روزنامه ایران: برنامه های پنج ساله توسعه به دور هفتم ارائه و اجرا رسیده است. برنامه هایی که با هدف توسعه کشور در بخش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر اساس اسناد و مدارک قبلی انجام می شود، به طوری که طی قانون گذاری در هر بخش به مدت 5 سال مسیر اقدامات دولت تعیین می شود تا بعداً به مقررات اجرایی برسد و عملاً شکل بگیرد. حرکت جامعه حوزه فرهنگ همواره یکی از محورهای برنامه های توسعه بوده است و دولت های مختلف بر اساس مستندات قبلی و البته با رویکردهای خود خطوط نسبتاً همسو یا غیر همسو در لایحه برنامه های پنج ساله قرار داده اند. اکنون بر دولت سیزدهم است که در لایحه قانون برنامه هفتم توسعه، محورهای فرهنگی مورد نظر خود را مطرح کند.
برنامه اول در چه شرایطی چه گفت؟
قانون برنامه اول توسعه مصوب 1368 که در محور بازسازی کشور پس از جنگ تحمیلی تدوین شد، با توسعه فرهنگی در بخشهای مختلف همراه بود. این قانون وظیفه ساخت و توسعه مراکز فرهنگی هنری را به وزارت مسکن و شهرسازی محول کرد و آیین نامه اجرایی آن را به همراه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش و آموزش عالی به این وزارتخانه واگذار کرد.
تبصره 25 همین قانون، دولت را موظف کرده است «لایحه لازم را برای استقرار نظام یکپارچه و هماهنگ امور تبلیغاتی و فرهنگی کشور و ادغام سازمان ها و مراکز موازی ظرف سه ماه به شورای اسلامی پیشنهاد کند».
تبصره 51 این قانون به اقتصاد فرهنگ توجه ویژه داشته و به دولت اجازه داده است «در برنامه پنج ساله هر سال معادل درآمد حاصل از فعالیتهای فرهنگی، هنری و گردشگری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، که هنگام تنظیم بودجه سالانه به خزانه واریز می شود در بند جداگانه ای از بودجه وزارتخانه مذکور جهت توسعه فعالیت ها پیش بینی شده و امکان هزینه آن پیش بینی شده است. یکی از اهداف کلی «ساماندهی و نظارت بر فعالیتهای فرهنگی هماهنگ و یکسان مبتنی بر آزادی عمل واحدهای پژوهشی، نظارتی، نوآوری و ارائه خدمات فرهنگی» و «جهانشمول کردن فعالیتهای فرهنگی و پرهیز از فکر دولتی کردن امور فرهنگی با تأکید بر «سیاستهای نظارتی و هدایتی دولت» از اهداف فرهنگ خرد بوده است.
«تقویت و توسعه گردشگری ایران و جهانگردی»، «ترویج و نشر آثار و یاد و خاطره رهبر کبیر انقلاب اسلامی» و «مشارکت بیشتر زنان در امور اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و اقتصادی با حفظ خانواده و خانواده». والا”. ارزشهای منش اسلامی زنان» و «اولویت رفع نیازهای فرهنگی و اجتماعی بر نیازهای سیاسی، نظامی و اقتصادی» از دیگر اهداف فرهنگی این برنامه در محورهای اجتماعی بوده است. همچنین قانون برنامه اول توسعه به کمک به بخشهای فرهنگی تصویب شده بود که «مشارکت اعتبارات فرهنگی و هنری در کل بودجه دولت از 1.4 درصد در سال 1367 به 1.9 درصد در سال 1372 افزایش یابد».
