به گزارش بازار، مریم حسینی رئیس پژوهشکده برنج کشور گفت: برنج دومین غلات پرمصرف در سبد غذایی مردم ایران و بعد از گندم مهمترین تامین کننده کالری برای مردم است. بنابراین نقش برنج در امنیت غذایی کشور غیرقابل انکار است و ما باید تمام تلاش خود را بکنیم تا این محصول مهم که به امنیت غذایی کشور کمک زیادی می کند در داخل تولید شود و تا حد امکان این محصول را وارد نکنیم.
وی بیان کرد: سرانه مصرف طبق اعلام رسمی حدود 34 کیلوگرم است که کمتر از میانگین مصرف سرانه جهانی 54 کیلوگرم است، اما در راستای ارتقای سلامت جامعه و افزایش ضریب ایمنی غذایی این محصولات است. ، کاهش سرانه مصرف برنج ضروری است. طبق سند ایمنی مواد غذایی، سرانه مصرف مناسب حدود 28 کیلوگرم است.
رئیس پژوهشکده برنج کشور همچنین افزود: در حال حاضر سطح خودکفایی برنج کشور حدود 70 درصد است. یعنی 70 درصد برنج کشور را در داخل تولید می کنیم. تولید برنج بین 3.2 تا 3.6 میلیون تن است که معادل دو و نیم میلیون تن برنج سفید است.
حسینی بیان کرد: پژوهشکده برنج کشور یک پژوهشکده ملی است که دارای اساتید و محققین در تخصص های مختلف است و مهمترین وظیفه آن این است که یافته های خود را به صورت عملی در اختیار شالیکاران قرار دهد تا افزایش کمی و کیفی را افزایش دهد. تولید برنج ایرانی این یافته ها عمدتاً به دو دسته قومی و کشاورزی تقسیم می شوند.
رئیس پژوهشکده برنج کشور افزود: یافته های واریته شامل اصلاح و معرفی ارقام جدید برنج است و هر رقم جدید دارای ویژگی های متمایزی متناسب با نیاز کشاورزان است. یافته‌های کشاورزی شامل ارائه دستورالعمل‌های عملی برای کنترل عوامل مضر مانند علف‌های هرز، آفات، بیماری‌ها، دستورالعمل‌های فنی تغذیه گیاه از جمله نوع کود، زمان‌بندی و میزان مصرف مناسب بر اساس ویژگی‌های خاک و نوع رقم، پایش مستمر مزارع، بهبود مکانیزاسیون و کاهش ضایعات در مرحله تبدیل برنج شلتوک به برنج سفید است.
وی افزود: در واقع انتقال دانش به کشاورزان باعث افزایش تولید می شود و یافته های عملی در کنار آموزش و ترویج به کشاورزان در برداشت بیشتر محصول کمک می کند.
حسینی بیان کرد: از آنجایی که نیاز آبی گیاه برنج بالا است، برای افزایش ضریب خودکفایی برنج و دستیابی به تولید پایدار، افزایش راندمان مصرف آب در برنج ضروری است، بنابراین تمامی یافته های اصلاحی و زراعتی باید انجام شود. بر اساس ارتقای راندمان مصرف آب به شالیکاران ارائه شد. این یافته ها عبارتند از: معرفی ارقام مقاوم به خشکی، معرفی ارقام زودرس مطابق با تقویم کشاورزی هر منطقه برای مصرف کمتر آب، کاربرد نتایج تحقیقات در زمینه آبیاری دوره ای در مزارع برنج شمال کشور، اعمال دستورالعمل مدیریت زراعی در شرایط کم آبیاری و استفاده از روش‌های نوین آبیاری مانند آبیاری قطره‌ای در سیستم خشک‌کن برنج دیده می‌شود.
