بازار؛ گروه استان ها: در سال های اخیر بارها به مشکلات پیش روی کشت پنبه در گلستان اشاره و بررسی شده است. فریادهای فعالان این حوزه علیرغم تلاش های فراوان هنوز به گوش مسئولان نرسیده و اگر هم رسیده باشند، همچنان بلاتکلیف مانده است. گرانی نیروی کار، کیفیت پایین بذر و کود، واردات پنبه و چالش های تجاری این محصول مشکلاتی است که بازگشت این استان به دوران باشکوه طلای سفید را دشوار کرده است.
خبرنگار بازار گفت وگویی را با «حبیب الله حسام» کارشناس فنی شرکت پیسگامان کشت پایدار و مدیر سابق شرکت خدمات پشتیبانی کشاورزی استان گلستان ترتیب داد. حسام در این گفتگو با اشاره به مشکلات جاری کشت پنبه در کشور به ویژه استان گلستان از ایجاد مرکز خدمات تخصصی پنبه در این شرکت خبر داد.
وی معتقد است گلستان در زمینه کشت پنبه پتانسیل بسیار خوبی دارد و در صورت حمایت از کشاورز قطعا سطح زیرکشت این محصول در استان افزایش می یابد. مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید.
* لطفاً توضیح مختصری در مورد شرکت Pishgaman Kasht-E-Baydar ارائه دهید.
شرکت پیشگامان کشت پایدار بیش از دو دهه است که در زمینه خدمات کشاورزی فعال بوده و بدون بهره مندی از یارانه و تسهیلات دولتی برای 80 نفر اشتغال زایی کرده است..
* به نظر شما ، مشکلات فعلی کشت پنبه در گلستان چیست؟
مشکلات پنبه زیاد است و مربوط به قبل و بعد از تولید این محصول است. گاهی اوقات درصد ترکیبات موثر در سموم با آنچه روی برچسب آن نوشته شده متفاوت است و امروزه سموم و کودهای بی کیفیت زیادی در بازار به فروش می رسد. کمتر شرکتی وجود دارد که محصولات آن دارای کیفیت استاندارد باشد. در گذشته سازمان حفظ نباتات از سموم وارداتی نمونه برداری می کرد تا کیفیت محصول را در حین تولید بررسی کند، اما امروزه این تحلیل انجام نمی شود. از این نظر، آفت کش های بی کیفیت، هزینه تولید پنبه را افزایش می دهند، زیرا کشاورز مجبور است بخورها را تکرار کند..
همچنین برداشت سنتی پنبه یکی از هزینه های گزاف کشت این محصول را بر کشاورزان خرده پا تحمیل می کند و گاهاً آنها را متضرر می کند، بنابراین پرداخت یارانه به کشاورزان می تواند بخشی از این هزینه ها را جبران کند که متاسفانه در حال حاضر وجود ندارد.. در گذشته 180 هزار هکتار پنبه در منطقه دشت گرگان کشت می شد که امروزه این سطح به کمتر از 15 هکتار کاهش یافته است.. امروزه هیچ کارخانه جدیدی در زمینه فرآوری پنبه ساخته نشده است و کارخانه های قدیمی با ظرفیت بسیار کمی فعالیت می کنند..
پنبه یکی از محصولاتی است که بیشترین اشتغال مستقیم و غیرمستقیم را ایجاد می کند ، به همین دلیل به حمایت دولت نیاز دارد.
پنبه یکی از محصولاتی است که بیشترین اشتغال زایی مستقیم و غیرمستقیم را دارد و به همین دلیل نیازمند حمایت دولت است. اگر کشاورز از کشت این محصول سود کمی داشته باشد، حتما سطح زیر کشت افزایش می یابد، زیرا پتانسیل این نوع کشت در استان گلستان کاملا وجود دارد.
* بخش تجارت پنبه با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
قیمت پنبه در کشورهایی مانند چین و ازبکستان در اوایل پاییز کاهش می یابد و تجار ترغیب به واردات این محصول می شوند. این اتفاق دقیقا در زمان برداشت پنبه در کشور رخ می دهد و در چنین شرایطی خرید تضمینی هزینه های کشاورز را بر عهده نمی گیرد..
الیاف وارداتی از خارج از کشور از نظر کیفیت با الیاف پنبه تولیدی داخل کشور به ویژه استان گلستان قابل مقایسه نیست..
الیاف وارداتی از خارج از کشور از نظر کیفیت با الیاف پنبه تولیدی داخل کشور به ویژه استان گلستان قابل مقایسه نیست.
مجوز واردات پنبه از سوی وزارت بهداشت صادر می شود و همین موضوع تولید داخل را با مشکلات زیادی مواجه کرده و باعث شده هر ساله سطح زیر کشت پنبه کاهش یابد. قبلاً به آلمان و فرانسه پنبه صادر می‌کردیم، اما امروز روی واردات این محصول تمرکز کرده‌ایم..
*کیفیت دانه های پنبه را چگونه ارزیابی می کنید؟
در گذشته انحصار بذر پنبه گلستان فقط در دست «ساحل» بود و گونه دیگری وجود نداشت. امروزه موسسه تحقیقات پنبه ارقام متعددی را روانه بازار کرده است که دارای ویژگی های خاصی بوده و تمایل کشاورز را به کشت واریته ساحل کاهش داده است.. عملکرد همزمان و سرعت ریسندگی یکی از ویژگی های بذر پنبه جدید است. اخیراً بذر از کشورهای دیگر وارد می شود اما قیمت نسبتاً بالاتری دارد..
* اهداف شرکت Pishgaman در تشکیل یک مرکز تخصصی پنبه چیست؟
هدف از تشکیل مرکز تخصصی پنبه در این شرکت انجام کلیه وظایف مرکز خدمات جهاد کشاورزی از قبیل کشت قراردادی، صدور حواله نهاده های مختلف، خدمات مشاوره ای و بازدید از مزارع می باشد.. در صورت موفقیت این مرکز در چند شهر گلستان، این خدمات را به سایر نقاط استان نیز گسترش خواهیم داد..
هدف از ایجاد مرکز تخصصی پنبه در این شرکت انجام کلیه وظایف مرکز خدمات جهاد کشاورزی از قبیل کشت قراردادی، صدور حواله نهاده های مختلف، خدمات مشاوره ای و بازدید از مزرعه می باشد.
در حال حاضر خدمات این مرکز بدون دریافت تعرفه همراه با فروش محصولات به کشاورزان ارائه می شود و در آینده برای در نظر گرفتن تعرفه با سازمان جهاد کشاورزی وارد مذاکره خواهیم شد.. از آنجایی که بخش تخصصی این مرکز بدون دریافت یارانه و کمک دولتی این گونه خدمات را ارائه خواهد کرد، مورد استقبال جهاد کشاورزی قرار خواهیم گرفت..
