سرگئی شویگو دبیر شورای امنیت روسیه مدتی پیش برای گفت‌وگو با مقامات ارشد ایرانی به تهران سفر کرد، آن هم در شرایطی که تنش‌ها میان تهران و تل‌آویو افزایش یافته و این اظهارات به یکی از نگرانی‌های اصلی روسیه تبدیل شده است.
بنابراین گزارش ها، روابط. ایران و روسیه که به گفته گروهی از ناظران، با بی اعتمادی متقابل پوشانده شده بود، پس از حمله مسکو به اوکراین در فوریه 2022 به طور قابل توجهی گسترش یافته است. همکاری های دوجانبه بین دو کشور در زمینه های مختلف به ویژه در حوزه نظامی افزایش یافته است. تهران همچنین از تلاش های روسیه برای بومی سازی تولید پهپادها حمایت می کند. همکاری مسکو و تهران علاوه بر مقوله‌های نظامی، بر توسعه کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) نیز متمرکز است. هدف از این ابتکار پی ریزی برای اتصال هند و روسیه از طریق ایران است.
ناظران می گویند همکاری رو به رشد ایران و روسیه باعث نگرانی غرب شده و دیپلمات های اروپایی را با مشکل مواجه کرده است. اما آن طور که رسانه ها مدعی هستند این همکاری با موانعی به ویژه در حوزه انرژی مواجه است.
ادعاهایی در فوریه 2024 درباره ارسال موشک هایی با برد 400 کیلومتر از جمله موشک های کوتاه برد فاتح-110 به روسیه منتشر شد. ادعاهایی که تهران و مسکو به شدت آن را رد کردند. در حال حاضر، شواهد حاکی از آن است که روسیه ممکن است 22 جت جنگنده داشته باشد. سوخو-35 (Su-35) و تحویل بالگردهای Mil Mi-28 به ایران، انجام نشده است. در همین حال، گزارش‌های ادعایی در سپتامبر ۲۰۲۳ درباره آمادگی پایگاه هوایی ایران برای ورود سوخو-۳۵ منتشر شد.
رسانه امواج در حالی به گزارش ادعایی خود ادامه می دهد که روابط دوجانبه تهران و مسکو در دوران ریاست جمهوری شهید ابراهیم رئیسی شکوفا شده بود، مدزیکیان، رئیس جمهور فعلی، تعامل با غرب را در اولویت قرار داده است. چنین چرخشی از سوی تهران، اگر بخواهد مورد استقبال پایتخت های غربی قرار گیرد، می تواند چالشی برای روسیه باشد. سفر شویگو به ایران نیز در همین زمینه قابل توضیح است. با این حال مشخص نیست تاریخ سفر شویگو به ایران قبل از ترور شهید اسماعیل هنیه بوده یا بعد از آن.
این در حالی است که به گفته ناظران چنین سفری در شرایط کنونی را می توان حمایت روسیه از ایران در برابر اسرائیل یا تلاشی برای مدیریت تنش بین دو دشمن سرسخت منطقه دانست.
رسانه امواج در ادامه گزارش خود، برخی پیش بینی می کنند که روسیه تجهیزات نظامی پیشرفته از جمله سامانه پدافند هوایی و تجهیزات راداری و سوخو 35 را در آینده نزدیک به ایران ارسال خواهد کرد.
پشت صحنه سفر یک مقام ارشد روسیه به ایران
به گزارش امواج، شویگو، دبیر شورای امنیت روسیه در تاریخ 5 آگوست وارد تهران شد که رسانه های روسی آن را “یک سفر کاری برنامه ریزی شده” توصیف کردند.
شویگو با همتای ایرانی خود علی اکبر احمدیان دیدار کرد که جزییات این دیدار در رسانه ها منتشر نشده است.
رئیس امنیت روسیه همچنین با مسعود بازیکیان رئیس جمهور دیدار و با محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران به طور جداگانه رایزنی کرد. خبرگزاری های رسمی نوشتند که شویگو در دیدار با سردار باقری تاکید کرده است که روسیه «آماده همکاری همه جانبه با ایران در منطقه است». فرمانده ارشد نظامی ایران همچنین روابط تهران و مسکو را “استراتژیک” توصیف کرد. پیشنهادی که نشان دهنده تصمیم سیستماتیک برای گسترش همکاری بین دو بازیگر است، روسیه یکی از اولین پیشنهادهایی بود که ترور اسماعیل هنیه را محکوم کرد و نسبت به عواقب آن هشدار داد.
با توجه به افزایش همکاری‌های دفاعی روسیه و ایران، گمانه‌زنی‌هایی درباره علت سفر شویگو به ایران در این بازه زمانی وجود دارد. برخی تحلیلگران می گویند احمدیان در تماسی تلفنی از همتای روس خود در ماه مه دعوت کرد به تهران سفر کند، اما تاریخ آن اعلام نشد.
با این حال، گروهی از ناظران می گویند که زمان این سفر ممکن است تحت تأثیر رویدادهای منطقه، مانند ترور اسماعیل هنیه و واکنش قریب الوقوع ایران بوده باشد.
این در حالی است که دیدار شویگو با مقامات کشورمان در همان روزی انجام شد که مایکل کوریلا، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) برای رایزنی با شخصیت های نظامی وارد سرزمین های اشغالی شد. همزمان، واشنگتن برای تقویت موقعیت دفاعی این بازیگر در برابر حملات ایران و محور مقاومت، نیروهای بیشتری را به منطقه اعزام کرد. در اوایل آوریل 2024، زمانی که ایران با حملات موشکی و پهپادی خود به پایگاه های نظامی اسرائیل حمله کرد، ایالات متحده توانست به این بازیگر کمک کند تا پرتابه ها را رهگیری کند.
به موازات و با استقرار کامل نیروهای کمکی آمریکا، شایعاتی در شبکه های اجتماعی مبنی بر افزایش پروازهای باری روسیه در سه روز اخیر منتشر شده است. با این حال، ردیاب های پرواز تنها یکی از این ورود را تایید کرده اند.
منابع: دنیای اقتصاد
