به گزارش خبرنگار مهر، در مراسم افتتاحیه کتاب صنایع دستی به روایت اسناد استان اصفهان که بعدازظهر شنبه در محل تحریریه سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری اصفهان برگزار شد، بر نقش اسناد در تحقیق در مورد تاریخ هنر و صنایع دستی این کتاب نوشته سامیه بختیاری محقق و نویسنده است و توسط مرکز اصفهان شناسی و خانه ملت های شهرداری اصفهان به عنوان منبعی ارزشمند برای پژوهشگران، هنرمندان و علاقه مندان به صنعت هنر تاریخ ارائه شده است.
نگاهی به محتوا و نحوه ویرایش کتاب.
سامیه بختیاری در این مراسم ضمن تشریح روند تدوین این کتاب گفت: این طرح از سال 1395 آغاز شده و شامل دو جلد است. جلد اول به اسناد دوره قاجار و رضاشاه و جلد دوم به دوره محمدرضا شاه می پردازد. منابع این کتاب عمدتاً از سازمان اسناد و مدارک کشور و شورای اسلامی تهیه شده و چندین مورد با بیش از 600 صفحه سند بررسی شده است.
وی افزود: فهرست بندی این اسناد با استانداردهای رایج متفاوت است، زیرا بسیاری از اسناد به موارد غیرمرتبط مانند پرونده شخصیت هایی مانند مهدوی مرتبط بوده است. در برخی موارد بین 7 تا 8 سند از یک پرونده استخراج شد. این کتاب به عنوان منبعی برای محققان تاریخ هنر، صنایع دستی و بازاریابی هنر بسیار مفید است.
این پژوهشگر به اهمیت منابع دست اول اشاره کرد و گفت: این کتاب که تاریخ شفاهی صنایع دستی اصفهان را نیز در بر می گیرد، ابزار ارزشمندی برای پژوهشگران است.
پیشه وری، راوی فرهنگ اجتماعی و هنری.
سهیلا ترابی فارسانی، دانشیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد نجف آباد نیز در این مراسم به بررسی ابعاد علمی و تاریخی این اثر پرداخت و گفت: در این کتاب 15 هزار سند مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس این اسناد، صنایع دستی مختلف تدوین شد. به عنوان گره بزنیدجاجیم بافی، زری بافی و منسوجات معرفی شده است. این اسناد نه تنها بازتابی از هنر و مهارت هنرمندان ایرانی است، بلکه نشان دهنده تعاملات فرهنگی ایران با سایر کشورها در نمایشگاه های مختلف بین المللی است.
وی به اهمیت نگاه جامعه‌شناختی در تاریخ‌نگاری جدید اشاره کرد و افزود: تاریخ جدید برخلاف تاریخ سنتی که عمدتاً به زندگی حاکمان و سیاستمداران می‌پردازد، به ساختارهای اجتماعی، فرهنگ عامه و دغدغه‌های جامعه می‌پردازد. این کتاب با رویکردی میان رشته ای مولفه هایی چون روانشناسی اجتماعی، اقتصاد و فرهنگ را مورد توجه قرار داده و تاریخ هنر را با جامعه پیوند داده است.
نقش تاریخ شفاهی در احیای صنایع دستی
یکی از نکات مهم مطرح شده در این مراسم، تاکید بر تاریخ شفاهی صنایع دستی به عنوان پل ارتباطی گذشته و حال بود. من کار کردم این بار وی گفت: کتاب حاضر نه تنها مستندات مربوط به کارگاه ها و نمایشگاه های هنری را ثبت می کند، بلکه داستان زندگی هنرمندان و پیوند هنر دیروز و امروز را روایت می کند. این ویژگی کتاب را به ابزاری برای احیای سنت ها و الهام بخشیدن به نسل های جدید تبدیل کرده است.
وی افزود: نویسندگان این کتاب برگرفته از مکتب هستند. مقعدی و روش های نوین تاریخ نگاری توانسته اند از منابع میان رشته ای استفاده کنند و هنرمندان امروزی را با میراث فرهنگی گذشته پیوند دهند. این کتاب همچنین توانایی توسعه و تألیف مستقل هر یک از هنرهای معرفی شده را دارد.
