خبرگزاری مهر -گروه استانها: رئیس جمهور کشورمان قرار است به زودی به استان ایلام سفر کنند، این سفر برای توسعه استان محروم ایلام بسیار مهم حائز اهمیت است.
استان ایلام در غرب ایران دارای ظرفیتهای مهمی در حوزه کشاورزی، نفت و گاز، گردشگری، مرز، اربعین و… است که در بعضی از بخشها مثل نفت و گاز و مسئله اربعین در مرز مهران نقش ملی ایفا میکند.
سالانه پنج میلیون زائر از مرز مهران به سمت عتبات عالیات تردد میکنند، طی ایام اربعین بیش از ۶۰ درصد تردد زوار از این مرز صورت میگیرد، ضمن اینکه گمرک مهران مقام اول ۱۲ مرز زمینی با عراق از نظر صادرات را داراست.
به رغم وجود ظرفیتهای مهم اقتصادی در استان ۵۸۰ هزار نفری ایلام، اما کم جمعیت ترین استان کشور دارای مشکلات و محرومیتهای بی شماری در حوزههای مختلف است. براین اساس در این گزارش ۱۰ مسئله مهم و اولویت دار استان ایلام برای استفاده از سفر رئیس جمهور آمده است که نیازمند توجه ویژه هیئت دولت است.
۱- آسیبهای اجتماعی؛ اولین معضل بزرگ استان ایلام
بدون شک بزرگترین و چالشی ترین نیاز استان ایلام در حوزه مسائل آسیبهای اجتماعی در استان است، در این استان ۵۸۰ هزار نفری در برخی از آسیبها نظیر خودکشی وضعیت استان اصلاً مناسب نیست.
نیاز این هیئت دولت در این بخش توجه ویژه ای به توسعه امکانات تفریحی و رفاهی برای نشاط اجتماعی، ایجاد پروژههای فرهنگی و هنری نظیر ساخت سالن سینما (استانی که سینما ندارد و ساخت ۳ سالن سینما و برج هنر استان سال هاست به حال خود رها شده)، ایجاد یک پژوهشکده برای بررسی دقیق علل آسیبهای اجتماعی در استان، ایجادطرح های اشتغالزایی برای حل معضل بیکاری به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل آسیبهای اجتماعی در استان داشته باشد.
آسیبهای اجتماعی در استان ایلام پدیدهای چند وجهی است که قطعاً باید در بسیاری از پروژههای مصوب سفر این مسئله به عنوان یک پیوست توجه شود.
باید در زمینه آسیبهای اجتماعی با اختصاص اعتبارات لازم یک نهاد به متولی اصلی کاهش آسیبهای اجتماعی در استان معرفی شود، هم اکنون هیچ نهادی پاسخ روشنی در بحث آسیبهای اجتماعی در استان ارائه نمیدهد.
مسئله آسیبهای اجتماعی توجه به مسائل و فعالیتهای فرهنگی در استان را دوچندان کرده است، متأسفانه فعالیتهای فرهنگی در استان در بخشهای مختلف جدی گرفته نمیشود.
۲- ظرفیت بزرگ اربعین و عدم توجه به زیرساختها
اربعین مهمترین ظرفیت فرهنگی استان ایلام است که طی این ایام شاهد تردد میلیونی زائران اربعین در استان هستیم، جدا از اینکه ایلام به عنوان پایتخت خادمان سیدالشهدا شناخته میشود و مردم استان در مهمان نوازی از زائران سنگ تمام میگذارند، اما توسعه زیرساختهای اربعین در استان بسیار مهم و حیاتی است.
جادههای کوهستانی ایلام نیازمند توسعه هستند، جاده ایلام-مهران هنوز بعد از ۱۰ سال چهار بانده نشده و وعده مسئولان ملی برای اجرای راه آهن استان محقق نشده است.
بسیاری از پروژههای راهسازی در استان ایلام به دلیل نبود اعتبار بسیار طولانی شدهاند، پروژههای نظیر تونل کبیرکوه بیش از ۱۰ سال هنوز به اتمام نرسیده است.
در این استان متأسفانه ظرفیتهای هوایی نیز به کار گرفته نشده و به رغم مرزی بودن و تردد مسافران و زوار، روزانه شاهد یک الی ۲ پرواز است.
در بحث اربعین همچنین طرحی جامع برای برخورداری و منفعت اقتصادی برای مردم استان وجود ندارد.
۳- لزوم توجه جدی به پروژههای نفت و گاز ایلام
نفت و گاز یکی از مهمترین ظرفیتهای استان ایلام است، هم اکنون پروژههای زیادی در این زمینه مثل پالایشگاه گاز ایلام، پتروشیمی ایلام، پتروشیمی دهلران، ان جی ال دهلران، میدانهای نفتی و گاز در دهلران و مهران اجرایی و یا در حال اجرایی شدن است.
