بالانیت یا التهاب سر آلت تناسلی عارضه‌ای درمان‌پذیر است که بیشتر مردانی دچارش می‌شوند که ختنه نکرده‌اند. علائم اصلی بالانیت التهاب و درد در قسمت سر آلت تناسلی‌اند. برای درمان این بیماری باید کرم‌های ضدقارچ و آنتی‌بیوتیک مصرف کنید، منظم ناحیه را تمیز و در بعضی موارد ختنه کنید. در این مقاله این بیماری و انواع آن را بیشتر بررسی می‌کنیم، پس همراهمان بمانید.
بالانیت یا Balanitis چیست؟
بالانیتیس یا بالانیت درد و التهاب (تورم و آزردگی) در قسمت گلنس یا سر آلت تناسلی است و مردانی که ختنه نکرده‌اند، بیشتر دچار آن می‌شوند. ختنه عمل حذف پوست سر آلت تناسلی است. عفونت‌های قارچی معمولا باعث این بیماری می‌شوند. گرچه عفونت‌های باکتریایی، ویروسی و بعضی از عوارض پوستی نیز در بروز این بیماری نقش دارند. بر اساس آمار، ۱۰درصد مردان در طول زندگی خود دچار این بیماری می‌شوند. کودکان زیر ۴ سال که ختنه نکرده‌اند هم احتمال دارد به بالانیت مبتلا شوند. این بیماری در بزرگ‌سالانی که دچار دیابت‌اند یا پوست ختنه‌گاه دارند و زیر آن را کاملا تمیز نمی‌کنند، بیشتر رایج است.
علت ابتلا به التهاب سر آلت تناسلی
اگر ختنه نکرده‌اید، رایج‌ترین دلیل بالانیت حلقوی تمیزنکردن منظم آلت تناسلی و قسمت زیر پوست ختنه‌گاه است. سایر علل این بیماری عبارت‌اند از:
- عفونت قارچی اندام تناسلی (کاندیدیازیس)؛
- عفونت‌های آمیزشی؛
- عفونت گال؛
- حساسیت به مواد شیمیایی یا صابون‌های سخت؛
- دیابت؛
- آرتریت واکنشی؛
- عوارض پوستی که باعث خارش، خشکی و پوسته‌پوسته‌شدن پوست می‌شوند مانند اگزما و پسوریازیس.
انواع بالانیت چیست؟
علت این بیماری معمولا عفونت است، بااین‌حال این بیماری انواع غیرعفونی نیز دارد که در ادامه آنها را معرفی کرده‌ایم.
۱. بالانیت زون
این نوع بالانیت مزمن افراد ختنه‌نکرده و میان‌سال را دچار می‌کند و باعث التهاب و تغییر رنگ سر آلت تناسلی می‌شود. ۱۰درصد موارد ابتلا به التهاب سر آلت تناسلی از این نوع‌اند.
۲. بالانیت سیرسینات
این نوع بالانیت نتیجه آرتریت واکنشی است، نوعی آرتریت که در واکنش به عفونت در بدن بروز می‌کند. بالانیت سیرسینات علاوه‌بر التهاب و تغییر رنگ سر آلت تناسلی، باعث ایجاد ضایعات (زخم) کوچک روی سر آلت تناسلی می‌شود.
۳. بالانیت سودو اپیتلیوماتوز کراتوتیک و میکاسئوس
این نوع بالانیت بسیار نادر است و باعث ایجاد زگیل‌های خشک روی سر آلت تناسلی می‌شود. افراد بالای ۶۰ سال دچار این بیماری می‌شوند.
۴. بثورات دارویی ثابت
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که ضایعه‌ای پوستی درنتیجه استفاده از داروها یا مواد شیمیایی خاص روی مناطقی از پوست ظاهر شود.
۵. بیماری لیکن پلان
لیکن پلان عارضه‌ای پوستی است که باعث ایجاد جوش در یک یا بیشتر از یک قسمت از بدن می‌شود.
علائم بالانیت چیست؟
علائم این عارضه ممکن است ناگهانی یا به‌تدریج بروز کنند و عبارت‌اند از:
- احساس درد و آزردگی در قسمت سر آلت تناسلی؛
- تغییر رنگ قسمت‌هایی از آلت تناسلی؛
- خارش زیر پوست ختنه‌گاه؛
- تورم؛
- بروز نواحی سفید یا براق روی پوست آلت تناسلی؛
- ترشح مایع سفید از زیر پوست ختنه‌گاه؛
- بوی ناخوشایند؛
- احساس درد موقع ادرار؛
- ایجاد ضایعات یا زخم روی سر آلت تناسلی. (این مورد نادر است و در بالانیت سودو اپیتلیوماتوز کراتوتیک و میکاسئوس که افراد بالای ۶۰ سال را دچار می‌کند، دیده می‌شود.)