وی همچنین درباره معرفی ارقام جدید افزود: موسسه بر اساس اهداف برنامه های راهبردی و افزایش پایدار تولید برنج، ارقام را در گروه های مختلف از جمله: ارقام گروه پرمحصول با عملکرد بالا، ارقام متحمل به غیر بیولوژیکی اصلاح و معرفی می کند. تنش هایی مانند خشکی و شوری. ارقام زودرس و مرغوب برای تقویم کشاورزی، ارقام خالص شده از جمعیت های برنج محلی، ارقام هوازی مناسب برای کشت مستقیم و ارقام مقاوم به بیماری های مهم برنج مناسب هستند.
رئیس پژوهشکده برنج کشور افزود: در سال 1400 اولین رقم برنج مقاوم به خشکی را با نام رقم کیان معرفی کردیم. رقم کیان رقمی است که ریشه قوی تری نسبت به سایر ارقام برنج دارد و تنش خشکی را تحمل می کند. بالاتر از همه این که خشکسالی اواخر فصل را خیلی خوب تحمل می کند، بنابراین در پایان فصل نمی توانیم سی یا سی و پنج روز مزرعه را آبیاری کنیم و آب کمتری مصرف می شود.
و افزود: رقم کیان در برابر ریزش مقاوم بوده و از کیفیت پخت، عطر و طعم خوبی برخوردار است. واریته دیگری که اخیراً به عنوان مقاوم به تنش خشکی نامگذاری شده و به زودی به صورت رسمی معرفی خواهد شد که هستی نام دارد و مانند رقم کیان مقاوم به خشکی بوده و از راندمان مصرف آب بالاتری نسبت به انواع برنج معمولی برخوردار است. ارقامی مانند تیسا، هلال و طلوع زودرس و پرمحصول بوده و نسبت به ارقام و خواب مقاوم و در برابر بیماری بلاست مقاوم هستند.
رئیس پژوهشکده برنج کشور ادامه داد: ارقامی مانند راش و امید نیز پتانسیل بالایی با عملکرد بالا دارند و برای افزایش بهره وری در تولید اصلاح و معرفی شده اند. ارقام گیلانه، گیلار و آنام نیز از کیفیت خوبی برخوردار بوده و عطر و طعمی مشابه ارقام محلی دارند، این ارقام زودرس برای تقویم کشاورزی شمال کشور مناسب هستند.
وی افزود: رقم “ستایش” برای مقاومت در مناطق سردسیر و کوهستانی که آب برای کشت برنج در دسترس است معرفی شده است که مستعد ابتلا به بیماری بلاست نیز می باشد. رقم توکا نیز حاصل ترکیب توده های برنج محلی ایرانی است و به ذائقه ایرانیان معرفی شده است.
رئیس پژوهشکده برنج کشور ادامه داد: معرفی ارقام هوازی مناسب برای کشت دیم و اصلاح و معرفی ارقام متحمل به شوری و بررسی سازگاری ارقام برنج چند ساله از دیگر برنامه های اصلاح نژاد برنج است. به طور کلی برنامه های اصلاح نژاد و معرفی ارقام برنج با هدف افزایش تولید برنج ایرانی و ارتقای کیفیت آن مطابق با ذائقه مصرف کنندگان ایرانی است. لازم به ذکر است که تمامی برنامه های اصلاح و پرورش برنج بر اساس ارتقای بهره وری است.
حسینی گفت: همانطور که اشاره کردم باید از یافته های کشاورزی در کنار معرفی ارقام در مزرعه استفاده کرد تا شاهد افزایش تولید برنج در واحد سطح باشیم.
وی بیان کرد: به عنوان مثال نتایج تحقیقات آبیاری دوره ای در سال های اخیر در شالیزارهای کشور اجرا شده و تضمین کرده است که کشت برنج در شرایط کم آبی دچار افت عملکرد نشود.
رئیس پژوهشکده برنج کشور ادامه داد: بدین ترتیب به جای آبیاری مستمر به صورت غرقابی، آب به تناوب طبق برنامه زمان بندی تعیین شده در اختیار کشاورزان قرار گرفت و علاوه بر تولید کافی، صرفه جویی قابل توجهی نیز داشت. در میزان آب مصرفی نیز اتفاق افتاد که باعث بهبود راندمان مصرف آب شد.
