بازار؛ گروه استان ها: طی دهه های اخیر شاهد تحولات زیادی در صنعت پتروشیمی کشور بوده ایم. تولیدات صنایع پلیمری رابطه مستقیمی با محصولات پتروشمی دارند که به دلیل تنوع کاربرد و ارزش افزوده بالا به عنوان مهمترین بخش تولیدات پتروشیمی، باعث تحول بزرگی در این صنعت شده اند.
صنایع پلیمری نقش مهمی در اقتصاد کشور، ارزآوری، ایجاد اشتغال و افزایش سرانه تولید بر عهده دارند. با توجه به اهمیت این صنایع با سید سعید زمان زاده مدیرعامل شرکت «آوند پلاست کرمان» که در زمینه تولید مواد پلیمری فعالیت می کند گفتگو کردیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید.
*در ابتدا خودتان را معرفی کنید و در مورد پیشینه شرکت و کارخانه تان نیز کمی توضیح دهید.
سید سعید زمان زاده هستم؛ مدیر عامل شرکت «آوند پلاست کرمان» و نائب رئیس انجمن ملی صنایع پلیمر ایران که از سال ۱۳۷۵ در این صنعت مشغول به فعالیتم.
تجربه کار در مدیریت اجرایی و مدیریت کارخانه و تولید را دارم و همچنین در زمینه طرح ریزی سیستم های مدیریت و ایجاد ساختار سازمانی نیز تجاربی دارم.
*مهمترین مشکلی که اکنون با آن در زمینه تولید مواجه هستید، چیست؟
مهمترین مشکل در حوزه تولید؛ بی ثباتی و نوسانات پروانه در قیمت مواد اولیه است که هر گونه برنامه ریزی میان مدت را با مشکل مواجه می کند.
البته در کنار این مسئله، مشکلات زیرساختی که در دو سال گذشته نمود بیشتری هم داشته به آن اضافه شده است. منظورم عدم سرمایه گذاری و توسعه در بخش انرژی بوده که آسیب های جدی را به بخش صنعت وارد کرده است و بسیاری از ظرفیت های موجود در بخش صنعت به دلیل کمبود برق بلا استفاده مانده است.
*صنایع پلیمری در مقایسه با صنایع پتروشیمی توسعه یافته نیستند؛ این مساله چه مشکلاتی برایتان ایجاد کرده و کلا نظرتان در این خصوص چیست؟
صنایع پتروشیمی اصطلاحاً بالادستی به دلیل انحصار و عدم رقابت یکه تازی کردند. بهره مندی از خوراک ارزان و فروش محصول با قیمت جهانی و بعضاً رقابت های بالا در بورس بنیه مالی این شرکت ها را افزایش داده و در انتهای زنجیره و صنایع تکمیلی شرایط متفاوت است.
افزایش قیمت تمام شده به دلیل قیمت بالای مواد اولیه و هزینه های تولید، کمبود محسوس سرمایه در گردش با اتخاذ سیاست های انقباضی از طرف بانک ها، امتناع پتروشیمی ها از عرضه های اعتباری دلایل مهمی برای عدم تناسب در توسعه در صنایع تکمیلی بوده است
افزایش قیمت تمام شده به دلیل قیمت بالای مواد اولیه و هزینه های تولید، کمبود محسوس سرمایه در گردش با اتخاذ سیاست های انقباضی از طرف بانک ها، امتناع پتروشیمی ها از عرضه های اعتباری دلایل مهمی برای عدم تناسب در توسعه در صنایع تکمیلی است.
*نظرتان در خصوص دلالان و واسطه های فروش چیست؟
در حال حاضر واسطه ها و دلالان در فرآیند فروش محصولات پتروشیمی نقش بسیار کم رنگی دارند، عرضه مواد اولیه در بورس کالا و نظارت و کنترل بر خرید و سهمیه ها و همچنین نگرانی از گردش مالی در بازارهای غیر رسمی تا حدود زیادی موثر بوده است.
