بازار؛ گروه آب و انرژی: ذخیره گاز اروپا ۳ ماه زودتر از موعد تعیین شده به بالای ۹۰ درصد رسید. به نظر می رسد که اروپا خیلی سریع تر از آنچه تصور می شد توانسته به تامین انرژی بدون روسیه عادت کند. از طرفی تحلیل گران بازار انرژی بر می گویند زمستان پیش رو آخرین زمستانی خواهد بود که تامین گاز برای اروپایی ها می تواند اسباب نگرانی باشد. آنگونه که در گزارش ها آمده از میانه سال ۲۰۲۴ سهم گاز طبیعی مایع با افزایش ظرفیت تولید قطر و آمریکا در تامین انرژی اروپا افزایش یافته به نوعی نگرانی ها نسبت به بحران انرژی در قاره سبز پایان خواهد یافت.
نایب رییس انجمن اقتصاد انرژی ایران: درست است که بعد از تحریم روسیه اروپا در کوتاه مدت دچار مشکلاتی در تامین انرژی خود شد. اما همانطور که پیش بینی می شد متضرر اصلی این تنش در بلند مدت کشور روسیه خواهد بود
مرتضی بهروزی فر نایب رییس انجمن اقتصاد انرژی ایران در اینباره به بازار می گوید: اروپایی ها به قدری بالغ و عاقل شده اند که پیش از سرشاخ شدن با کشور خود را برای این نبرد آماده کرده و برای آن برنامه ریزی کنند.
او ادامه داد: درست است که بعد از تحریم روسیه اروپا در کوتاه مدت دچار مشکلاتی در تامین انرژی خود شد. اما همانطور که پیش بینی می شد متضرر اصلی این تنش در بلند مدت کشور روسیه خواهد بود.
کاهش درآمدهای روس ها
از زمانی که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، تصمیم گرفت عرضه گاز در بازار اروپا را از طریق خط لوله نورداستریم یک متوقف کند، یعنی از اواخر آگوست گذشته، برخلاف انتظارها قیمت گاز در اروپا در مجموع روندی نزولی به خود گرفته است. هرچند بلافاصله پس از اعلام این تصمیم بهای هر مگاوات ساعت گاز از حدود ۱۷۰ یورو به ۲۰۰ یورو جهش کرد ولی این نرخ در خیلی سریع به به قیمت های پیش از آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین و روزهای آغازین سال ۲۰۲۲ بازگشت.
برخی پیش بینی ها حاکی از این بود که اتحادیه اروپا به عنوان واردکننده بزرگ انرژی، با صعود قیمت نفت و گاز، امنیت پایدار انرژی خود را از دست داده و از نظر رشد اقتصادی و شاخص‌های کلان اقتصاد با مشکل مواجه می‌شد. چنان‌که با جهش قیمت انرژی، نرخ تورم در برخی کشورهای اروپایی رشد بی سابقه ای را تجربه خواهد کرد.
با وقوع جنگ روسیه و اوکراین صادرات گاز روسیه به اروپا حدود ۸۰ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است. جالب است که بدانید تا کنون نیمی از آن خلا گازی توسط آمریکا جبران شده است
بهروزی فر در اینباره می گوید اروپا بعد از بحران انرژی در دهه ۷۰ میلادی آمادگی مواجهه با بحران‌هایی از این دست را برای خود ایجاد کرده بود و برخلاف برخی نظرات غیرکارشناسی، پیش‌بینی می‌شد که اروپا بتواند زمستان را بدون مشکلات حاد پشت سر بگذارد.
از طرفی گزارش های منتشر شده نشان می دهد که با وقوع جنگ روسیه و اوکراین صادرات گاز روسیه به اروپا حدود ۸۰ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است. جالب است که بدانید تا کنون نیمی از آن خلا گازی توسط آمریکا جبران شده است. از طرف دیگر از سال گذشته توسعه انرژی های تجدید پذیر در اروپا شتاب بیشتری گرفته و کشورها سرمایه گذاری های گسترده ای را در این حوزه انجام داده اند.
درآمدهای نفتی روسیه به قبل از ۲۰۲۰ باز نمی گردد
روسیه یکی از سه تولیدکننده بزرگ نفت و گاز جهان است و پس از حمله به اوکراین از سوی اتحادیه اروپا تحریم شد. بعد از محدودیت ها مسکو در رساندن گاز به اروپا بلوک غرب هم برای کاهش درآمدهای روسیه توافق کردند که سقف ۶۰ دلاری برای هر بشکه نفت روسیه در نظر بگیرند.
مادامی که تحریم ها ادامه دارد سطح درآمد های نفتی روسیه به مقدار قبل از سال ۲۰۲۰ بر نخواهد گشت. چرا که دلیل اعمال سقف قیمتی مسکو بخش زیادی از درآمد خود در عمل از دست داده و برای حضور در بازارهای جدید و کشورهایی همچون چین و هند هم تخفیف های سنگینی را به مشتریان خود می دهد
هر چند که چین به عنوان بزرگترین وارد کننده نفت جهان و بزرگترین بازار مسکو بعد از تحریم های اروپا اعلام کرد که در معامله با روسیه به سقف قیمت ۶۰ دلاری پایبند نخواهد بود اما نایب رییس انجمن اقتصاد انرژی معتقد است مادامی که تحریم ها ادامه دارد سطح درآمدی این کشور به مقدار قبل از سال ۲۰۲۰ بر نخواهد گشت.
او با بیان اینکه در نفت که امکان مدیریت و ذخیره سازی آن خیلی بیشتر از گاز است، ادامه داد: در این حوزه هم به دلیل اعمال سقف قیمتی مسکو ناچار است که نفت خود را ارزان در بازارهای هدف فروخته و بخش زیادی از درآمد خود در عمل از دست داده است. ضمن اینکه برای حضور در بازارهای جدید و کشورهایی همچون چین و هند هم این کشور ناچار است که تخفیف های سنگینی را به مشتریان خود بدهد.
دست بسته مسکو برای افزایش صادرات گاز
بهروزی فر با اشاره به این نکته که محدودیت ها در بازار فروش گاز نسبت به نفت بیشتر است، افزود: در بازار این سوخت دسترسی به تمامی بازارها به دلیل محدودیت هایی که در خط لوله وجود دارد، ممکن نیست. به همین دلیل این احتمال که روسیه بتواند حداقل در کوتاه مدت صادرات خود از طریق خطوط لوله افزایش بدهد، وجود ندارد.
با وجود تمام ادعایی که مطرح می شود، تکنولوژی ال ان جی کاملا اروپایی و غربی بوده و در عمل روس ها نمی توانند که بدون حمایت غرب صادرات خود را در این بخش افزایش دهند
روش دیگر برای صادرات گاز ، تبدیل آن به ال ان جی است. اما صادرات این نوع هم دردسرهای خود را دارد. نایب رییس انجمن اقتصاد انرژی گفت: با وجود تمام ادعایی که مطرح می شود، تکنولوژی ال ان جی کاملا اروپایی و غربی بوده و در عمل روس ها نمی توانند که بدون حمایت غرب صادرات خود را در این بخش افزایش دهند.
او ادامه داد: مسکو ناچار است که گاز خود را در بازار داخل مصرف کرده یا همانند سال گذشته بخشی از گاز خود را در مرز اروپا بسوزاند.