چه کسانی دچار بالانیت می‌شوند؟
بالانیتیس مردانی را که ختنه نکرده‌اند دچار می‌کند، چون رطوبت و گرمای زیر پوست ختنه‌گاه مکان مناسبی برای رشد باکتری و قارچ است. بالانیت در هر سنی ممکن است بروز کند و بیشتر از همه در افرادی دیده می‌شود که پوست ختنه‌گاه آنها سفت است و به‌راحتی عقب کشیده نمی‌شود. افراد زیر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند:
- کسانی که آلت تناسلی خود یا زیر پوست ختنه‌گاه را درست و منظم تمیز نمی‌کنند.
- میان‌سالان یا سالخوردگان.
- مبتلایان به دیابت. (چون افزایش گلوکز روی پوست رشد باکتری و قارچ را تحریک می‌کند.)
- افرادی که اضافه‌وزن مفرط دارند.
- مبتلایان به عفونت‌های آمیزشی.
- کسانی که به مواد شیمیایی حساسیت دارند.
عوارض مرتبط با بالانیت
۱. کارسینوم سلول بازال
نوعی سرطان پوست که در سلول‌های بازال در لایه خارجی پوست شکل می‌گیرد. این بیماری باعث ایجاد توده سرطانی می‌شود و رایج‌ترین نوع سرطان پوست است.
۲. کارسینوم سلول سنگفرشی
این نوع سرطان پوست در سلول‌های سنگفرشی لایه خارجی پوست شکل می‌گیرد و باعث ایجاد ضایعات یا توده‌های پوستی می‌شود. این نوع سرطان پوست پس از مورد قبل رایج‌ترین است.
۳. سارکوم کاپوسی
سارکوم کاپوسی سرطان نادر که افراد دچار ضعف سیستم ایمنی به آن مبتلا می‌شوند.
۴. بیماری پاژه خارج از سینه
عارضه‌ای نادر که باعث رنگ‌رفتگی، خشکی و خارش پوست اطراف اندام تناسلی می‌شود.
۵. بالانیت زروتیکا اوبلیترانس
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که پوست روی گلنس سخت و سفید شود. این بافت سخت ادرارکردن و جریان یافتن منی از میان پیشاب‌راه را دشوار یا غیرممکن می‌کند.
۶. فیموزیس
نوعی التهاب مزمن که ممکن است باعث ایجاد زخم روی آلت تناسلی شود و پوست ختنه‌گاه را سفت کند. ممکن است پوست ختنه‌گاه به‌قدری سفت شود که نتوانید آن را به عقب سر آلت تناسلی خود بکشید. به‌ندرت ارتباطی بین این التهاب مزمن و افزایش خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی وجود دارد.
نحوه تشخیص بالانیت
در مراکز پزشکی سعی می‌کنند با معاینه فیزیکی تشخیص دهند که علت علائم عفونت است یا نه. پزشک ممکن است با استفاده از سوآب نمونه‌ای از سوراخ آلت تناسلی شما بردارد و آن را برای آزمایش به آزمایشگاه بفرستد. همچنین ممکن است برای بررسی احتمال ابتلای شما به دیابت یا عفونت‌های دیگر، تست ادرار یا تست خون را پیشنهاد دهد. اگر پزشک فکر کند که دچار عارضه‌ای مانند بالانیت شده‌اید، ممکن است بیوپسی را پیشنهاد کند.
نحوه درمان بالانیت
روش درمان این بیماری بستگی به علت آن دارد. روش‌های درمان احتمالی را در ادامه معرفی کرده‌ایم.
۱. کرم‌های ضدقارچ
اگر عفونت قارچی عامل ایجاد بالانیتیس باشد، پزشک برای درمان عفونت کرم‌های ضدقارچ تجویز می‌کند. باید کرم را به سر آلت تناسلی و پوست ختنه‌گاه خود بمالید.
۲. آنتی‌بیوتیک
اگر علت علائم شما عفونت آمیزشی باشد، پزشک آن را با تجویز آنتی‌بیوتیک درمان خواهد کرد. بسته به نوع عفونت، باید آنتی‌بیوتیک متفاوتی مصرف کنید.
۳. تمیزکردن منظم و کامل آلت تناسلی
پزشک توصیه خواهد کرد که برای کاهش احتمال عود بالانیت، زیر پوست ختنه‌گاه خود را منظم بشویید و خشک کنید. همچنین با صابون‌های سخت بیش از حد آلت تناسلی خود را نشویید، استفاده از آب گرم اغلب کافی است.
۴. مهار دیابت
اگر دیابت دارید، پزشک نحوه مهار این بیماری را به شما یاد خواهد داد.
