حدود 50 میلیون نفر در جهان به زوال عقل از جمله آلزایمر مبتلا هستند و یک میلیون نفر از آنها در ایران زندگی می کنند.
به گزارش همشهری آنلاین، خیلی ها فکر می کنند چون ژنتیک در ایجاد زوال عقلی مانند آلزایمر نقش اساسی دارد، تغذیه نقشی ندارد و با قدرت ژنتیک نمی توان بر آن غلبه کرد. اما بد نیست بدانید که محققان تاثیرات خوردن آجیل بر حافظه و سلامت مغز را بررسی کرده اند و دریافته اند که مصرف 60 گرم آجیل مخلوط در روز باعث بهبود حافظه و افزایش جریان خون در مغز می شود.
مطالعات نشان می دهد که یک رژیم غذایی سالم می تواند از سلامت مغز محافظت کند و خطر زوال شناختی را کاهش دهد. مصرف آجیل در برنامه غذایی روزانه نیز راهی برای پیشگیری از اختلالات حافظه است. زیرا آجیل به خصوص گردو حاوی مواد مغذی مانند اسیدهای چرب غیراشباع، پروتئین ها و پلی فنول ها است که همگی برای بهبود عملکرد شناختی مفید هستند.
مطالعات متعددی وجود دارد که نشان می دهد آجیل به لطف مواد مغذی مانند ویتامین E، اسیدهای چرب امگا 3، آنتی اکسیدان ها و مواد معدنی از سلامت مغز حمایت می کند و به نظر می رسد که این ترکیبات ممکن است در کاهش التهاب و اکسیداسیون سلول های مغز موثر باشند.
به عنوان مثال، ویتامین E به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی خود به طور خاص از سلول های عصبی در برابر آسیب محافظت می کند و مطالعات نشان می دهد که این ویتامین می تواند روند پیری مغز را کند کند و گردو و بادام نیز حاوی ویتامین E هستند.
یکی از مطالعات نشان داد که مصرف روزانه آجیل به بهبود حافظه و عملکرد شناختی در افراد مسن کمک می کند. به خصوص مصرف گردو به دلیل داشتن مقادیر بالای امگا 3 نقش موثری در حفظ سلامت شناختی دارد.
پس نقش ژنتیک چیست؟
علم پزشکی بر این باور است که ریشه همه بیماری ها بر اساس ژنتیک است و عوامل ژنتیکی در بیماری های مختلف نقش برجسته ای دارند. همانطور که گفته شد، آجیل و مغز چگونه می توانند به ژنتیک بپردازند و نقش خود را در بیماری آلزایمر کاهش دهند؟
پزشکان تاکید می کنند که ژنتیک قطعا در احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر نقش دارد، اما رژیم غذایی سالم نیز می تواند به کاهش این خطر کمک کند. در افرادی که زمینه ژنتیکی دارند، خوردن غذاهای سالم مانند آجیل ممکن است به تاخیر در شروع علائم یا کاهش شدت آلزایمر کمک کند. این به این دلیل است که تغذیه مناسب به محافظت از سلول های مغز در برابر آسیب اکسیداتیو (عدم تعادل بین رادیکال های آزاد و آنتی اکسیدان ها) و التهاب کمک می کند، که ممکن است عوامل کلیدی در پیشرفت زوال عقل آلزایمر باشد.
گردو حاوی ترکیبات ضد التهابی و آنتی اکسیدان های قوی است که از مغز در برابر فرآیندهای التهابی و تخریب سلولی محافظت می کند. این محافظت می تواند به ویژه برای افرادی که حامل ژن APOE 4 هستند، مهم باشد، نوعی ژن که مستعد ابتلا به بیماری آلزایمر است و با افزایش خطر ابتلا به این بیماری مرتبط است. زیرا تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی مناسب حتی در این افراد نیز می تواند اثر محافظتی داشته باشد. بنابراین، اگرچه سهم ژنتیک در ابتلا به بیماری مانند آلزایمر تغییر نمی کند، اما تغذیه و سبک زندگی سالم می تواند نقش مهمی در مدیریت این خطر داشته باشد.
در میان انواع آجیل، گردو علاوه بر اینکه تنها مغز حاوی مقدار قابل توجهی امگا 3 است، دارای سطوح قابل توجهی آنتی اکسیدان است و فواید زیادی برای مغز دارد. البته بادام، فندق، ماکادمیا و پسته نیز از آجیل های مغذی و دوستدار مغز هستند.
غذاهای مفید برای سلامت مغز
درست است که آجیل نقش مهمی در بهبود عملکردهای شناختی و کمک به سلامت مغز دارد، اما سایر غذاها نیز در این زمینه موثر هستند. مثلا زردچوبه. زردچوبه به دلیل داشتن ماده ای به نام کورکومین دارای خواص ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی قوی است و تحقیقات نشان داده است که کورکومین که ماده موثره اصلی ترکیبات زردچوبه است و 3 درصد وزن این ادویه را تشکیل می دهد می تواند از تجمع مواد مخرب جلوگیری کند. . پروتئین های موجود در مغز خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش داده و در نتیجه به کاهش آن کمک می کند.
علاوه بر ماهی های چرب مانند سالمون، ماهی تن و ساردین که سرشار از امگا 3 هستند، میوه ها و سبزیجات تازه مانند انواع توت ها، پرتقال، کیوی و سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم بروکلی و کاهو می توانند از مغز محافظت کنند. آنتی اکسیدان های آن و ویتامین های ضروری
علاوه بر این، غلات کامل مانند جو و برنج قهوه ای و نان گندم کامل، برخی چربی ها مانند روغن زیتون طبیعی، چای سبز، شکلات تلخ و حبوبات مختلف ممکن است در حفظ سلامت مغز و جلوگیری از زوال شناختی موثر باشند. البته این غذاها به تنهایی موثر نیستند و در کنار سبک زندگی سالم و فعالیت بدنی منظم می توانند به بهبود سلامت مغز و کاهش خطر ابتلا به آلزایمر کمک کنند.
آلزایمر در چه سنی ظاهر می شود؟
آلزایمر بیماری است که در آن سلول های مغز به تدریج عملکرد خود را از دست می دهند و مغز کوچکتر و کوچکتر می شود و فرد با یادآوری های روزانه دچار مشکل می شود. در صورت پیشرفت این بیماری، بیمار قادر به انجام کوچکترین کارهایی مانند آشپزی، دستشویی رفتن، یادآوری کارهای روزانه و ملاقات با عزیزان و اطرافیان خود نخواهد بود.
بیش از 50 میلیون نفر در جهان به زوال عقل از جمله آلزایمر مبتلا هستند و یک میلیون نفر از آنها در ایران زندگی می کنند. طبق آمار انجمن آلزایمر ایران هر ۷ دقیقه یک ایرانی به این بیماری مبتلا می شود. بیماری که در حال حاضر درمانی ندارد و تنها می تواند تا حدی با تشخیص به موقع مشکلات خود را کنترل یا معکوس کند.
بیماری آلزایمر یک بیماری در سنین بالا است و بعد از 65 سالگی ظاهر می شود، اما روند ابتلا به آن تقریباً از 20 سال قبل شروع می شود. بنابراین اگر فردی علائم این بیماری را داشت، سن 50 سالگی بهترین زمان برای انجام آزمایش آلزایمر است.