بورس ایران بزرگترین بازار ناشناخته جهان است!

به گزارش بازار، بررسی بازار سهام ایران از دیدگاه کارشناسان بلومبرگ نشان می دهد که این بازار با بیش از 600 شرکت در 50 صنعت مختلف، بزرگترین بازار ناشناخته جهان است.

Maciej Wojtal، مدیر شرکت آمتلون، تنها شرکت سرمایه گذاری خارجی در بورس اوراق بهادار ایران، یکی از دلایل ناشناخته بودن این بازار در جهان را عدم دسترسی به وب سایت بورس ایران با مالکیت معنوی از کشورهای غربی می داند. به دلیل تحریم ها

علاوه بر تحریم ها، کنترل سرمایه دولت و عدم حضور سرمایه گذاران خارجی از جمله دلایل کوچک ماندن اقتصاد ایران در مقایسه با کشورهای همسایه است. به گزارش بلومبرگ، برخلاف اقتصاد متلاطم ایران، بازار سهام این کشور همیشه نسبتاً آرام بوده و حتی در بحران های سیستماتیک نیز عملکرد خوبی داشته است.

بنابراین می توان گفت بزرگ ترین مشکل بورس ایران، بحران های ژئوپلیتیکی نیست، بلکه این بازار از کمبود سرمایه رنج می برد. علاوه بر این، علاقه شدید سهامداران خرد به بازار املاک و خودروهای دست دوم یکی دیگر از نکات جالب مطرح شده در این گفتگوی پادکست است.

در هفته گذشته پادکست بلومبرگ با عنوان “در بورس ایران چه گذشت؟” منتشر شده. مهمان این برنامه Maciej Wojtal مدیر شرکت آمتلون تنها شرکت سرمایه گذاری خارجی در بورس ایران بود.

این شرکت یک صندوق سرمایه گذاری مستقر در لندن است که سهام پذیرفته شده در بورس ایران را خریداری می کند.

به گزارش وجتل، بورس ایران بزرگترین بورس ناشناخته جهان است و عملکرد مطلوبی دارد. طی 15 سال گذشته با وجود ریسک های سیاسی، تحریم ها و نوسانات ارزش ریال، این بازار یازده درصد در برابر دلار بازدهی داشته است.

در این جلسه مشکلات کنونی بورس ایران نیز مطرح شد که بزرگترین آن کمبود سرمایه و نقدینگی پایین شرکت ها به دلیل کنترل سرمایه توسط دولت و تحریم ها است.

اولین نکته ای که در این جلسه مطرح شد، عدم دسترسی به سایت بورس ایران با مالکیت معنوی کشورهای غربی به دلیل تحریم ها بود. عدم دسترسی به اطلاعات بازار سهام ایران یکی از دلایل اصلی عدم شناخت و مبهم بودن بازار سهام ایران در بین سرمایه گذاران بین المللی است.

همچنین با وجود اینکه ایران یکی از کشورهای بزرگ با سطح درآمد متوسط ​​است، هنوز به سیستم مالی غرب متصل نیست و در مورد این کشور صحبت زیادی نمی شود. علاوه بر این، اگرچه ایران یک کشور با درآمد متوسط ​​محسوب می شود، اما اقتصاد آن در مقایسه با آنچه که می توانست باشد، هنوز بسیار کوچک است.

به عنوان مثال در حالی که تولید ناخالص داخلی ایران حدود 200 میلیارد دلار است، کشور ترکیه (با همین جمعیت و مساحت سرزمینی و بدون منابع طبیعی ایران) 800 میلیارد دلار و کشور عربستان سعودی تولید ناخالص دارند. عربستان (با همین میزان تولید نفت) بیش از یک میلیارد دلار تولید ناخالص دارد. ظرفیت تولید ایران در شرایط بهتر، علیرغم داشتن هر دو ویژگی، 8 برابر بیشتر از سطح فعلی است.

تحریم ها، کنترل سرمایه دولت و کمبود سرمایه گذار خارجی از جمله دلایل کوچکی اقتصاد ایران است. از آنجایی که یکی از چالش های بورس ایران برای سرمایه گذاران خارجی دسترسی به داده های بازار سرمایه ایران است، شرکت آمتلون با افتتاح دفتر در تهران و عضویت در خدمات داخلی ایران اطلاعات لازم را به دست می آورد.