توسعه میدانهای نفتی و گاز مشترک از مهمترین نیازهای استان ایلام در این زمینه است، کشور عراق در بعضی از میدانهای مشترک پیشی گرفته است.
چند پروژه مهم نفت و گاز در استان ایلام مثل فاز دوم پالایشگاه، میدان گازی بانکول، پتروشیمی دهلران، پتروشیمی هلیلان، پتروشیمی مهران، دارای موانع و مشکلاتی هستند.
هفته گذشته پتروشیمی دهلران با ۲ هزار نیروی شاغل تعطیلی شدن و جوانان شهرستان دهلران در انتظار سفر رئیس جمهور برای حل این مشکل هستند.
پروژههای نفت و گاز در استان ایلام نیازمند تخصیص اعتبارات هستند، فعال شدن این پروژهها نقش مهمی در اشتغال و توسعه استان دارند، البته شرکتهای نفت و گاز باید در قالب مسئولیتهای اجتماعی به استان توجه کنند.
۴- کشاورزی و دامپروری سنتی استان ایلام
کشاورزی و دامپروری شغل اکثر مردم استان ایلام است اما هنوز این بخش به صورت سنتی در استان ایلام اداره میشود، طرحهای کلانی در حوزه کشاورزی و دامپروری در استان اجرایی نشده است.
سامانه گرمسیری برای آبی کردن ۱۸ هزار هکتار از اراضی جنوب استان بعد از گذشت سالها هنوز تکمیل نشده است، بسیاری از ایستگاههای پمپاژ آب کشاورزی در استان ایلام سال هاست به دلیل نبود اعتبار به بهره برداری نرسیدهاند.
کشتارگاه صنعتی دام ایلام تعطیل است، بسیاری از کشتارگاههای دام استان ایلام دارای مشکل هستند، همین قضیه باعث افزایش کشتار دام غیرمجاز و درنتیجه افزایش بیماریهای مشترک بین انسان و دام در استان شده است.
به رغم ظرفیت هنوز پروژههای گاوداری و دامداری صنعتی در استان ایلام شکل نگرفته است، تنها کارخانه شیر استان در شهرک صنعتی سالهاست تعطیل شد است.
نبود صنایع تبدیلی در ظرفیتهای بزرگی مثل گوشت مرغ، گوشت قرمز، شیر، عسل، کلزا، سقز، و… در استان باعث عدم استفاده بهینه از این ظرفیتها برای اشتغالزایی و افزایش درآمد مردم شده است.
۵- گردشگری و هزاران راه نرفته
بدون شک گردشگری و میراث فرهنگی جزوه ظرفیتهای مهم استان ایلام برای توسعه شناخته میشود، اما متأسفانه در این بخش کوتاهی صورت گرفته و استان از حداقل ترین امکانات برخوردار نیست.
نبود هتل ۴ و یا ۵ ستاره از معضلات استان ایلام است، علاوه بر این بسیاری از آثار گردشگری استان ایلام از نبود زیرساخت مثل جاده دسترسی رنج میبرند.
امکانات گردشگری در استان بسیار ضعیف است، در مناطق گردشگری مهم استان مثل دره ویژدرون و تنگه کافرین که گردشگران خارجی هم از آنها بازدید داشتهاند، حداقل امکانات لازم مستقر نشده است.
سرمایه گذاری در بخش گردشگری استان ایلام بسیار ناچیز است و در طرحهای کوچک خلاصه میشود، در سالهای اخیر حضور گردشگران در استان افزایش یافته اما امکانات نه.
۶- عدم اجرای بازارچههای مرزی جدید
یکی دیگر از ظرفیتهای مهم استان ایلام وجود ۴۳۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق است و فقط تاکنون مرز مهران فعال شده و خبری از سه بازارچه مرزی هلاله شمالی، چنگوله و چیلات نیست.
از همین ظرفیت مرز مهران نیز برای توسعه استان ایلام به خوبی استفاده نمیشود، کالاهای تولیدی استان سهم اندکی در صادرات مرز مهران دارند.
ایجاد منطقه آزاد مهران سال هاست به رغم تصویب شدن وارد فاز اجرایی نشده است، منطقه ویژه اقتصادی مهران نیز فقط در حد تابلو باقی مانده است.
ظرفیتهای مرزی میتواند منجر شکوفایی بخش تولید و اشتغال در استان ایلام شود.
