این غذاها را نخورید

هر ماده غذایی یا محصول کشاورزی که در اثر اختلاط با مواد افزودنی شکل تازه و طبیعی خود را از دست بدهد در دسته غذاهای فرآوری شده قرار می گیرد. غذاهای فرآوری شده لزوماً ناسالم یا مضر نیستند و بیشتر غذاهایی که در کارخانه های مواد غذایی تولید می شوند و در فروشگاه ها به فروش می رسند به نوعی فرآوری می شوند. اما غذاهای فوق فرآوری شده چیست و چه تفاوتی با غذاهای فرآوری شده دارد و آیا نباید مصرف شوند؟

دکتر حمید خسروی کارشناس علوم و صنایع غذایی می گوید: غذاهای فرآوری نشده آن دسته از غذاهایی هستند که دستکاری نشده و به شکل طبیعی خود هستند. اینها شامل میوه ها، سبزیجات، گوشت تازه، تخم مرغ، شیر و غلات کامل است.

در مقابل، غذاهای فرآوری شده شامل غذاهایی هستند که از طریق فرآیندهایی مانند کنسرو کردن، انجماد، خشک کردن یا افزودن نمک، شکر و چربی تغییر یافته اند که معمولاً ماندگاری طولانی تری دارند. کنسروها، نان های آماده و … از این نوع هستند. غذاهای فرآوری شده حاوی مواد افزودنی هستند، اما نوع، مقدار و سطح فرآوری آن به شدت غذاهای فوق فرآوری شده نیست.

غذاهای فوق فرآوری شده چیست؟

غذاهای فوق فرآوری شده به غذاهایی گفته می شود که تحت فرآیندهای پیچیده صنعتی قرار گرفته اند و در فرمولاسیون آنها از افزودنی هایی مانند شیرین کننده ها، رنگ ها، طعم دهنده ها و مواد نگهدارنده استفاده شده است. این غذاها معمولاً از موادی تشکیل می شوند که به طور طبیعی در آشپزخانه های خانه یافت نمی شوند و در سطح بالاتری نسبت به غذاهای فرآوری شده فرآوری شده اند.

برای شناسایی دقیق تر محصولات فوق فرآوری شده، باید به جدول ترکیب آنها نگاه کنیم و همچنین اطلاعاتی در مورد نحوه پردازش و تهیه آنها بدانیم. سوسیس، کالباس و فرآورده های گوشتی مشابه حاوی نیتریت و نیترات، به خصوص پس از سرخ شدن در روغن، به ترکیبات نامطلوب خود افزوده و در صدر فهرست غذاهای بسیار فرآوری شده قرار می گیرد.

همچنین در رتبه بعدی این گروه سیب زمینی سرخ کرده و فرآورده های گوشتی بدون نیتریت یا نیترات قرار دارند. نوشابه های گازدار، غلات فله ای مانند ذرت فله، کیک و شیرینی های بسته بندی شده، غذاهای آماده یا نیمه آماده مانند پیتزاهای منجمد، برخی سس ها، پنیرهای فرآوری شده و حتی برخی از محصولات نانوایی ممکن است به دلیل افزودنی هایی که دارند در رتبه های بعدی قرار گیرند. این غذاها معمولا در بسته بندی های شیک و جذاب ارائه می شوند و در سوپرمارکت ها به وفور یافت می شوند.

خطرات غذاهای بسیار فرآوری شده

مصرف مداوم غذاهای بسیار فرآوری شده می تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. این غذاها اغلب حاوی کالری بالا، قند، چربی های ناسالم و نمک زیادی هستند که می تواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود. مصرف زیاد این غذاها باعث بیماری های قلبی عروقی، دیابت نوع 2، فشار خون بالا و مشکلات گوارشی می شود. بسیاری از افزودنی های مصنوعی مورد استفاده در غذاهای بسیار فرآوری شده می توانند با مشکلاتی مانند آلرژی، حساسیت های غذایی و حتی برخی از انواع سرطان مرتبط باشند. تحقیقات نشان داده است که رژیم های غذایی سرشار از غذاهای فوق فرآوری شده می تواند منجر به اختلالات متابولیک و التهاب مزمن شود.

این در حالی است که کارخانجات صنایع غذایی با تولید محصولات غنی شده یا استفاده از افزودنی های طبیعی یا کاهش یافته در تلاش هستند تا برخی از محصولات بسیار فرآوری شده را در رده مواد غذایی سلامت محور قرار دهند. در حالی که مصرف غذاهای فرآوری شده در حد اعتدال و گهگاه مشکلی ایجاد نمی کند، بهتر است مصرف غذاهای فوق فرآوری شده را به حداقل برسانید و بیشتر روی غذاهای کامل و طبیعی تمرکز کنید. خوردن غذاهای بسیار فرآوری شده یک یا دو بار در ماه ممکن است عوارض جدی برای سلامتی نداشته باشد، اما ادامه مصرف آن می تواند مشکلات جدی ایجاد کند.