وقتیگه خاندوزی، بازار; کشت تنباکو به شرایط آب و هوایی خاصی نیاز دارد و برخی از مناطق جهان برای پرورش این محصول بسیار مناسب هستند. در کشور ما استان گلستان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تنباکو ممتاز در جهان محسوب می شود.
تقریبا 65 درصد دخانیات کشور در گلستان تولید می شود و با توجه به اینکه این استان مرز مشترکی با سایر کشورها دارد و دخانیات نیز یک محصول صادراتی است، اگر بتوانیم برنامه ریزی های کافی و به موقع برای توسعه کشت این محصول در سال 94 انجام دهیم. منطقه، نتایج خوبی در رونق اقتصادی گلستان به همراه دارد.
این در حالی است که در سال های اخیر بی برنامگی در این حوزه مشکلاتی را به همراه داشته و باعث شده تا این بخش آنطور که باید رشد نکند. حسین محمدی، رئیس هیئت مدیره شرکت دخانیات طلایی هما، برخی از این مشکلات را مقصر دانست. وی می داند و معتقد است در صورت عدم اعلام سیاست ها و برنامه های تولید دخانیات قبل از شروع فصل کشاورزی نیازمند برنامه ریزی به موقع برای رفع چالش های پیش روی تولیدکنندگان و صادرکنندگان این محصول هستیم.
خبرگزاری بازار برای بررسی بیشتر چالش های پیش روی توسعه کشت دخانیات در گلستان گفت وگویی را با «حسین محمدی» انجام داده است.
* چالش اصلی در توسعه کشت دخانیات در گلستان چیست؟
یکی از ویژگی های مثبت وزارت جهاد کشاورزی اعلام صریح سیاست ها و برنامه های تولیدی در ابتدای هر سال زراعی است و جالبتر اینکه قبل از اعلام رسمی برنامه ها شامل خدماتی مانند توزیع می شود. کودهای شیمیایی و آبیاری بذر مربوطه را در دستور کار خود قرار داده و کشاورز مطابق با سیاست های مربوط به محصول تصمیمات و اقداماتی را اتخاذ می کند.
یکی دیگر از مشکلات کشت توتون، اختلال در تهیه و عرضه بذر سالم و مرغوب است که توسط کارشناسان سازماندهی مناسبی صورت نمی گیرد. دسترسی کشاورزان به بذر گواهی شده و تولید مستمر نهال سالم یکی از مهمترین عوامل موفقیت در تولید است و بی توجهی به آن آسیب زیادی به تولید و کشاورزان وارد می کند که جامعه دخانیات استان در سال های اخیر به آن آسیب وارد می کند.
اما متأسفانه این نوع نگاه در حوزه دخانیات که از نظر اشتغالزایی و ارزآوری بیش از سایر کالاها اهمیت دارد، از سوی وزارت صمت وجود ندارد و اعلام نمی شود. لحظه مناسب و یا اگر اقدامی انجام شود به دلیل دیر اعلام شدن اثربخشی آن بسیار ناچیز است و بعد باعث سردرگمی کارگران بخش خصوصی می شود.
یکی دیگر از مشکلات کشت توتون، اختلال در تهیه و عرضه بذر سالم و مرغوب است که توسط کارشناسان سازماندهی مناسبی صورت نمی گیرد. دسترسی کشاورزان به بذر گواهی شده و تداوم تولید نهال سالم یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در تولید است که بی توجهی به آن خسارت زیادی به تولید و کشاورزان وارد می کند، همانطور که جامعه دخانیات استان در سال های گذشته با آن مواجه بوده است. .
* عدم سیاست گذاری به موقع چه پیامدهایی دارد؟
این بی برنامگی مسائل و مشکلات زیادی را ایجاد می کند و به همین دلیل است که همه تولیدکنندگان بدون اطلاع از سیاست های راهبردی وزارت جهاد کشاورزی در ابتدای کارزار جدید در فضایی مبهم نسبت به محصول اقدام می کنند که حتی پیامدهای منفی نیز دارد. برای سایر بخش ها از جمله شرکت های خصوصی از جمله تجار و صنایع تبدیلی در کشور.
در نتیجه شایسته است مسئولان استانی برای بهره مندی از ظرفیت خدادادی (اقلیم و آب و هوا) و همچنین استفاده بهینه از فرصت اشتغالزایی فوق العاده و بی نظیر استان اقدامات لازم را انجام دهند. و ارز برای کشور و در غیر این صورت مشکلات متعدد پیش رو روز به روز بیشتر می شود و محیط را برای بخش خصوصی سخت تر می کند.
اگر سیاست درست و دقیقی در زمینه دخانیات اتخاذ نشود، وضعیت جدی تر خواهد شد.
اگر گوش شنوایی در وزارت بهداشت وجود داشته باشد، می توان با رعایت نظرات کارشناسان و مدیریت، مشکلات موجود را کاهش داد و برای بهبود آن برنامه ریزی کرد، زیرا تصمیم گیری به موقع فواید زیادی در توسعه و رونق دخانیات به همراه خواهد داشت. کشت . .
* رونق کشت دخانیات در گلستان چه نتایجی دارد؟
مسئولان کشوری و استانی به خوبی می دانند که خاک کشاورزی استان با توجه به سیاست چندکشتی هر ساله خسته و حاصلخیزی آن کاهش می یابد. از طرفی ذخیره منابع آب در وضعیت خوبی قرار ندارد، بنابراین اعمال سیاست های صحیح و دقیق امری اجتناب ناپذیر است.
با ابلاغ به موقع سیاست ها، امکان سوق دادن کشت تابستانه تنباکو به کشت بهاره دور از انتظار نخواهد بود که در این صورت همزمان با افزایش حاصلخیزی خاک به دلیل آیش مزارع در پاییز و زمستان، مصرف آب در کشت بهاره کاهش می یابد که این مهم است. نتیجه این تصمیم این خواهد بود که علاوه بر ارتقای کمی و کیفی دخانیات، تولید محصولات باکیفیت و صادرات محور از دیگر مزیت های آن خواهد بود.
* از مسئولان چه می خواهید؟
اگر گوش شنوایی در وزارت بهداشت وجود داشته باشد، می توان با توجه به نظرات کارشناسان و مدیران، مشکلات موجود را کاهش داد و برای بهبود آن برنامه ریزی کرد، زیرا تصمیم گیری به موقع، فواید زیادی در توسعه و رونق کشت دخانیات به همراه خواهد داشت.
برنامه ریزی دقیق صاحبان صنایع و بازرگانی به منظور ایجاد تمهیدات لازم جهت تامین سرمایه در گردش، بازاریابی کامل و جامع و همچنین انعقاد قرارداد برای تثبیت صادرات منجر به برنامه ریزی دقیق تری برای ارائه خدمات به کشاورزان می شود.
از دیگر مشکلات کشت تنباکو؛ بر اساس سیاست‌های کاهش وزارت حریم خصوصی، امضای دیرهنگام شرکت‌های تجاری با کشاورزان است که منجر به بی‌اثر شدن رابطه رسمی، جدی، فنی و کارشناسی شرکت‌های ذی‌ربط با کشاورزان می‌شود.
انتظار می رود مسئولان کشوری و استانی نسبت به این موضوع حساس باشند تا روند تولید با کمترین نگرانی انجام شود. امیدواریم وزارت بهداشت به برنامه ریزی منطقه کشت دخانیات توجه ویژه ای داشته باشد تا بتوانیم. رونق این محصول را در گلستان می توان دید.