۵. ختنه
اگر دوباره دچار علائم بالانیت شوید، ممکن است پزشک ختنه را پیشنهاد کند. این روش درمان بیشتر به افرادی توصیه می‌شود که پوست ختنه‌گاه آنها سفت است.
۶. کرم‌های استروئیدی
اگر علت بالانیت بیماری پوست یا واکنشی حساسیتی باشد، استفاده از این کرم‌ها برای درمانش مفید است.
جلوگیری از بالانیت
برای جلوگیری از التهاب سر آلت تناسلی ابتدا باید بهداشت شخصی خود را کاملا رعایت کنید و بیشتر حمام بروید. پوست ختنه‌گاه خود را عقب بکشید و ناحیه زیر آن را با آب گرم بشویید و سپس کاملا خشک کنید. همیشه هنگام برقراری رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید تا جلوی ابتلا به عفونت‌های آمیزشی را که یکی از علل بالانیت هستند، بگیرید.
راهکارهایی برای تسکین علائم بالانیت
برای کاهش آزردگی و التهاب بالانیت، راهکارهای زیر مؤثر هستند:
- بیشتر به حمام بروید: هر روز استحمام کنید. حتما پوست ختنه‌گاه خود را عقب بکشید تا بتوانید زیر آن را تمیز کنید.
- از صابون‌های قوی استفاده نکنید: از لوسیون‌ها یا صابون‌های قوی که باعث آزردگی و تحریک پوست می‌شوند، استفاده نکنید.
- بهداشت شخصی را آموزش دهید: به کودک خود یاد دهید اسمارتک نیوز آلت تناسلی خود را کاملا تمیز کند، به‌خصوص اگر ختنه نکرده است.
از کجا بفهمیم بالانیت داریم؟
اگر آلت تناسلی درد می‌کند، آزرده است یا در قسمت‌های مختلف آن تغییر رنگ مشاهده می‌کنید، ممکن است بالانیت داشته باشید. اگر ختنه نکرده‌اید، احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر است. بهتر است برای درمان به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دهد علت علائمتان چیست. سایر عوارض (مانند HIV، دیگر عفونت‌های آمیزشی یا عارضه‌ای که احتمال دارد به سرطان تبدیل شود) هم باعث ایجاد جوش در ناحیه آلت تناسلی و تغییر رنگ آن می‌شوند. بنابراین مهم است که برای معاینه و آزمایش حتما به پزشک مراجعه کنید.
آیا هنگام ابتلا به بالانیت امکان برقراری رابطه جنسی وجود دارد؟
اگر دچار التهاب سر آلت تناسلی شده‌اید، نباید رابطه جنسی برقرار کنید به‌خصوص اگر علت این بیماری را نمی‌دانید. رابطه جنسی ممکن است باعث تحریک و آزردگی بیشتر آلت تناسلی شود. حتی با آنکه بالانیت نوعی عفونت آمیزشی نیست و به شریک زندگی شما سرایت نمی‌کند، بهتر است او را در جریان این بیماری بگذارید.
تفاوت بالانیت با تبخال تناسلی چیست؟
هرپس سیمپلکس ۲ (HSV-۲ یا تبخال تناسلی) نوعی عفونت آمیزشی است که پس از تماس با بزاق یا آلت تناسلی فردِ دچار تبخال، باعث ایجاد زخم‌های دردناک روی آلت تناسلی می‌شود. تبخال تناسلی عفونتی ماندگار است. در مقابل بالانیت عفونتی آمیزشی نیست و معمولا افرادی را که ختنه نکرده‌اند دچار می‌کند، اما با درمان خوب می‌شود. شما می‌توانید جلوی عود بالانیت را با شست‌وشوی منظم آلت تناسلی و خشک‌کردن ناحیه ختنه‌گاه یا ختنه‌کردن بگیرید.
جمع‌بندی
از هر ۱۰ نفری که آلت تناسلی مردانه دارند، ۱ نفر ممکن است به بالانیت مبتلا شود و افرادی که ختنه نکرده‌اند، بیشتر احتمال دارد دچار آن شوند. این بیماری آزاردهنده و برای برخی افراد شرم‌آور است، اما توصیه می‌کنیم که حتما درباره آن با پزشک خود صحبت کنید. پزشک علت بیماری را تشخیص می‌دهد و سپس بهترین راهکار را برای درمان آن پیشنهاد می‌کند. او همچنین به شما یاد خواهد داد که اسمارتک نیوز جلوی بازگشت این بیماری را بگیرید.
شما بگویید
چه تجربه‌ای درباره بالانیت دارید؟ چه زمانی متوجه این بیماری شدید و چه راهکار درمانی‌ای را امتحان کردید؟ نظر خود را با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید. همچنین اگر این مطلب برایتان مفید بود، می‌توانید آن را برای دوستان خود نیز ارسال کنید.
