هر انسانی مراحل رشد و تکامل جسمی و روانی را طی می کند. بلوغ نیز یکی از این مراحل است. دوره بلوغ در کودکان با تغییراتی در ظاهر بدن و خلق و خوی آنها همراه است. از افزایش توده بدن تا تمایل به جنس مخالف و تلاش برای به دست آوردن هویت مستقل از والدین. در این مقاله ضمن بررسی علائم بلوغ در پسران، در مورد اختلالاتی مانند بلوغ دیررس و زودرس نیز توضیحاتی ارائه می کنیم. همچنین توصیه هایی به والدین داریم که نقش خود را در این دوران بهتر ایفا کنند.
علائم بلوغ در کودکان
بلوغ مردان بین 9 تا 14 سالگی اتفاق می افتد، اگرچه پسران گاهی بلوغ زودرس یا دیررس را تجربه می کنند. برخی تغییرات در دوران بلوغ آشکار و برخی دیگر پنهان هستند. کودک شما ممکن است تجربیاتی داشته باشد که شرم آور باشد و بسیاری از تغییراتی را که در دوران بلوغ رخ می دهد از شما پنهان کند. بنابراین آشنایی با مهمترین علائم این دوران ضروری است.
1. تغییرات فیزیکی
بدن کودکان در این دوره شروع به رشد می کند و بازوها و شانه های آنها بزرگتر می شود. بچه ها از 13 سالگی بزرگ می شوند. در این دوران بچه ها قدرت بدنی بیشتری پیدا می کنند. یکی از علائمی که ممکن است در این دوران برای کودک یا حتی والدینش عجیب یا نگران کننده به نظر برسد رشد سینه است. این تغییر به دلیل وجود مقدار کمی استروژن است. اگرچه این رشد به اندازه دختران نیست، اما می تواند باعث نگرانی یا حتی خجالت شود. باید دانست که جای نگرانی نیست و این بخشی از افزایش توده بدن است.
فقط در صورتی که رشد سینه قبل یا بعد از بلوغ اتفاق بیفتد یا بیش از حد باشد باید با پزشک مشورت کنید.
2. تعریق، رشد مو و جوش های سر سیاه.
دوران بلوغ پسران با رشد ریش و موهای زائد در نقاط مختلف بدن همراه است. علاوه بر این، افزایش تعریق و بوی عرق نیز باعث ایجاد تجربه ناخوشایندی برای خود و دیگران می شود.
قابل توجه ترین تغییر ظاهری که می تواند باعث احساس خجالت یا خجالت کودک شما شود، آکنه روی صورت یا سایر نواحی مانند پشت و شانه ها است. این جوش ها به دلیل افزایش فعالیت هورمون های جنسی و تولید چربی بیشتر در سطح پوست است. این زمان فرصت مهمی است تا فرزندان پسر خود را با بهداشت فردی و لزوم استحمام و شستن مرتب صورت خود آشنا کنید.
3. رشد بیضه و آلت تناسلی.
یکی از مهم ترین تغییرات در دوران بلوغ در کودکان، رشد دستگاه تناسلی است. در این دوره، بیضه ها تا دو برابر اندازه اصلی خود رشد می کنند، آلت تناسلی بلندتر و ضخیم تر می شود و موهای اطراف آن رشد می کنند. برخی از مردان برجستگی های مرواریدی روی آلت تناسلی خود دارند. این برجستگی ها شبیه جوش هستند، اما دائمی، طبیعی و بی ضرر هستند.
4. نعوظ و انزال شبانه.
یکی از مراحل بلوغ پسر که باعث نگرانی و خجالت می شود، مسئله نعوظ و خواب شبانه است. هر مرد بالغی هنگام خواب دچار نعوظ می شود. این کاملا طبیعی است و نشانه سلامت دستگاه تناسلی است. پسران نوجوان نیز می توانند هنگام خواب انزال کنند. این مشکل نیز کاملا طبیعی است. با این حال، از آنجایی که هرگز این اتفاق برای آنها رخ نداده است، ممکن است احساس خجالت یا اضطراب کنند. بهتر است والدین در ابتدای بلوغ با فرزندان خود درباره این موضوع صحبت کنند تا آمادگی ذهنی لازم را داشته باشند.
گاهی اوقات نعوظ غیر ارادی در کودکان نیز رخ می دهد. در این مورد نیز باید با آنها صحبت کنیم. به آنها بگویید که کم کم بر آن مسلط خواهند شد و نباید نگران و مضطرب شوند.
