اسفنج های ملامینه که با برندهای مختلف با نام “اسفنج جادویی” شناخته می شوند، یکی از رایج ترین وسایل نظافت منزل هستند. اما تحقیقات جدید نشان می دهد که این ابزارهای به ظاهر بی ضرر ممکن است منشاء میلیاردها ذره میکروپلاستیک آزاد شده در محیط باشند.
اسفنج‌های جادویی از شبکه‌ای از رشته‌های پلاستیکی سخت تشکیل شده‌اند که به شکل یک فوم سبک وزن ساخته شده‌اند. همین ساختار متخلخل این اسفنج ها را بسیار ساینده می کند و آنها را به گزینه ای ایده آل برای تمیز کردن لکه های سخت تبدیل می کند. اما در حین آسیاب کردن، این فوم به تدریج فرسوده شده و به قطعات کوچکتر تجزیه می شود.
این ذرات کوچک پلاستیکی که به عنوان میکروپلاستیک شناخته می شوند، وارد محیط ما می شوند و در نهایت می توانند به منابع آب و زنجیره غذایی راه پیدا کنند. درک ما از اثرات این ذرات بر بدن انسان هنوز در مراحل اولیه است، اما می دانیم که آنها حاوی مواد شیمیایی خاصی هستند که می توانند ترشح طبیعی هورمون ها را در بدن مختل کنند و به طور بالقوه خطر اختلالات تولید مثل و برخی سرطان ها را افزایش دهند. آنها همچنین می توانند حاوی ترکیبات سمی مانند فلزات سنگین باشند.
در مطالعه جدیدی که در مجله علمی معتبر “Environmental Science & Technology” منتشر شده است، محققان دانشگاه نانجینگ چین میزان انتشار ذرات میکروپلاستیک از برندهای مختلف اسفنج های جادویی را مقایسه کردند. آنها دریافتند که اسفنج های ساخته شده از فوم متراکم، کندتر فرسوده می شوند و الیاف میکروپلاستیک کمتری تولید می کنند.
با مقایسه اسفنج هایی با تراکم های مختلف، تیم تحقیقاتی به این نتیجه رسیدند که به طور متوسط هر اسفنج حدود 6.5 میلیون فیبر در هر گرم از قسمت فرسوده خود آزاد می کند. محققان با استفاده از داده‌های فروش ماهانه وب‌سایت آمازون و با فرض اینکه حدود 10 درصد از تمام اسفنج‌ها فرسوده شده‌اند، محاسبه کردند که می‌توان هر ماه حدود 1.55 تریلیون الیاف میکروپلاستیک را تنها از این اسفنج‌های «جادویی» آزاد کرد.
نویسندگان این تحقیق می گویند:
نتایج ما نشان می‌دهد که مصرف اسفنج‌های جادویی می‌تواند منجر به انتشار کلی 4.9 تریلیون فیبر میکروپلاستیک در سراسر جهان شود.
البته، رقم ارائه شده فقط برای یک خرده فروش آنلاین است، بنابراین رقم واقعی می تواند حتی بیشتر باشد.
آنها همچنین اضافه می کنند:
مطالعه ما منبع ناشناخته آلودگی محیطی با الیاف میکروپلاستیک را نشان می‌دهد و بر نیاز به ارزیابی خطرات قرار گرفتن در معرض این اشکال جدید الیاف میکروپلاستیک تأکید می‌کند.
محققان در ادامه پیشنهاد می‌کنند که تولیدکنندگان باید با ایجاد اسفنج‌های متراکم‌تر و مقاوم‌تر در برابر سایش، انتشار میکروپلاستیک‌ها را در محصولات خود به حداقل برسانند. علاوه بر این، مصرف کنندگان می توانند از محصولات پاک کننده طبیعی استفاده کنند که از پلاستیک ساخته نشده اند.
با توجه به اهمیت این موضوع، لازم است مصرف کنندگان از خطرات پنهان در برخی از لوازم خانگی آگاه باشند و در صورت امکان از جایگزین های سازگار با محیط زیست استفاده کنند. علاوه بر این، ضروری است که آژانس‌های نظارتی و تولیدکنندگان اقداماتی را برای کاهش انتشار میکروپلاستیک‌ها از محصولاتی مانند اسفنج‌های جادویی انجام دهند.
