اکبر محمودی; بازار: به عنوان یکی از ابتکارات اصلی، در برنامه هفتم توسعه، برای اولین بار اقتصاد دریا مطرح شد و تمهیداتی برای آن پیش بینی شد و 8 درصد جمعیت کشور در سواحل جنوبی کشور و ال. توسعه فعالیت های دریایی از دیگر اقدامات این طرح برای تحقق اقتصاد دریایی است.
ابلاغ سیاست های دریا محور مقام معظم رهبری در 25 آبان 1402 در واقع حکایت از جهت گیری و توجه نهادهای مختلف برای هماهنگی بیشتر برای توسعه اقتصاد دریایی داشت.
در اجرای بند یک اصل ۱۱۱ قانون اساسی و پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام، سیاست های کلی توسعه دریامحور به سران قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شد. از سیستم برای اقدام
بر اساس این ابلاغیه، قوه مجریه موظف است با کمک شورای اسلامی و قوه قضائیه و بسیج نهادهای مسئول، طرح جامع اجرای این سیاست ها شامل ارائه لوایح، آیین نامه های تصویبی و اقدامات اجرایی لازم ظرف شش ماه اقدام کند.
در این اطلاعیه به صراحت آمده است که توسعه فعالیت های اقتصادی دریامحور و ایجاد قطب های توسعه دریایی در سواحل، جزایر و مناطق داخلی به نحوی که نرخ رشد اقتصادی در حوزه فعالیت های دریامحور (دریا محور) اقتصاد) برای 10 سال همیشه حداقل دو برابر نرخ رشد اقتصادی کشور است.
عباس نژاد مدیرکل بنادر و کشتیرانی استان هرمزگان نیز معتقد است ابلاغ سیاست های کلی توسعه دریامحور از سوی مقام معظم رهبری نشان داد که تلاش دولت و هیئت دولت برای تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه هم اکنون بوده است. آغاز شده و اکنون در حال شتاب هستند. پیگیری بیشتری خواهد داشت.
توجه دارد که توسعه دریامحور در برنامه هفتم و همچنین قانون بودجه سال 1403، نوید تشکیل منسجم چشم انداز دریا و سواحل و نوعی چشم انداز توسعه دریامحور را می دهد.
متن کامل گفت و گوی خبرنگار خبرگزاری «بازار» با «حسین عباس نژاد» مدیر کل بنادر و حمل و نقل دریایی استان هرمزگان درباره طرح های توسعه دریا محور را می خوانیم:
عزم دولت سیزدهم برای اجرای رهنمودهای مقام معظم رهبری در ابلاغ سیاست های توسعه دریایی به خوبی نشان داده شده است. به ویژه پس از تدوین و ابلاغ سیاست های کلی توسعه اقتصاد دریایی و اتفاقات گذشته نشان می دهد که گام های خوبی در اقتصاد دریایی برداشته شده است.
* بعد از ابلاغ سیاست های دریامحور از سوی مقام معظم رهبری در 25 آبان امسال، به نظر می رسد دولت و سایر نهادها با حساسیت و اشتیاق بیشتری به توسعه دریا محوری پرداخته اند؟ حتما در برنامه هفتم توسعه بر خلاف برنامه ششم که بر توسعه دریا تاکید شده اما چندان موفق نبوده، شاهد رشد اقتصاد دریایی در کشور خواهیم بود؟
عزم دولت سیزدهم برای اجرای رهنمودهای مقام معظم رهبری در ابلاغ سیاست های توسعه دریایی به خوبی نشان داده شده است. به ویژه پس از تدوین و ابلاغ سیاست های کلی توسعه اقتصاد دریایی و اتفاقات گذشته نشان می دهد که گام های خوبی در اقتصاد دریایی برداشته شده است. در خصوص سواحل مکران اقداماتی آغاز شده و تاکید رئیس جمهور و هیات دولت در این زمینه نمونه خوبی در این راستا است. سفرهایی که معاون اول رئیس جمهور در ادارات مختلف انجام داد. یا سفرهای دوره ای رئیس جمهور در موضوعات مختلف به ویژه مناطق ساحلی و مصوباتی که داده می شود در کنار فعال شدن وزارت راه و شهرسازی و وزارتخانه هایی که به نوعی درگیر توسعه دریا محور در برنامه هفتم هستند، نمونه هایی از این موارد است. این اقدامات همچنین قانون بودجه 1403 این نوید را می دهد که چشم انداز منسجم دریا و سواحل و نوعی توسعه دریا محور در حال شکل گیری است.