۷- وجود هزاران پروژههای نیمه تمام در استان ایلام
یکی از موضوعات مهمی که باید در سفر رئیس جمهور فکری جدی به حال آنها شود، وجود هزاران پروژههای نیمه تمام در استان است، اعتبارات قطره چکانی پاسخگوی بهره برداری به موقع از پروژههای نیمه تمام استان را نمیدهد.
عمر تعدادی از پروژههای استان ایلام از ۱۰ سال هم فرا رفته است، طولانی شدن پروژههای عمرانی باعث فرسوده شدن این پروژهها میشود.
پروژههای زیادی در بخش راهسازی، فرهنگی و هنری، ورزشی، بهداشت و درمان، اقتصادی، کشاورزی و… استان ایلام وجود دارد که معطل اعتبار هستند.
نیاز است پروژههای با پیشرفت ۷۰ درصد به بالا در استان ایلام هرچه زودتر با تزریق اعتبارات لازم تکمیل شوند، بسیاری از این پروژهها در زندگی مردم استان تاثیرگذار هستند.
۸- چالش بزرگ سرمایه گذاری در استان ایلام
استان ایلام دارای چالش بزرگ سرمایه گذاری است، سرمایه گذاران خیلی کم از ظرفیتها و فرصتهای سرمایه گذاری در استان استقبال میکنند، مشوقهای لازم سرمایه گذاری باید توسط دولت برای حضور سرمایه گذاران فراهم شود.
زیرساختهای لازم در استان ایلام برای حضور سرمایه گذاری به خوبی مهیا نشده است. عمده سرمایه گذاری ها در استان مربوط به بخش نفت و گاز است، برای سرمایه گذاری ها در دیگر بخشها هنوز استان دارای ظرفیتهای نهفته ای است.
وجود بروکراسیهای اداری و نبود مشوق از چالشهای بزرگ در حوزه سرمایه گذاری در استان ایلام شناخته میشوند.
۹- بیکاری و فقر
بیکاری و فقر از دیگر چالشهای استان ایلام است، این استان کوچک به رغم ظرفیتهای فراوان اما دارای بیکاران متعددی است، یکی از عوامل تثبت جمعیت استان در سالهای اخیر مهاجرت مردم استان برای یافتن شغل به دیگر مناطق کشور و حتی خارج از کشور بوده است.
مسئله فقر در استان ایلام بسیار جدی است، فاصله دهکهای بسیار زیادی است، در این استان به بیش از ۱۰۰ هزار نفر از خدمات نهادهای حمایتی برخوردار هستند.
در بسیاری از روستاهای استان شاهد کاهش درآمد هستیم و همین باعث مهاجرت مردم روستاها به شهرهای استان شده است.
از ظرفیتهای روستاها برای کسب درآمد مردم استفاده نشده است، همچنین مهارتهای فنی و حرفهای در بسیاری از مناطق استان ایلام برای اشتغال مورد غفلت واقع شده است.
استقرار امکانات و طرحهای اشتغالزایی در مناطق مختلف استان بر اساس عدالت صورت نگرفته و همین مسئله باعث افزایش محرومیت در بعضی از مناطق استان مثل هلیلان، ملکشاهی و آبدانان شده است.
۱۰- فقدان زیرساختهای مناسب بهداشت و درمان
اگر سری به بیمارستانهای دزفول، کرمانشاه و تهران بزنید حتماً با بیماران ایلامی مواجه خواهید شد، این بیماران به دلیل نبود مراکز درمانی از ایلام به این بیمارستانها مراجعه میکنند و علاوه بر تحمیل هزینههای درمان، باید متحمل پرداخت هزینه برای اسکان و تردد شوند.
متأسفانه ضریب محرومیت استان ایلام در بخش بهداشت و درمان استان ایلام بسیار بالا است، در بیشتر مناطق استان ایلام نبود کمبود تجهیزات پزشکی مثل ام. آر. آی، سی تی اسکن، آنژیوگرافی و حتی پزشک متخصص مشهود است.
بیمارستانهای استان ایلام فرسوده هستند، بیمارستان ۳۷۶ تختخوابی رازی ایلام از امکانات لازم برخوردار نیست و باید به این مسئله توجه جدی شود.
به گزارش خبرنگار مهر، در استان ایلام علاوه بر چالشهای ذکر شده موارد زیادی دیگر مثل چالشهای محیط زیستی، منابع طبیعی، مبلمان شهری، مسکن، عدم پرداخت سهم درآمدهای نفتی، تعطیلی پروژههای صنعتی، عدم توجه به پروژههای علمی و پژوهشی و…وجود دار د که باید مورد توجه قرار گیرد.
ایلام به عنوان عروس زاگرس به رغم ظرفیتهای فراوان همچنان محروم است، محرومیت در استان به راحتی در پروژهها و معضلات اجتماعی و فرهنگی قابل مشاهده است.