وزیر ارشاد گفت: رسیدگی به اختلافات و منازعات در شرایط فعلی اشتباه است و باید تلاش کنیم همدلی حداکثری را در دستور کار قرار دهیم. باید به این نکته اشاره کنیم که در حوزه های مختلف سوالات مهمی وجود دارد که یک جناح و یک سلیقه به تنهایی نمی تواند آنها را حل کند.
ضیافت نویسندگان و نویسندگان به مناسبت هفته کتاب در 9 آبان با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، عبدالحسین کلانتری معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی رمضانی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی کتاب و خانه ادبیات، مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، سید جید پوراحمدی، مدیرکل صندوق اعتباری هنر و فعالان عرصه نشر و نویسندگی. در این نشست صمیمانه با حضور فعالان این حوزه از طیف های مختلف، دغدغه های حوزه تحریریه بررسی شد.
پس از سخنان نمایندگان تشکل های مختلف انتشاراتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدا با تشکر از همه افرادی که در دوره های مختلف در عرصه نشر تلاش کرده اند، گفت: نیازمند همدلی زیادی در جامعه هستیم؛ در حالی که در این زمینه باید با همدلی و همدلی در جامعه مواجه شد. به خصوص در حوزه فرهنگ و هنر که با توجه به ویژگی هایی که دارد باید حداکثر همدلی را مورد توجه قرار داد.
صالحی تصریح کرد: پرداختن به اختلافات و منازعات در شرایط فعلی اشتباه است و باید تلاش کنیم حداکثر همدلی را در دستور کار قرار دهیم. باید به این نکته اشاره کنیم که در حوزه های مختلف سوالات مهمی وجود دارد که یک جناح و یک سلیقه به تنهایی نمی تواند آنها را حل کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: همه باید در حل مشکلات کمک کنیم چرا که آینده همه در گرو همین تلاش است. با هم بودن حتی در شرایط عادی هم لازم است اما در این شرایط خاص نیازش بیشتر احساس می شود.
صالحی با تاکید بر اینکه تفاوت ها نباید مشترکات را تحت الشعاع قرار دهد، گفت: همه ما مشترکات زیادی داریم اما چون ظاهر و بروز اختلافات گاهی زیاد است، اشتراکات کمتر به چشم می خورد. باید باور داشته باشیم که همگرایی در حوزه مشترک شدنی و قابل تحقق است و می تواند به حل مشکلات کمک کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپس گفت وگو را لازمه حل و فصل اختلافات دانست و اظهار داشت: در مسائل مورد اختلاف به گفت وگو بر اساس منطق و ادب توجه کنیم. شاید اختلاف نظر وجود داشته باشد اما با کمی تحقیق متوجه می شویم که ادعای هیچ یک از طرفین به گونه ای نیست که بخواهیم یکدیگر را تکفیر کنیم.
وی در بخشی دیگر از سخنان خود درباره نقش اتحادیه ها در نشر گفت: اتحادیه ها واسطه حاکمیت و مردم هستند. اتحادیه ها نباید تخریب یا تضعیف شوند. به هر حال ما نیازمند نهادهای میانجی هستیم زیرا اولاً گاهی مرزهای بین «حکومت توده ها» و «حکومت توده ها» مشخص نیست. از سوی دیگر، شما نمی توانید همیشه با هزاران نفر به طور همزمان تعامل داشته باشید. نهادها و اتحادیه های واسطه می توانند رابط بین حاکمیت، مردم و ذینفعان باشند.
صالحی سپس توضیح داد: کشور ما گاه در حوزه تجاری شکست هایی را تجربه کرده است. هم در ابتدای کار که با جریانات مارکسیستی به ایران آمدند و هم در اوایل انقلاب اسلامی که با جریانات چپ مشکل ایجاد کردند. به همین دلیل، گاهی اوقات تصور اشتباهی در مورد کلاس ها وجود دارد و ما نمی دانیم که چگونه با آن به اندازه کافی برخورد کنیم. البته کلاس ها هم می توانند مشکل داشته باشند، اما به مرور زمان می توانیم به کلاس هایی برسیم که قدرتمند، واسطه و مشارکت کننده در تصمیم گیری هستند که قدرت عمل در زمینه اجرا را دارند.