5. تغییر صدا
با گذراندن دوران بلوغ، صدای کودکان به تدریج تغییر می کند و نرم تر می شود. دلیل آن بزرگ شدن کلی بدن و ضخیم شدن تارهای صوتی است. بهتر است به تغییرات صدای آنها توجه نکنیم و این موضوع را برای آنها ذکر نکنیم زیرا واکنش ما باعث نگرانی و استرس آنها می شود.
6. نوسانات خلقی
یکی از مهمترین تغییرات بلوغ در کودکان، تغییرات روحی و روانی است. در این دوره، کودکان به دلیل نوسانات هورمون های جنسی، تغییرات مختلفی را در خلق و خو، رفتار و احساسات خود تجربه می کنند. گاهی اوقات ممکن است بیش از حد پر انرژی، پرخاشگر، یا غمگین و افسرده به نظر برسند. بهتر است والدین در این دوران با حوصله و متانت بیشتری با فرزندان خود رفتار کنند و در صورت لزوم از روانشناس کودک و نوجوان کمک بگیرند.
7. میل به جنس مخالف.
یکی دیگر از تفاوت های مهم این دوره با دوره قبل، میل به جنس مخالف است که کم کم در کودکان ظاهر می شود. مثلا ممکن است پسری یکی از دختران اقوام یا آشنایان را دوست داشته باشد. این میل می تواند با احساسات گیج کننده مانند علاقه، شرم یا حتی استرس در هنگام مواجهه همراه باشد. این احساسات کاملا طبیعی است و دلیل آن فعال شدن هورمون های جنسی است. در این مدت والدین باید با دید باز این تغییرات را بپذیرند و فضای امنی را برای گفتگو با فرزندان خود فراهم کنند.
اختلالات بلوغ در کودکان
مانند هر تغییر دیگری در بدن، بلوغ نیز قابل تغییر است. به طور کلی دو نوع اختلال بلوغ وجود دارد: بلوغ زودرس و دیررس.
1. بلوغ زودرس
اگر کودک زودتر از دیگران به بلوغ برسد به آن بلوغ زودرس می گویند. اگرچه سن بلوغ در کودکان بسته به نژاد و جغرافیای زندگی متفاوت است، اما گاهی اوقات بلوغ خیلی زودتر از حد انتظار رخ می دهد. به عنوان مثال، اگر کودکی در 6 سالگی به بلوغ برسد، نارس خواهد بود.
دلیل بلوغ زودرس نامشخص است. گاهی اوقات اختلالات هورمونی، بیماری های ژنتیکی، تومورها یا مشکلات مغزی باعث بلوغ زودرس می شود. یکی از مسائلی که می تواند مشکل ساز باشد رشد ناگهانی استخوان و افزایش توده بدن در کودکی است که در اوایل بلوغ قرار می گیرد. در این صورت بلوغ زودتر به پایان می رسد و کودک به اندازه دیگران رشد نمی کند. مشکل دیگر نوسانات خلقی زودرس است که می تواند مشکلاتی را در مدرسه ایجاد کند. برای درمان علائم بلوغ زودرس در کودکان می توان با تجویز دارو این روند را کاهش داد.
2. بلوغ دیررس
گاهی اوقات عواملی مانند فرهنگ محیطی، تغذیه یا بیماری های خاص باعث تاخیر در بلوغ می شود. اگر فرزند شما 14 ساله شده است و اندام تناسلی او هنوز به طور کامل رشد نکرده است، به این معنی است که او بلوغ دیررس را تجربه می کند. تاخیر در بلوغ در اکثر موارد مشکلی ایجاد نمی کند زیرا فرد در نهایت به بلوغ می رسد. بیش از دو سوم مردان بلوغ تاخیری را تجربه می کنند، بنابراین اگر فرزند شما هیچ بیماری خاص یا مشکل جسمی ندارد، نیازی به نگرانی در مورد تاخیر بلوغ نیست.
تجربه بلوغ شما
تجربه شما به عنوان پدر و مادر از بلوغ فرزندتان و مشکلات و مسائل این دوران چیست؟ در صورت تمایل نظرات خود را با ما و عموم در میان بگذارید. علاوه بر این، اگر نوجوانی هستید که این دوره را می گذرانید، می توانید در مورد نگرانی ها و تجربیات خود بنویسید.
