اوکراین یک “کشور شکست خورده” است حتی اگر در جنگ پیروز شود

شایان ذکر است که اوکراین قبل از فوریه 2022 اقتصاد پویایی نداشت. پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری اوکراین در سال 2019، ولدیمیر زلنسکی وارث کشوری شد که از مشکلات اقتصادی، نرخ پایین زاد و ولد و نرخ بالای فساد رنج می برد. در اوج خود در سال 1993، جمعیت اوکراین حدود 52 میلیون نفر بود، اما در سال 2013، کمی قبل از الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه، این جمعیت به 45.5 میلیون نفر کاهش یافت. سازمان ملل تخمین زده است که جمعیت اوکراین تا سال 2050 20 درصد دیگر کاهش خواهد یافت.

قبل از شروع جنگ در این کشور، اوکراین از مشکل فرار دسته جمعی مغزها رنج می برد و اکنون نیز درگیر مهاجرت دسته جمعی است. مهاجرت و کاهش جمعیت یک دور باطل را تشکیل می دهد. این که شهروندان به دلیل بی ثباتی سیاسی و چشم اندازهای ضعیف اقتصادی کشورهای خود را ترک می کنند و همین مشکلات را بدتر می کند.

علاوه بر مشکل نرخ پایین زاد و ولد و نرخ منفی مهاجرت، اقتصاد اوکراین از زمان استقلال در سال 1991 رشد نکرده است. قبل از جنگ، اوکراین یکی از فقیرترین کشورهای اروپا به حساب می آمد، نرخ بیکاری آن 10 درصد تخمین زده می شود و تولید ناخالص داخلی سرانه آن با عراق قابل مقایسه است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شفاف، اوکراین دومین کشور فاسد اروپاست. مشکل فساد و کمبود فرصت ها به مهاجرت و فقر در اوکراین در دوره قبل از جنگ دامن زد.

تهاجم نظامی روسیه، اقتصاد ضعیف اوکراین را بیشتر بدتر کرد. زیرساخت های کشور ویران شد و بر اساس برآوردها 138 میلیارد دلار از دست رفت. سیستم های تامین برق، جاده ها و سایر دارایی های حیاتی اوکراین به ویرانه تبدیل شد. تولیدات کشاورزی اوکراین که 40 درصد از صادرات این کشور را تشکیل می دهد، یک سوم کاهش یافت. در نهایت، میادین مین و حملات توپخانه روسیه باعث شده است که قسمت اعظم شرق اوکراین تحت پوشش بمب ها و مین های منفجر نشده باشد و تاثیر این مشکل تا چندین دهه ادامه خواهد داشت.

بسیاری از 15 میلیون اوکراینی آواره داخلی نتوانستند در عملیات مربوط به جنگ اوکراین شرکت کنند یا برای بقا به منابع دولتی متکی بودند. کسانی که فرار کردند برای همیشه رفته اند. پناهندگان اوکراینی توانسته اند توسط جوامع کشورهای میزبان پذیرفته شوند و بسیاری از آنها زندگی خود را در کشورهای دیگر بنا کرده اند. تجربه آوارگان جنگی در سوریه که رفتارهای بسیار بدی در کشورهای میزبان دیده اند و مشکلات اجتماعی بسیار بیشتری دارند، نشان داد که پناهندگان حتی پس از پایان جنگ نیز بعید است به کشور خود بازگردند. کسانی که کمترین احتمال بازگشت را دارند افرادی با تحصیلات عالی و مهارت های قابل توجه هستند و این به عنوان افزایش در تخلیه منابع انسانی ارزشمند است.

در نهایت، بدون توجه به نتیجه جنگ در اوکراین، این جنگ دامن خود را بر کشور وارد کرده است. زیرساخت‌های اوکراین به هم ریخته است، اقتصاد آن به هم ریخته است، و اکنون ادامه سقوط آن به یک کشور شکست خورده شتاب مرگباری یافته است. اوکراینی ها به فرار از کشور در جستجوی زندگی بهتر ادامه می دهند و آنهایی که باقی مانده اند به کمک های خارجی وابسته شده اند. اگر بن بست در ضدحمله ارتشش ادامه یابد و مجبور به پذیرش شکست های ارضی شود، وضعیت این کشور بدتر خواهد شد و این وضعیت می تواند منجر به کودتا علیه زلنسکی یا حتی شروع جنگ داخلی در اوکراین شود.

حتی اگر اوکراین بتواند مناطق تحت کنترل روسیه را به طور کامل آزاد کند، مشکلاتش بیشتر خواهد شد. پیروزی اوکراین در این کمپین ممکن است چندین سال طول بکشد و به کاهش جمعیت شرق اوکراین و کریمه ادامه دهد. اقتصاد اوکراین نیز به دلیل جابجایی کارگران، آسیب به زیرساخت ها و عدم اطمینان در بین سرمایه گذاران به طور فزاینده ای تحت فشار است. شاید طولانی شدن جنگ اوکراین را به اهداف سیاسی و اخلاقی خود برساند، اما مناطقی که دوباره به دست می‌آورد فشار اقتصادی و انسانی مضاعفی را بر کی‌یف وارد می‌کند. در عین حال جریان کمک های خارجی و وحدتی که این کشور در طول جنگ تجربه کرد دیگر وجود نخواهد داشت و هزینه بازسازی و اسکان مجدد در این کشور زیاد خواهد بود و این وضعیت باعث بی ثباتی سیاسی بیشتر می شود. آینده اوکراین حتی در صورت پیروزی تاریک است.

رهبران آمریکا باید از پیامدهایی که یک جنگ طولانی مدت می تواند برای یک کشور به همراه داشته باشد، آگاه باشند. تجارب آمریکا در سوریه، عراق و افغانستان به هزینه های انسانی هنگفت و تخریب نهادهای دولتی و اقتصادی منجر شد. صرف نظر از اینکه اوکراین در جنگ پیروز می شود یا نه، اروپا و ایالات متحده باید با کشور شکست خورده ای که وابسته به کمک های خارجی است و ثانیاً، با یک بحران طولانی مدت مهاجرت، تا حدودی شبیه به بحرانی که قبلاً اروپا را از خاورمیانه و شمال آفریقا وارد کرد، مقابله کنند. تفاوت این است که این بار منشاء بحران درست پشت سر غرب است.

310310