کارگروه توسعه اقتصاد دریایی در دولت تشکیل شده است که دبیر آن وزیر راه و شهرسازی است و دبیرخانه این کارگروه در سازمان بنادر و دریانوردی است و فعالانه در حال فعالیت هستند. .
* در این مدت چه تدابیری اتخاذ شده است؟
کارگروه توسعه اقتصاد دریایی در دولت تشکیل شده است که دبیر آن وزیر راه و شهرسازی است و دبیرخانه این کارگروه در سازمان بنادر و دریانوردی است و فعالانه در حال فعالیت هستند. . اطلاعات مشکلات موجود از این کارگروه گرفته شده و وارد کمیسیون های مربوطه می شود که در برنامه هفتم توسعه ایجاد می شود.
آنچه پیش نویس سیاست های ابلاغی و برنامه هفتم توسعه نشان می دهد و فعالیت های انجام شده به ویژه در سازمان بنادر و دریانوردی در بحث نیروی انسانی، در بحث آموزش بسیار پررنگ تر از گذشته است. و زیرساخت ها و وظایف و اختیارات رنگ بهتری نسبت به گذشته دارد.
تلاش ها برای راه اندازی مقاصد مسافربری جدید در استان ادامه دارد. امکان شروع مسیر دریایی از بندرعباس به شارجه و از بندر لنگه به دبی در حال بررسی است. ما در حال حاضر 5000 صندلی برای مسافران دریایی در 52 کشتی شناور داریم. در توسعه ناوگان جدید هم نوسازی و هم جایگزینی داریم و ناوگان جدید اضافه می شود. در هر صورت تلاش ما این است که سفرهای دریایی مقرون به صرفه باشد. هیات وزیران سال هاست که 2400 هکتار از اراضی حامی بندر شهید رجایی را تصویب کرده و به عنوان منطقه ویژه به بندر شهید رجایی اضافه می شود، اما این موضوع در دولت سیزدهم به طور جدی مورد توجه قرار گرفت.
موضوع بندر مکران را فعال کرده ایم، زمینه در حال آماده شدن است و شروع به استقرار در خود بندر کرده ایم، اکثر تاسیسات تکمیل شده و وزارت نفت فعال است و در حال ساخت خط لوله نفت از کوه مبارک است.
هماهنگی هایی بین دستگاه های مختلف استان با سرپرست استانداری انجام شده و کارگروهی در این زمینه تشکیل شده و موضوعات در حال بررسی است.
* در هرمزگان به عنوان استانی که دارای سواحل و بنادر مهمی است، چه اقداماتی برای تقویت و تسریع اقتصاد دریایی انجام شده و می شود؟
در بحث های توسعه چه در سطوح کلان و چه در سطح کوچکتر و در زمینه عمومی سازی گام های خوبی برداشته شده است. در کنار این موارد، یکی از موضوعاتی که وجود دارد بحث فرهنگ است. یعنی سعی می کنیم سواحل و آنچه از آنها برمی آید را دریافت کنیم و سپس برای توسعه کشور ارائه کنیم. هماهنگی هایی بین دستگاه های مختلف استان به ریاست استاندار انجام شده، کارگروهی در این زمینه تشکیل شده و مشکلات در حال بررسی است. این کارگروه به بررسی پروژه های عملیاتی در حوزه های مختلف می پردازد که می تواند به ایجاد اشتغال و توسعه گردشگری و تجارت دریایی کمک کند. سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان دبیرخانه پیگیر این موارد است.