البته نقش تنظیم گران بازار همیشه منفی نبوده و تامین نقدینگی و سرمایه در گردش واحدهای کوچک از طریق این گروه بعضاً موجب رونق شده که اکنون خلاء آن مشهود است و چنانچه ساز و کاری قانونی برای شرکت های بازرگانی فراهم شود به رونق بیشتر در زنجیره ارزش کمک می کند.
*بر اساس قانون بهبود فضای کسب و کار، مواد اولیه ای که قرار است صادر شوند، الزاماً باید در بورس، عرضه شوند آیا این مساله مشکلی برایتان ایجاد نکرده است؟ کمی توضیح دهید.
سیاست دولت توجه بیشتر به تکمیل زنجیره ارزش و جلوگیری از خام فروشی است. اینکه چقدر این سیاست ها در عمل اجرایی شده، مشخص نیست. لذا اولویت عرضه کافی مواد اولیه در بورس برای تامین نیاز صنایع تکمیلی است و در ادامه باید مازاد بر عرضه از طریق صنایع بالادستی صادر شود.
تا حدودی این اتفاق افتاده است و به دلایلی که عرض کردم ظرفیت صنایع تکمیلی برای تبدیل مواد اولیه به کالای ساخته شده که ارزش صادراتی داشته باشد و بتواند ارزآوری کند کم بوده و کماکان بار اصلی تامین ارز کشور به دوش پتروشیمی ها است
تا حدودی این اتفاق افتاده است و به دلایلی که عرض کردم ظرفیت صنایع تکمیلی برای تبدیل مواد اولیه به کالای ساخته شده که ارزش صادراتی داشته باشد و بتواند ارزآوری کند کم بوده و کماکان بار اصلی تامین ارز کشور به دوش پتروشیمی ها است. لذا نگاه امنیتی به این موضوع باعث می شود کماکان این روند ادامه داشته باشد.
*آیا در زمینه قیمت گذاری مشکلی را احساس می کنید؟ کمی توضیح بفرمائید.
اتفاقاً یکی از کارهای خوبی که انجام شده است، تدوین شیوه نامه قیمت گذاری مواد اولیه عرضه شده در بورس کالا است؛ متغیرهای قیمت گذاری مشخص و قابل کنترل است. این مسئولیت به عهده دفتر توسعه صنایع تکمیلی گذاشته شده است که به صورت هفتگی و بر اساس کشف قیمت های صادراتی و لحاظ قیمت ارز نیمایی استخراج می شود. البته ابهاماتی اندک در اجرای این شیوه نامه وجود دارد که لازم است شفاف شود.
بعضاً مغایرت هایی در کشف قیمت صادراتی بوده است. با این حال، در حال حاضر مشکل خاصی در این شیوه وجود ندارد همانطور که عرض کردم متغیر قیمت ارز نیمایی بسیار با اهمیت است و تغییر قیمت از ۲۸۵۰ به ۳۸۰۰ تومان باعث افزایش بیش از ۳۰ درصد قیمت پایه مواد اولیه شد که پذیرش آن برای صنایع تکمیلی که مواد اولیه را با قیمت های کم رقابت و بر اساس پایه قیمت بورس تامین می کردند، راحت نبود.
در جلسه ای که با محتشمی پور، معاون وزیر صمت به اتفاق هیئت مدیره انجمن ملی داشتیم؛ آسیب و خسارت وارده به واحدهای تولیدی را بیان کردیم و پیشنهاد تعدیل در قراردادها و همچنین استفاده قانونی دفتر توسعه صنایع تکمیلی از اختیاراتش برای تعدیل قیمت ارائه شد.
۸- آیا در زمینه مالیات مشکلی ندارید؟ توضیح دهید.
ما از کسب و کار شفاف حمایت می کنیم و اعتقاد داریم که تنها راه توسعه کشور همین است؛ این اتفاق در یک تعامل دو طرفه امکان پذیر است. اعتماد دولت و سازمان امور مالیاتی به بخش خصوصی و متقابلاً اعتقاد به پرداخت مالیات که در جهت ایجاد زیرساخت های اساسی کشور مصرف شود، باید محقق شود. این باور در کشورهای توسعه یافته به خوبی نهادینه شده و فرار از پرداخت مالیات بسیار پر هزینه و پر ریسک شده است.