این خدمات علاوه بر اطلاعات روزانه قیمت سهام، اطلاعات دیگری مانند اطلاعات مربوط به تاریخچه سود، ارزیابی های تاریخی و داده های فروش ماهانه را نیز در اختیار مشتریان خود قرار می دهند. یکی دیگر از دلایل لزوم داشتن دفتر در تهران، نیاز به نظارت حضوری برای دریافت سود سهام شرکت ها است.

در واقع هر چند سود سهامی که شرکت های سهامی ایرانی پرداخت می کنند زیاد است، اما از آنجایی که این شرکت ها با کمبود سرمایه مواجه هستند، سعی می کنند تا جایی که می توانند پرداخت سود را به تاخیر بیندازند. به گزارش وجتل، بورس ایران با 600 شرکت در 50 صنعت مختلف، بزرگترین بورس ناشناخته جهان است.

میانگین سود دلاری 100 شرکت برتر این بازار تقریباً 15 درصد است و در نتیجه ریسک سرمایه گذاری در این شرکت ها محدود می شود. بررسی عملکرد این بازار در جریان رویدادهای اخیر منطقه (جنگ اسرائیل و حماس) نشان دهنده عملکرد نسبتا خوب بورس ایران است.

در ماه گذشته با وجود ریسک بالای ژئوپلیتیکی در منطقه و به ویژه ایران، شاخص کل بازار سرمایه به دلار 10 درصد افت و سپس به 3- درصد اصلاح شد. این آمار کاملاً با داده های تاریخی این بازار همپوشانی دارد. در سال 2020 که سردار قاسم سلیمانی توسط آمریکا به شهادت رسید و احتمال درگیری مستقیم بین ایران و آمریکا وجود داشت، این بازار بیش از 10 درصد افت نداشت.

به نظر می رسد آخرین خط ریسک های ژئوپلیتیکی در بورس ایران در همین باره باشد. در واقع می توان گفت در حال حاضر مشکل اصلی بورس ایران کمبود نقدینگی شرکت ها است و ارتباط چندانی با ریسک های ژئوپلیتیکی ندارد.

در سال های اخیر نقدینگی شرکت ها همیشه بسیار پایین بوده است. همچنین، تحلیل عملکرد شاخص کل بورس ایران نشان می‌دهد که این بازار در شرایطی که این کشور با تحریم، تورم بالا و تورم روبه‌رو بوده است، در 15 سال گذشته میانگین سالانه حدود 11 درصد بازده دلاری داشته است. کاهش شدید ارزش ریال

برای مقایسه می توان شرکت S&P 500 را در نظر گرفت که در شرایط انقلاب تکنولوژیک و نرخ بهره صفر آمریکا حدود 20 درصد بازدهی داشت.

یکی دیگر از موارد عجیب و غریب بازار سهام ایران، عدم نوسانات این بازار و همزمان با نوسانات بالای ارزی آن است. هر حرکت نرخ ارز در آمریکا منجر به واکنش فوری قیمت سهام حساس به نرخ ارز می شود، اما در ایران بازار سرمایه با حدود دو ماه تاخیر به نوسانات نرخ ارز واکنش نشان می دهد و واکنش آنها نیز بسیار محدود است.

این تأخیر فرصت خوبی را به سرمایه گذار برای یافتن واکنش مناسب می دهد. دلیل آن این است که اکثر شرکت های بورسی در ایران شرکت های صادراتی هستند و از کاهش ارزش ریال سود می برند. می توان گفت که سهامداران این شرکت ها می توانند حتی زمانی که وضعیت اقتصادی کشور خوب نیست، کسب درآمد کنند.

سوال مهم اینجاست که اگر سهامداران بتوانند با شرایط فعلی اقتصاد ایران سالانه 11 درصد سود دلاری کسب کنند، در شرایط مساعد این کشور چه سودی خواهند داشت؟ یکی از اثرات بی ثباتی اقتصاد ایران بر بورس، افق کوتاه مدت سرمایه گذاران است.

با توجه به بی ثباتی اقتصاد و حضور مداوم بحران ها، هم افراد حقیقی و هم شرکت ها ترجیح می دهند سرمایه گذاری خود را تا حد امکان به تعویق بیندازند. در واقع، همانطور که همیشه نوعی بحران در کشور وجود دارد، هر فرد 6 یا 12 ماه قبل برای تصمیم گیری نگاه می کند.

انبارهای شرکت در این زمان فقط مواد اولیه کافی برای تولید دارند. می توان گفت که شرکت ها در ایران نه بر اساس بهینه سازی، بلکه بر اساس امداد و نجات سازماندهی می شوند. از دیگر موضوعات مطرح شده در این جلسه، تاثیر معاملات اخیر نفتی بر بورس بود.