فصلی جدید برای فرهنگ
از سال 68 تاکنون 6 برنامه پنج ساله توسعه اجرا شده و اکنون در لایحه برنامه هفتم توسعه، دولت محورهای مهم فرهنگی را در نظر گرفته است. در مقدمه این برنامه آمده است که محوریت «ارتقای فرهنگ عمومی و رسانه» در فصل پانزدهم با همین عنوان، برنامه های پیشنهادی دولت به تفصیل ذکر شده است. در ابتدای این فصل بر اقدامات کمی توسعه فرهنگی تاکید شد و مقرر شد تا پایان دوره پنج ساله هفتم، تعداد رسانه های آنلاین ثبت شده به 600000 عنوان، تعداد انتشارات نرم افزار محتوای ملی برسد. مجوزها باید به 5000، تعداد مؤسسات فرهنگی چند منظوره فعال به 5000، هنرجویان هنرستان به 9300 نفر، تعداد فیلم های تولید شده به 100 عنوان و تعداد مؤسسات فرهنگی قرآن و عترت به 1600 رسید. نهادها
ماده 75 این برنامه در راستای ارتقای فرهنگ عمومی، وزارت ارشاد را در چند زمینه موظف کرده است که از جمله مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تهیه طرح اصلاحی برای مأموریت، ساختار، وظایف و تشکیلات نهادهای فرهنگی مصرف کننده اعتبارات دولتی برای بازطراحی ساختار فرهنگی کشور با هدف افزایش کارایی و پرهیز از تداخل و تداخل مأموریت ها و کارکردها و با رویکرد ایجاد. یک مدل حکمرانی هوشمند، شبکه ای، تعاملی، مبتنی بر مردم و مبتنی بر ارزش ها.
ایجاد نظام پایش، پایش و ارزیابی مستمر فرهنگ عمومی و شاخصهای سبک زندگی مردم به منظور شمارش دقیق و آنلاین دادههای آماری لازم برای تسهیل پردازش، تحلیل دقیق و ایجاد بستر مناسب برای پژوهشهای آتی روندهای سبک زندگی در جامعه ایران.
تبیین، تبلیغ، ترویج و نشر آثار، اندیشه ها و سیره عملی امام خمینی (ره)، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در عرصه ملی و بین المللی.
تدوین طرحی با محوریت مساجد در محلات
کانونهای فرهنگی، هنری، قرآنی، رسانهای، سینمایی، مطبوعاتی و تبلیغاتی دینی از دو حمایت ویژه «محاسبه هزینههای استحصال آب، برق و گاز بر اساس نرخ فرهنگی (آموزشی)» و «فرهنگ استفاده در فضاهای مسکونی مطبوع “ناقض حقوق ساکنین نیست”
معافیت مالیاتی اشخاص حقوقی فعال در ساخت، تکمیل، تجهیز و توسعه اماکن و فضاهای فرهنگی، هنری و ورزشی در مناطق محروم و کم برخوردار.
توجه ویژه به نمایش خانگی و فضای مجازی
همچنین ماده 76 این برنامه حمایت از تولید محتوا در حوزه فضای مجازی با محوریت گسترش و تعمیق فرهنگ اسلامی – ایرانی و مقابله موثر با جنگ روانی و تهاجم فرهنگی و سیاسی دشمنان در راستای اجرای 9 خرداد مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر تفکیک وظایف سازمان صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حوزه صوت و تصویر فراگیر تاکید و تصریح می کند: «مسئولیت تنظیم، صدور مجوز. نظارت بر رسانههای فعال در حوزه صوتی و تصویری فراگیر اعم از رسانههای «کاربرمحور» و «ناشر محور» و شبکههای تلویزیون خانگی، بهویژه تولید سریالها و برنامههای تلویزیونی و نظایر آن و همچنین اطلاعیهها و اطلاعیهها. در زمینه صدا و تصویر بر عهده سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است.
همچنین در ماده 77 این لایحه پیشنهادهایی برای تقویت کارایی و اثربخشی رسانه ملی برای گسترش و تعمیق فرهنگ ایرانی-اسلامی و مقابله موثر با جنگ روانی دشمنان ارائه شده است که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
الزام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به تأمین پهنای باند و امکانات لازم برای دسترسی عمومی به شبکهها و برنامههای رسانه ملی در تمام نقاط کشور بر اساس شبکه ملی اطلاعات و همچنین الزام سازمان صدا و سیما. ایران و وزارت فرهنگ، حداکثر دسترسی را در سطح بینالمللی و رهنمودهای اسلامی برای تدوین آییننامه اجرایی نحوه حمایت و برخورد با تخلفات افراد در حوزه رسانههای کاربر محور و ناشران و همچنین شبکههای تلویزیونی داخلی بویژه مجموعه ها و برنامه های تلویزیونی و امثال آن در فضای مجازی برای حمایت از فرهنگ و ارزش های ایرانی اسلامی و توسعه حاکمیت رسانه ای و نیز با در نظر گرفتن مسئولیت نهادهای مذکور در وضع مقررات، صدور مجوز و نظارت بر رسانه های فعال در زمینه صوتی و تصویری جهانی.
انتهای پیام/