبری سی‌بی‌اس به نقل از نمایندگی ایران گزارش داد: «به عنوان بخشی از توافق همکاری بشردوستانه که با واسطه یک دولت ثالث انجام گرفت، ایران و آمریکا توافق کرده‌اند متقابلاً پنج زندانی را آزاد و عفو کنند. اقدام امروز در انتقال زندانیان یک گام مهم اولیه در اجرای این توافق است.»
خبرگزاری فارس ادعا کرد که “این توافق قرار بود سال قبل انجام شود، اما اغتشاشات و توهمات متعاقب آن موجب تعلل آمریکایی‌ها شد.”
خبرگزاری رویترز نوشته این توافق احتمالاً باعث انتقاد سیاستمداران حزب جمهوری‌خواه از «جو بایدن» خواهد شد.
روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارش خود مدعی شده بود ۵ زندانی آمریکایی از زندان اوین به هتلی در تهران منتقل شده و در بازداشت خانگی نگهداری می‌شوند.
سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی سه نفر از این زندانیان هستند. به نام دو زندانی دیگر اشاره‌ای نشده است.
سیامک نمازی سال ۱۳۹۵ در ایران به دلیل همکاری با دولت متخاصم آمریکا به تحمل ۱۰ سال حبس محکوم شد.
طاهباز بنیانگذار موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» در ایران بود.
عماد شرقی، سومین فرد زندانی است که طبق ادعای نیویورک‌تایمز از زندان آزاد خواهد شد. عماد شرقی در ژانویه سال ۲۰۲۱ به اتهام «جاسوسی و جمع‌آوری اطلاعات نظامی» به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
شرقی نخستین بار اردیبهشت سال ۹۷ بازداشت شده و تا دی‌ماه همان سال در زندان مانده و با قید وثیقه آزاد می‌شود، ولی قبل از برگزاری دادگاه تجدیدنظر، قصد فرار از ایران را داشته است.
کاخ سفید هم در بیانیه‌ای این توافق را تأیید کرده است. در این بیانیه آمده است: «ما تاییدیه‌هایی دریافت کرده‌ایم مبنی بر اینکه ایران پنج نفر از زندانیانی که به صورت ناعادلانه دستگیر شده بودند را از زندان آزاد کرده و آن‌ها را تحت بازداشت خانگی قرار داده است.»
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «ما تا زمانی که آن‌ها به خانه‌شان در ایالات متحده بازگردند آرام و قرار نخواهیم داشت. تا آن زمان، مذاکرات برای آزادی نهایی آن‌ها کماکان ادامه دارد.»
این بیانیه همچنین تأکید می‌کند: «بنابراین ما درباره وضعیت بازداشت خانگی آن‌ها یا درباره تلاش‌هایمان برای اطمینان از آزادی آن‌ها جزئیات ناچیزی برای ارائه دادن در اختیار داریم.»
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران قبلا به برخی شبهات درباره ارتباط آزادی زندانیان با برجام پاسخ داده‌بود: «ما هیچ ارتباطی بین موضوع انسانی زندانیان و بازداشت‌شدگان با برجام قائل نیستیم؛ لذا برای تبادل زندانیان به عنوان اقدام انسانی آمادگی داریم و به طرف آمریکایی هم گفته‌ایم. این در حالی است که طرف آمریکایی پاسخ ما را در این موضوع خیلی کُند می‌دهد و نمی‌دانیم چه مشکلاتی دارند.»
امیرعبداللهیان روز سه‌شنبه هم گفته بود که طی ماه‌های گذشته پیام‌هایی از طریق قطر و عمان میان ایران و آمریکا درباره مبادله زندانیان رد و بدل شده است.
