بازار در آینه آمار

دیروز شاخص کل بورس تهران با کاهش 49 هزار واحدی به مرز روانی و مهم 2 میلیون واحدی نزدیک شد. افت 2.40 درصدی شاخص اصلی بورس در روز گذشته باعث شد شاخص مذکور نسبت به بالاترین رکورد ثبت شده در 26 اردیبهشت ماه سال جاری به 20.3 درصد برسد. گفتنی است در این روز شاخص کل نسبت به ابتدای سال بازدهی 29.3 درصدی را به ثبت رساند و با ریزش روز گذشته شاخص کل تنها 1.3 درصد نسبت به ارزش پایانی اسفندماه افزایش داشت. و این بدان معناست که تقریباً تمام سودهایی که امسال تا اواسط اردیبهشت به دست آمده است، توسط این شاخص تجربه شده است، در دو ماه گذشته از دست رفته است. نماگر همووزن نیز در روز یکشنبه افت 2.68 درصدی را تجربه کرد، بنابراین این شاخص نیز به محدوده مهم 700 هزار نزدیک است. شتاب ریزش قیمت ها در فرابورس همانند روز گذشته بود و شاخص اصلی این بازار با افت 60.2 درصدی در سطح 26 هزار و 478 واحد قرار گرفت.

موج بی اعتمادی در بازار

ماجرای افزایش 40 درصدی نرخ خوراک شرکت های پتروشیمی یکی از اصلی ترین مواردی است که آرامش بورس تهران را در ماه های اخیر و با تزریق بی اعتمادی در نتیجه تصمیمات ناشیانه و هوس های سیاست گذاران رقم زد. ، نیمی از اطمینانی که در بستر این بازار شکل گرفته بود. همانطور که در گزارش های قبلی «دنیای اقتصاد» اشاره شد، اعتماد یکی از ارزشمندترین مفاهیم در دل بازار سرمایه است و کم رنگ شدن آن باعث کاهش شفافیت در بازار و در عین حال تحت الشعاع قرار دادن کارایی بازار می شود. موضوع نرخ خوراک و نحوه اعلام آن به بازار یکی از مواردی بود که مفهوم اعتمادسازی بازار را مغفول گذاشت و همین موضوع باعث فرار معامله گران از دور معاملات سهام شد. بازاری که در اواسط ماه مه از اوج بالاتری صحبت می کرد، اکنون در آستانه سقوط به یک هایپرکانال پایین تر است.

فشار منطقه دلار

یکی دیگر از پارامترهایی که این روزها معاملات اتاق شیشه ای را تحت الشعاع قرار داده، روند معاملات اسکناس آمریکایی در بازار آزاد است که این روزها وارد کانال 48 هزار تومان شده است. مشکلی که از جریان معاملات این روزها در بازار ارز می توان استنباط کرد این است که بازارساز حضور مستمر و فعالی در بازار دارد و با تزریق ارز سعی در اشباع جریان تقاضا و کنترل قیمت ها به سمت بازار دارد. گامی استوار در جهت تحقق شعار سال. اما به نظر می رسد این گونه حرکت ها تنها گام های تصنعی برای تحقق اهداف شعار سال یعنی مهار تورم و رشد تولید باشد. البته در این میان نباید از این نکته غافل شد که به دلیل معدود بودن تقاضای سفته بازانه از بازار ارز و سایر بازارهای مرتبط با آن مانند بازار سکه و طلا، خودرو و املاک و مستغلات سرازیر شده است. خوش‌بینی‌هایی است که در ماه‌های آینده وجود دارد، تقاضای اصلی این روزها در بازار ارز، تقاضای مصرف‌کننده است. بازار مسکن نیز این روزها در رکود عمیقی به سر می برد و گزارش های منتشر شده مبنی بر تعداد معاملات در مناطق 22 گانه شهرداری تهران حاکی از آن است که تقاضای سرمایه از این بازار و خریدار مصرفی به دلیل اضافه شدن بیشتر شده است. جهش قیمت ها، قدرت کافی را ندارد در این بازار تقاضا وجود ندارد. در هر صورت در جمع بندی می توان گفت که کنترل قیمت دلار بر بورس و تمامی بازارهای داخلی کشور اثر گذاشته و این بازارها را به کمای بورس فرو برده است.

ظهور یک ریسک جدید؟

دیروز در جلسه تصویب کلیات لایحه دو فوریت تشکیل وزارت بازرگانی در مجلس حضور داشتیم. همزمان بورس تهران با فشار فروش کامل همراه شد. البته همانطور که گفته شد افت قیمت اسکناس های آمریکا در عملیات بازار آزاد و عدم اعتماد ناشی از تصمیمات سیاستمداران در شرایط افزایش 40 درصدی نرخ خوراک شرکت های پتروشیمی یکی از مواردی بود. مهمترین عواملی که در هفته های اخیر با افزایش عرضه موجب شد تا بورس ادامه پیدا کند، اما برخی تحلیلگران بازار، کاهش قیمت روز گذشته تالار کریستال را ناشی از نگرانی اهالی بازار از راه اندازی مجدد وزارت بازرگانی می دانند. بسیاری بر این باورند که تشکیل وزارت بازرگانی ارتقای سازمان حمایت از این وزارتخانه است که منجر به تشدید قیمت‌های اجباری می‌شود که یکی از مشکلات اصلی تاثیرگذار بر حاشیه سود شرکت‌های بورسی است. . برخی تشکیل وزارت بازرگانی را سرکوب قیمت دلار در بازار آزاد می دانند که رانت هنگفتی به واردکنندگان می دهد. این معضل نگرانی هایی را در حوزه تولید و نگرانی از حمایت از تولید را در اذهان ایجاد کرده است. وزارت بازرگانی یکی از وزارتخانه های سابق کشور است که در 21 تیر 1369 با وزارت صنایع و معادن ایران ادغام شد و با ترکیب این دو وزارت صنعت، معدن و تجارت (سمت) تشکیل شد. وزارتخانه ها در دهه 90 بارها در محافل عمومی صحبت از احیای وزارت بازرگانی شد و بالاخره امسال و در روزهای اخیر این ماجرا محقق شد.