بازار؛ حمیدرضا تینا تهرانی: افزایش آمار قربانیان در جاده ها همواره یکی از اخبار تلخ رسانه ها بوده است. به عنوان مثال «روزانه 45 تا 50 نفر در تصادفات جاده ای جان خود را از دست می دهند» این تیتر رسانه ای برگرفته از صحبت های سرهنگ محبی جانشین فرمانده پلیس راه کشور است. آمار روزانه 50 کشته البته برای قربانیان تصادفات رانندگی یک رقم خوش بینانه است زیرا در سال های اخیر این میزان سالانه بیش از 20 هزار نفر بوده است. علاوه بر این آمار وحشتناک، تعداد مجروحان سوانح رانندگی بیش از ده برابر بیشتر است.
انعکاس سطحی این آمار ممکن است دستگاه های مسئول را به سمت افزایش بودجه برای بهسازی و توسعه راه ها و بزرگراه ها و تجهیز آن به رادار یا رفع نقاط حادثه خیز سوق دهد، اما تا زمانی که کیفیت تولید خودرو در کشور به حداقل ممکن برسد. از نظر ایمنی و شرایط حمل و نقل عمومی مهیا نیست، امیدی به کاهش تعداد قربانیان در جاده ها نیست.
نگاهی اجمالی به تکالیف قانونی برنامه ششم توسعه و برنامه های قبلی نشان می دهد که دولت ها مجبور به سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل و نقل ریلی اعم از خطوط و ناوگان از محل تخصیص یک درصد از درآمدهای نفتی و یا استفاده از ظرفیت مادی شده اند. 12. قوانین رفع موانع تولید و استفاده از سرمایه بخش خصوصی برای توسعه حمل و نقل ریلی به گونه ای که سهم حمل و نقل ریلی در حوزه مسافر به 20 درصد و در منطقه به 30 درصد برسد.
در پس وعده‌های دولت‌ها در این زمینه و بی‌توجهی‌های تاریخی در توسعه زیرساخت‌های ریلی، کشور نه تنها از طریق ترانزیت و… خصوصی درآمد کسب می‌کند، بلکه باعث هزینه‌های گزاف کمبود سوخت در واردات 140 همتای گازوئیل شده است. و بنزین از یک سو و هزینه های جبران ناپذیر قربانیان حوادث رانندگی و درمان مجروحان سوانح رانندگی از سوی دیگر بر دوش دولت سنگینی کرده است.
اگر می خواهید تاثیر قابل توجه و قابل توجه حمل و نقل ریلی را بدانید کافی است آمار رسمی کاهش قربانیان در جاده ها در محور خاش زاهدان پس از راه اندازی خط ریلی در این مسیر را با هم مقایسه کنید که با توجه به فرماندار استان سیستان و بلوچستان و خاش یک سوم کاهش داشته است.
سوانح رانندگی تا حدودی به دلیل حمل بارهای سنگین و قابل حمل ریلی از طریق جاده و تردد بیش از حد ماشین آلات سنگین در جاده ها از یک سو و نبود بلیط قطار برای حمل و نقل سریع و راحت مسافران، از سوی دیگر. از سوی دیگر ممکن است برای مسئولان ذیربط که به وظایف قانونی خود در حوزه ریلی عمل نکرده اند، مجازات باشد.
از فشار برخی نمایندگان وقت برای ساخت خطوط ریلی بلااستفاده یا بی کیفیت برای کشور، صرفاً برای جلب رای مردم منطقه، تا هدر رفتن منابع مالی کشور برای ساخت و نوسازی مسیرهای ریلی حمل و نقل به گونه ای که عملاً توسعه حمل و نقل ریلی مغایر با تمامی برنامه های توسعه کشور است، از اولویت خارج شده و جاده جایگزین آن شده است.
علاوه بر تلفات جاده ای که مردم پس از از دست دادن عزیزانشان با جان و دل احساس می کنند، کمبود سوخت در کشور حتی در زمینه بنزین و گازوئیل و الزام دولت به واردات نیز وجود دارد. حداقل 140 میلیارد تومبا دردی دیگری که مردم باید با کسری بودجه دولت و در نتیجه تورم از جیب خود متحمل شوند، زیرا بنزین به قیمت جهانی خریداری و با قیمت یارانه ای در اختیار صاحبان خودرو قرار می گیرد. این کسری عجیب جز با ایجاد تورم جایی برای جبران ندارد.
القصه یکی از چالش های مهم در نحوه رسیدگی دولت چهاردهم به مسائلی از این دست است. آیا تنها خط مقدم مشکل قابل مشاهده است و راه حل آن تزریق بودجه برای تعمیر نقاط حادثه خیز و خرید دوربین برای جریمه خودروها در جاده ها است یا راه حل های اساسی تر مانند توسعه خطوط ریلی و ناوگان خوب نحوه افزایش سرعت حمل و نقل ریلی در آیا در دستور کار است؟
پاسخ هر چه باشد، بیشترین تأثیر را بر فرزندان ما خواهد گذاشت.