به گفته وجتل، این قراردادها تاثیر مستقیمی بر بورس نداشت، زیرا شرکت های نفتی به دلیل قیمت های دستوری تحت تاثیر نوسانات قیمت جهانی نفت قرار نمی گیرند و این موضوع تاثیری بر سودآوری آنها ندارد.

تأثیر غیرمستقیم این قراردادها از طریق ثبات ارزش ریال بود که نشان دهنده رفع فشارهای زیاد بر ایران بود. یکی از نکات جالب بورس ایران از نگاه حاضران در این جلسه این بود که 90 درصد معاملات روزانه بورس توسط سهامداران خرد انجام می شود و در نتیجه تصمیم گیری به صورت احساسی پیچیده تر می شود. . در معاملات

احساسات سهامداران خرد بیشتر تحت تأثیر عواملی مانند نرخ ارز، سرعت تغییر قیمت (ممنتوم) و نرخ سود بازار (نه نرخ سود اعلام شده توسط بانک مرکزی) است.

در ایران، چندین طبقه دارایی برای سرمایه گذاران خرد وجود دارد. اولین و بزرگترین نوع دارایی سهامداران خرد در ایران املاک و مستغلات است که یکی از دارایی های قابل مشاهده و کاملاً قابل درک در سراسر جهان به شمار می رود و به همین دلیل در آمریکا چندان مورد استقبال قرار نمی گیرد. محبوبیت این ملک در ایران به حدی است که تا 30 درصد از خانه های تهران خالی و حتی اجاره ای نیست.

این خانه ها جزو دارایی های پس انداز محسوب می شوند و عملاً در بهترین مناطق تهران دفن می شوند. قیمت این خانه ها به قدری بالاست که ارزش یک آپارتمان 100 متری در شمال تهران و کشوری مانند ایران به چند میلیون دلار می رسد.

بازار خودروهای دست دوم دومین بازار پرطرفدار برای سرمایه گذاران خرد در ایران است. در واقع این دارایی ها به عنوان پنجره ای برای حفظ سرمایه در برابر تورم و کاهش ارزش پول ملی عمل می کنند.

از آنجایی که نرخ ارز در ایران بسیار ناپایدار است، هر فردی در ایران به عنوان معامله گر ارز عمل می کند و از آنجایی که به دلیل کنترل سرمایه توسط دولت امکان خرید دلار بدون محدودیت وجود ندارد، مردم به خرید دارایی های دیگر روی می آورند. اوراق قرضه خزانه داری نیز دارایی های محبوبی هستند. این اوراق تا سررسید در دو سال حدود 25 درصد پرداخت می کنند.

بازار املاک و مستغلات در ایران مشابه بازار چین قبل از شروع مجدد تحریم ها بود و پول زیادی در اقتصاد آن گیر افتاده بود و در اطراف آن شناور بود. حجم زیاد پس انداز داخلی در حالی که امکان خروج از کشور وجود نداشت و نبود سرمایه کافی در کشور یکی از معضلات اقتصاد ایران در این سال ها بود، اما حالا ماجرا فرق می کند. چند سال اخیر برای خانواده های ایرانی بسیار سخت بوده است.

از سال 2018 که تحریم ها علیه ایران بازگردانده شد، شرکت های تولیدی و صادراتی به کشورهای منطقه آسیب جدی ندیده اند.

صادرکنندگان بزرگی که به کشورهایی مانند ژاپن صادر می کردند نیز ابتدا کمی آسیب دیدند، اما در نهایت راه های جدیدی پیدا کردند.

بیشترین تاثیر این تحریم ها بر نوسانات ارزی کشور بود که باعث افت شدید ارزش ریال شد. تولیدکنندگانی که قیمت تمام شده آنها ریال بوده است، محصولات خود را به صورت ارزی و یا با قیمت های مربوط به استانداردهای منطقه ای که ارزی است، به فروش می رساندند. این مشکل حتی باعث رشد سود حاشیه ای آن نیز شد.

در واقع بیشترین رشد درآمدی مشاهده شده در این سال ها یک سال پس از اعمال تحریم ها رخ داده است. می توان گفت بیشترین خسارت در این مدت به خانه ها وارد شده است. تورم شدید باعث کاهش شدید قدرت خرید آنها شد.

دلیل پس انداز آنها همان پس انداز سال های گذشته بود که الان استفاده کرده اند. در واقع زیان پس انداز خانوارها باعث شده تا بازار املاک ایران شباهت خود را به بازار املاک چین از دست بدهد.