وزیر فرهنگ سپس با اشاره به برخی اظهارنظرها که همکاری با اتحادیه ها را تخلف از حاکمیت می داند، تصریح کرد: حکمرانی صحیح، حکمرانی در نقاط اصلی پیچ های یک جاده است نه در تمام طول آن. هیچکس نمی گوید حکومت فرهنگی را رها کنید! حکومت داری حتی در لیبرال ترین کشورها رها نمی شود. اما سوال اینجاست که چگونه باید حکمرانی اعمال شود؟
صالحی تصریح کرد: برخی از رویکردهای امثال من به رهایی فرهنگی تعبیر می کنند، اما نظر من این است که وقتی سه حوزه مدیریت، سازماندهی و تسهیل گری را یکپارچه کنیم و در همه جا بهترین عملکرد را داشته باشیم، ناگهان همه چیز در کنار هم قرار می گیرد، ضرر می کنیم. حکمرانی در شکل کلان خود باید بداند چه زمانی محکم عمل کند و چه زمانی انعطاف پذیر عمل کند.
وی بار دیگر بر تقویت کلاس های فراگیر تاکید کرد و گفت: در ابتدای حضورم در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش کردم مشکل ایجاد کلاس های فراگیر را برطرف کنم. اصناف همگرا می توانند از اصناف فراگیر بیرون بیایند و در نهایت به اتحاد بزرگ فرهنگ و هنر منجر شوند. این مسیری بود که قبلاً در نظر داشتیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه اصناف می توانند بخش مهمی از کار را بر عهده بگیرند، گفت: با وجود این موضوع باید در نظر داشت که برخی از مسائل محل حاکمیت است و امکان انصراف از آن وجود ندارد. .
و افزود: در این راستا باید سازوکارها به گونه ای برنامه ریزی شود که گونه ها به صورت طبیعی حرکت و پیشرفت کنند نه رانت خواری و گلخانه ای. نظر من این است که ما باید در این زمینه تسهیل گر باشیم.
صالحی در بخشی دیگر از سخنان خود به مشکلات بین بخشی در حوزه فرهنگ و نشر به ویژه اشاره کرد و گفت: باید بر ایده هایی که به کمک ارتباط بین دستگاه ها به وجود می آید تاکید کنیم. در قالب تفاهم نامه شورای هم افزایی وزارتخانه های فرهنگ کشور تشکیل شده است که دبیرخانه آن در وزارت فرهنگ است. همه می دانیم که مسائل اقتصادی اولویت اول دولت هاست و شورای اقتصاد دولت شورای اصلی طرح مسائل است. هدفی که ما قصد داریم به آن دست یابیم این است که توصیه های اجتماعی-فرهنگی دولت به اندازه توصیه های اقتصادی مهم باشد. با این حال، کاهش این فاصله بسیار دشوار است.
وی خاطرنشان کرد: اقتصاد مهم است اما اگر ارتباطات فرهنگی نباشد شاهد تحول جدی در اقتصاد نخواهیم بود. به همین دلیل است که بخشی از شکست ما در حوزه توسعه اقتصادی نبود نگاه منسجم فرهنگی و اقتصادی در کنار برنامه های اقتصادی است. امیدواریم بتوان با گرد هم آوردن وزارتخانه های فرهنگ بخشی از دغدغه ها در این زمینه را کاهش داد.
صالحی در بخش بعدی سخنان خود به بحث حسابرسی که از سوی برخی از حاضران مطرح شد، پرداخت.
وی در ابتدا با تاکید بر اینکه قوانین بد بهتر از هرج و مرج است، گفت: در هرج و مرج نابسامانی اجتماعی رخ می دهد، اما این را قبول ندارم که روش های 30 سال پیش را مکاشفه بدانیم. ما باید فکر کنیم که اگر تغییرات اجتماعی رخ داده و پذیرفته شده است، چرا باید روش های انجام کار که چند دهه پیش به وجود آمد ادامه یابد؟
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: روش های ما باید متناسب با تحولات اجتماعی و فناوری تغییر کند. حتی وقتی می بینیم که تغییرات تکنولوژیکی یا اجتماعی نیاز به تغییر فرآیندها را ایجاد کرد، اما قانون مانع از این تغییر می شود، باید دست به دست هم دهیم تا قانون را تغییر دهیم.
و افزود: اینکه فکر کنیم مثلا قانون دهه 80 شورای عالی انقلاب فرهنگی وحیانی است اشتباه است. ما قوانین اصلاحی و تکمیلی در کشور داریم اما چرا قوانین حسابرسی و کتاب در 20 سال گذشته تغییر نکرده است؟ آیا باید در همان فضای 20 سال پیش حرکت کنیم؟ ما باید برای ایجاد اصلاحات از طریق تحقیق و همکاری با هم کار کنیم.
صالحی گفت: باید انتقاد از حسابرسی را به حداقل برسانیم. باید تاکید کنیم که حکمرانی فرهنگی بله است. اما ایجاد سلایق فرهنگی شخصی نیست. تلاش برای تفسیر معیارها با سلیقه شخصی کار را دشوارتر می کند.