وی افزود: برای مدیریت صحیح مزرعه در شرایط عدم آبیاری، کارشناسان حوزه های مختلف راهنمای فنی مدیریت مزرعه در شرایط عدم آبیاری را منتشر و در اختیار کشاورزان قرار دادند. به عنوان مثال میزان و روش مبارزه شیمیایی با علف های هرز در آبیاری دوره ای با آبیاری غرقابی متفاوت است و نیاز به آموزش کشاورزان در این زمینه وجود داشت و تمامی توصیه ها به صورت عملی در مزرعه به آنها آموزش داده شد. بنابراین ارائه بسته های چند گونه ای و چند محصولی به کشاورزان به صرفه جویی در مصرف آب کمک کرد.
وی افزود: برای کاهش سختی کارگری و هزینه های تولید می توان برنج را به صورت سیستم دیم تولید کرد که به معنای کاشت بذر در خاک خشک است. اگر در این سیستم کشت از آبیاری مدرن مانند آبیاری قطره ای استفاده شود، در مصرف آب صرفه جویی خواهیم کرد. یکی از برنامه های تحقیقاتی پژوهشکده برنج کشور پرهیز از کاهش عملکرد در شرایط آبیاری قطره ای است که احتمالاً در شرایط آب آبی می تواند باعث افزایش عملکرد شود.
وی بیان کرد: این موسسه در سال های اخیر دستورالعمل های فنی کشاورزی ویژه منطقه را نیز منتشر و در اختیار کشاورزان قرار داده است. ارقام هوازی مناسب برای کشاورزی دیم به زودی معرفی و در اختیار کشاورزان قرار می گیرد. ارقام هوازی در شرایط هوازی و غیر غرقابی رشد و عملکرد خوبی دارند و مخصوص محصولات دیم هستند.
رئیس پژوهشکده برنج کشور گفت: اساتید این پژوهشکده با سال ها تلاش و تحقیق موفق به اصلاح ارقام هوازی مناسب این سیستم کشت شدند که در آینده معرفی خواهند شد. ارقام هوازی پتانسیل عملکرد بالاتری دارند و می توانند تولید را در واحد سطح افزایش دهند.
حسینی افزود: دریافت ژرم پلاسم ارقام متحمل به شوری از کشورهای دیگر و برنامه های اصلاحی با هدف معرفی ارقام متحمل به شوری برای مناطقی از کشور که دارای خاک شور هستند نیز از برنامه های آتی موسسه است که در دست اقدام است.
وی درباره کیفیت و مزیت ارقام جدید گفت: ارقام جدیدی که اخیرا معرفی کردیم و قرار است به صورت رسمی معرفی شوند به سه گروه تقسیم می شوند. گروه دوم ارقام مقاوم به تنش غیرزیستی به ویژه تنش خشکی هستند که برای مناطقی که با کم آبی به خصوص کم آبی اواخر فصل مواجه هستند حتی گروه سوم ارقام بسیار مرغوب با ژنوم ارقام محلی هستند که جایگزین ارقام فعلی می شوند. ارقام با کیفیت بالا همه ارقام برای افزایش عملکرد در هر واحد است. منطقه علاوه بر افزایش تولید ملی برنج ایرانی.
رئیس پژوهشکده برنج کشور درباره مقاومت، ویژگی ها و زمان کشت این ارقام افزود: جدیدترین ارقامی که معرفی کردیم در گروه پتانسیل های پرمحصول، گروه ارقام تحمل کننده تنش خشکی و گروه خشک قرار دارند. ارقام با کیفیت و از فصل زراعی جدید 1403 وارد میدان خواهند شد و امیدواریم ترکیب این ارقام با ارقامی که قبلا معرفی کردیم باعث افزایش تولید ملی برنج شود.
حسینی بیان کرد: خودکفایی ما در تولید برنج در حال حاضر 70 درصد است و 70 درصد نیاز کشور را خودمان تولید می کنیم و تلاش می کنیم این میزان را افزایش دهیم و سالانه 30 درصد واردات برنج را کاهش دهیم.
