به گزارش خبرنگار مهر، تراکتور، کمباین و …. جزو ابزار کار کشاورزان هستند و با افزایش دانش، تکنیک های تولید این ماشین ها نیز تغییر کرده است. امروزه در کنار وسایل نقلیه خودران، کشاورزان می توانند مزارع خود را از راه دور با ابزار کار مدرن نظارت و مدیریت کنند. خبرگزاری مهر گزارش های متعددی از ماشین آلات کشاورزی منتشر کرده است که به مشکلات و چالش های موجود در حوزه بازار می پردازد. برای تکمیل این سوال بررسی وضعیت تولید نیز ضروری است.
وضعیت تراکتورسازی در کشور.
ناصر قربین فعال در حوزه ماشین آلات کشاورزی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص وضعیت تولید تراکتور در 8 ماهه نخست سال اظهار داشت: اگر به گذشته برگردیم، تقریباً وقتی از گذشته صحبت می کنیم، منظور قبل از سال 2018 است. زمانی که شرایط تورمی فعلی وجود نداشت. در آن دوره، میانگین فروش تراکتور بین 15000 تا 16000 دستگاه در سال بود. علاوه بر این، حدود 12000 نصب از طریق خط اعتباری مشخص شده پرداخت شد. هزینه این خدمت را وزارت جهاد کشاورزی و بانک امل که همان بانک کشاورزی است، پرداخت کرده است.
وی ادامه داد: با توجه به شرایط تورمی از سال 2018، تراکتور به کالای سرمایه ای تبدیل شد و از آن زمان تاکنون تقاضا افزایش یافته است. با افزایش تقاضا، تولید نیز افزایش یافت، به طوری که در سال 1400 حدود 22 هزار دستگاه تولید شد. این تعداد در سال 1401 به 31500 دستگاه رسید که امسال تولید 40000 دستگاه در نظر گرفته شده است که بخش زیادی از این طرح محقق شده است.
قربانی در پاسخ به این سوال که از 31 هزار و 500 دستگاه تولید شده در سال گذشته چه میزان صادر شده است، گفت: تمام تراکتورها به مقصد بازار داخل بوده است. بازار داخلی از بخش صادرات جدا شده است.
وی در خصوص نیاز به تراکتور در بازار داخلی گفت: دو موضوع را باید از هم تفکیک کنیم، یکی نیاز فعلی کشور به تراکتور است که حدود 16 هزار دستگاه برآورد می شود و اگر تراکتور برنج اضافه شود، نیاز بازار داخلی بین 19 هزار دستگاه است. و 20000 واحد. است.
وی ادامه داد: اگر حدود 10 هزار دستگاه برای نوسازی تراکتورهای فرسوده لحاظ شود زیرا بیش از 50 درصد تراکتورهای کشور فرسوده هستند، برآورد می شود سالانه حدود 30 هزار دستگاه مورد نیاز باشد. اما دفتر مکانیزاسیون وزارت جهاد کشاورزی این رقم را بین 53 تا 60 هزار دستگاه اعلام کرد.
هیچ مزایا پرداخت نمی شود
قربانیان افزود: نیاز به بررسی های کارشناسی بیشتر است. آیا امکان تعویض 30 هزار تراکتور در سال وجود دارد؟ بیش از دو سال است که به کشاورزان برای خرید تراکتور تسهیلات داده نمی شود، در حالی که در سال های گذشته این وام ها با سود 15 درصد و بازپرداخت بین 5 تا 7 سال بازپرداخت می شد.
این فعال صنعت تراکتورسازی با اشاره به سفر رئیس جمهور به آذربایجان شرقی گفت: در این سفر مقرر شد 5 میلیارد تومان از طریق اعتبارات بانک کشاورزی پرداخت شود که هنوز اجرایی نشده است. وقتی 30 هزار تراکتور فرسوده باید تعویض شود، حداقل 50 هزار میلیارد نصب در سال نیاز است.