* به نظر شما در سال های اخیر چه شکستی صورت گرفته است که اقتصاد دریایی آنقدر که باید مورد توجه قرار نگرفته است؟ به هر حال در برنامه ششم توسعه بر موضوع اقتصاد دریایی تاکید شده بود، اما می بینیم که به اقتصاد دریایی آنطور که باید توجه نشده است.
این موضوع را نمی توان سهل انگاری نامید. یک موضوع اساسی که وجود دارد این است که نقاط مختلف کشور باید با یکدیگر هماهنگ باشند.
اتفاقی که الان می افتد این است که نسبت به سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری هماهنگی و همگرایی بیشتر است. تبلور آن را می توان در برنامه هفتم توسعه دید
*یعنی همه بی توجهی ها را نمی توان به گردن وزارت راه و شهرسازی یا سازمان بنادر و دریانوردی انداخت؟
اگر قرار است در مورد توسعه دریامحور اتفاقی بیفتد، باید سیاست کلانی باشد که مقام معظم رهبری این موضوع را مطرح کنند و اعلام کنند. بحثی که بسیار مهم و حائز اهمیت است این است که همه ارکان دولت و نظام از دولت گرفته تا مجلس و قوه قضائیه باید به صورت چرخ دنده ای حول این محور قرار گیرند که در کنار هم قرار گرفته و هماهنگ شوند. حتی بخش خصوصی و بخش های مختلف باید کمک کنند. اتفاقی که الان می افتد این است که نسبت به سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری هماهنگی و همگرایی بیشتر است. تبلور آن را می توان در برنامه هفتم توسعه دید.
در برنامه هفتم توسعه، اقتصاد دریا 8 درصد اقتصاد کشور در نظر گرفته شده است.
*در برنامه هفتم توسعه چند درصد از سهم اقتصاد دریا در اقتصاد کشور پیش بینی شده است؟
در برنامه هفتم توسعه، اقتصاد دریا 8 درصد اقتصاد کشور در نظر گرفته شده است.
* اما به نظر می رسد این رقم در حال حاضر در اقتصاد کشور زیر 2 درصد است؟
در حال حاضر حدود 2 درصد است.
وقتی صحبت از توسعه دریایی می شود، فقط توسعه دریا و سواحل نیست. مهم بردن اقتصاد به دریاست. همین سیاستی که دولت دارد مثلاً می تواند استان های مرکزی را با استان های دریایی وصل کند.
* ایران در منطقه از نظر داشتن سواحل چه جایگاهی دارد و چقدر می تواند از سواحل و دریا استفاده کند؟
سواحل، جزایر و پتانسیل ایران حتی بزرگتر و بهتر از کشورهای همسایه است. وقتی صحبت از توسعه دریایی می شود، فقط توسعه دریا و سواحل نیست. مهم بردن اقتصاد به دریاست. همین سیاستی که دولت دارد مثلاً می تواند استان های مرکزی را با استان های دریایی وصل کند. نه گسترش استان ها، بلکه داشتن نوعی هماهنگی، همکاری و ارتباط استانی مانند یک استان خاص در حوزه دریایی با استان های مرکزی برای ارتباط تجارت این استان ها با تجارت بین المللی از طریق دریا. یکی از سیاست هایی که دولت دنبال می کند. این موارد نشان از تعمیق بخش دریایی به سمت مرکز کشور دارد.
*البته بحث جمعیت هم مهم است؟
یک بخش نیز می تواند یک کلنی جمعیت باشد. اگر شغل ایجاد شود، جمعیت نیز آباد می شود. دریا را به عنوان منبعی برای نسل های آینده حفظ کنید. خوشبختانه این موارد در کنار مسائل زیست محیطی در دولت سیزدهم در حال شکل گیری است.