آسیب دیدگان با بیان اینکه در صورت تعویض سالانه 30 هزار تراکتور فرسوده ظرفیت تولید 60 هزار تراکتور در کشور وجود دارد، گفت: این میزان تولید می شود اما به شرط خرید تضمینی. این حجم تراکتور را نمی توان ساخت اما ذخیره کرد.
اما در مورد اگرهای یک بازار چطور؟
برنامه تولید تراکتور در سال جاری 40 هزار دستگاه است. آسیب دیدگان در پاسخ به این سوال که مدعی هستید نیاز واقعی کشور به 30 هزار دستگاه تراکتور – 20 هزار دستگاه برای خرید سالانه و 10 هزار دستگاه تراکتور برای نوسازی فرسوده – است، چرا باید 40 هزار تراکتور ساخته شود؟، گفتند: 10 هزار تراکتور باقی مانده تهیه می شود . آن اعتبار برای جایگزینی تراکتورهای فرسوده تولید می شود. به عنوان مثال، ساخت تراکتور به 40 سال قبل باز می گردد. مالک زیر 150 میلیون نمی فروشد. حتی گاهی می بینیم که تراکتورهای بالای 40 سال 300 میلیون تومان قیمت دارند.
وی گفت: بر اساس ادبیات علمی و استانداردهای تعریف شده، هر تراکتوری که بیش از 13 سال از عمر آن گذشته باشد، منسوخ است. در حال حاضر تراکتور بیش از 30 سال قدمت دارد اما با قیمت 300 میلیون تومان در بازار به فروش می رسد.
وی افزود: حتی اگر تراکتور دست دومی با قیمت 150 میلیون تومان در بازار وجود داشته باشد، آن فرد حاضر نیست آن را به عنوان ضایعات 20 تا 30 میلیون تومانی تحویل دهد.
قطعنامه بدون بودجه
قربانیان اظهار داشتند که در سال 2007 هیات وزیران به گیرنده و نحوه جایگزینی و اجرای وی اطلاع داده است.
وی در خصوص علت صف طولانی خرید تراکتور و انتظار 3 تا 4 ساله کشاورز برای تهیه ادوات کار، اظهار داشت: در اینجا باید دو بحث را از هم جدا کنیم. متقاضیانی که قصد خرید از طریق تسهیلات بانک کشاورزی دارند، بله، صف خرید و انتظار طولانی است. آنها 4 سال منتظر خرید نیستند، اما برخی 7 سال منتظر خرید هستند. اما افرادی که توانایی مالی دارند می توانند با پول نقد خرید کنند. مدت زمان انتظار برای خرید تراکتور نقدی حداقل 3 ماه است.
این کارشناس کشاورزی می افزاید: عمده مشکلات بازار تراکتورسازی مربوط به تاسیسات است. وقتی بیش از 2 سال پرداخت بانک کشاورزی صفر باشد، طبیعی است که با انباشت تقاضا مواجه هستیم.
الزامی نیست
حادثه دیدگان در پاسخ به اینکه چرا تراکتورهای تولید داخل به روز نمی شوند، بیان کردند: امیدواریم وزارت جهاد کشاورزی و دفتر مکانیزاسیون بر اساس فناوری و ابزار درخواستی اعلام نیاز کنند. به عنوان مثال سازمان حفاظت محیط زیست کشور استاندارد آلایندگی موتور مرحله 3A را برای جایگزینی موتورهای آلاینده مطرح کرده است که در دستور کار قرار دارد. یا اینکه کشور در زمینه تراکتورهای شالیزاری به کشورهایی مانند ژاپن و تا حدودی کره جنوبی وابسته بود که امروزه اهلی شده است.
وی درباره وضعیت تولید تراکتورهای سنگین در کشور نیز گفت: این تراکتور برای زمین های زیر کشت بزرگ مناسب است و دارای ابزارآلات پرقدرت مانند 150 اسب بخار است. تراکتورهای با وزن متوسط نمی توانند این سرزمین های وسیع را پوشش دهند. تولید تراکتورهای سنگین در دستور کار قرار دارد.