محمدرضا فرزین شب شنبه 28 آبان 1403 در گفت و گوی تلویزیونی افزود: حضور ترامپ به عنوان رئیس جمهور هیچ تاثیر مستقیمی بر اقتصاد ایران ندارد، زیرا با آمریکا و اروپا همکاری تجاری، پولی و مالی نداریم. اما از نظر اثر سرریز اقتصاد ایالات متحده، می تواند تمام اقتصادها و بازارهای مالی جهان را تحت تاثیر قرار دهد.
وی ادامه داد: همانطور که دیدید ارزهای رمزپایه به ورود ترامپ واکنش نشان دادند و بیت کوین 20 درصد افزایش قیمت داشت، اما نرخ ارز ما تنها 1 درصد واکنش نشان داد. بخشی از ترس بازارها ناشی از سیاست های دوره قبل ترامپ، یعنی سیاست های مرکانتیلیستی بود که در صورت تداوم در دوره جدید، هم بازارهای جهانی و هم اقتصاد چین و اروپا را تحت تاثیر قرار می دهد. . امروز وابستگیهای ما بسیار کاهش یافته و تعاملات منطقهای را گسترش دادهایم، فعالیتهای خوبی در برجام انجام دادهایم و آمادگی لازم را برای آغاز این دوره کسب کردهایم.
تقویت همکاری اعضای بریکس/ انتظارات فعالان اقتصادی تعدیل شد
فرزین گفت: بخشی از همکاری های ما با کشورهای عضو بریکس اجرایی شده و دلار را از مبادلات با برخی کشورها حذف کرده ایم. اگرچه باید دید سیاست های آمریکا در قبال کشورهای منطقه ما چگونه خواهد بود، اما امروز ذخایر ارزی کشور افزایش یافته و آمادگی لازم برای مدیریت اقتصاد کشور را داریم.
رئیس بانک مرکزی ادامه داد: ظهور ترامپ باعث تقویت همکاری اعضای بریکس می شود. دغدغه ما بیشتر از نظر عملیات روانی بود، اما خوشبختانه در روز اعلام نتایج انتخابات آمریکا، دیدیم که مشکلی وجود ندارد و فعالان اقتصادی انتظارات خود را با واقعیت ها مطابقت دادند.
ثبات اقتصادی همچنان سیاست اصلی بانک مرکزی است
وی تاکید کرد: سیاست اصلی ما تثبیت اقتصادی است و تلاش می کنیم نیازهای ارزی را در بازارهای رسمی به خوبی تامین کنیم، در دو سال گذشته نیز همین روند را دنبال کرده ایم. یکی از ابزارهای ما برای تنظیم بازار طلا و ارز استفاده از مرکز مبادلات ایران است که عملکرد آن با عرضه شمش و سکه و عرضه ارز مشاهده شد.
فرزین تصریح کرد: این بخشی از تامین ارز مربوط به کالاهای اساسی و دارو است که بالغ بر 28 هزار و 500 تومان بوده و از ابتدای سال تاکنون به 10 میلیارد دلار رسیده است. بخشی دیگر با ارز نیما با نرخ حدود 50 هزار تومان عرضه می شود که 50 درصد نیاز ارزی کشور را پوشش می دهد.
وی افزود: علاوه بر این با ایجاد بازار توافقی ارز که در واقع بازار ارز تجاری است، تلاش می کنیم تمامی نیازهای وارداتی و صادراتی را به این بازار منتقل کنیم تا نرخ ارز شکل بگیرد و سیگنال ها به جای بازار غیر رسمی». البته نرخ غیررسمی روی برخی کالاها به ویژه دارایی ها درج شده و بر اکثر کالاهای کشور تاثیری ندارد. نرخ ارز در بازار غیررسمی بیشتر متاثر از قاچاق و فرار سرمایه است، اما بازار توافقی ارز متاثر از تجارت واقعی کشور خواهد بود.
ما ذخایر طلای موجود و قابل اعتمادی داریم.
رئیس بانک مرکزی گفت: با توجه به اینکه در تحریم هستیم، نرخ ذخایر ما باید متفاوت می شد، به همین دلیل به ذخایر طلا روی آوردیم که اکنون ذخایر مطمئنی در اختیار داریم. ما در کشورهای دیگر منابع ارزی داشته ایم که مسدود شده اند، اما اکنون با رایزنی های مختلف از بخش زیادی از آنها استفاده می کنیم. ما عضو صندوق بین المللی پول و رئیس گروهی متشکل از 6 کشور هستیم و اکنون حدود 5.5 میلیارد دلار سرمایه داریم. سال گذشته 50 درصد افزایش سرمایه در صندوق تعیین شد که 75 درصد آن پول ملی ما است و برای منافع ملی آن را انجام می دهیم.
برآورد تورم 30 درصدی تا پایان سال 1403/تعیین نرخ ارز در کاهش تورم موثر بود.
وی گفت: از سال 1396 و پس از تشدید تحریم ها نرخ تورم به 40 و 50 درصد رسید که به همین دلیل سیاست تثبیت را انتخاب کردیم. از اردیبهشت ماه سال گذشته تاکنون، تقریبا هر ماه آمار تورم کاهش بیشتری داشته است. تورم نقطه به نقطه در مهرماه به 34.5 درصد و سالانه به 38 درصد کاهش یافت. انتظار داریم تا پایان سال به 30 درصد و سپس به 20 درصد کاهش یابد.
فرزین افزود: تورم تولیدکننده ما به 24.5 درصد کاهش یافته است در حالی که در سال های گذشته نزدیک به 100 درصد بود. بخشی از کنترل و کاهش تورم تولیدکننده ناشی از تثبیت نرخ ارز به معنای نرخ ارز قابل پیش بینی است.
با هدف رشد 25 درصدی نقدینگی در سال جاری
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: امسال نرخ رشد نقدینگی را حدود 25 درصد تعیین کرده ایم. با کنترل ترازنامه بانک ها، نقدینگی را کنترل کرده ایم و اقدامات خوبی برای رفع بحران نقدینگی انجام داده ایم.
وی افزود: برای تامین مالی غیر تورمی، اوراق گام را طراحی کرده ایم که مشکلات آن حل شده است و امسال بیش از 100 همت می تواند به زنجیره های مختلف تولیدی اختصاص یابد و کارت رفاه نیز به آن متصل است. از طرفی یک «LC» داخلی طراحی کرده ایم تا 800 شرکت بتوانند از آن استفاده کنند. همچنین فاکتورینگ را طراحی کرده ایم تا شرکت ها و اکثر پیمانکاران بتوانند از آن استفاده کنند. امسال گواهی سپرده ویژه با نرخ حدود 25 درصد در بانک ها طراحی می کنیم تا شرکت ها و پروژه های خاص از آن استفاده کنند.
دلار را از بازار سهام اعضای بریکس حذف خواهیم کرد
فرزین گفت: ما از الگوهای همکاری متقابل با کشورهای عضو بریکس استفاده می کنیم که اولین آن کنار گذاشتن دلار در مبادلات است. در مرحله اول از قراردادهای پولی، مرحله دوم اتصال کارت های بانکی و در مرحله سوم از حذف سوئیفت در مبادلات متقابل استفاده می کنیم.
وی افزود: از پیام رسان ACU با 11 کشور اتحادیه مبادلات آسیایی برای تجارت با پیام رسان غیر از سوئیفت که با روسیه پیاده سازی کرده ایم استفاده خواهیم کرد.
فرزین ادامه داد: از تسویه حساب ها نیز استفاده می کنیم و در مرحله بعد از CBDC یا همان ارزهای دیجیتال ملی استفاده خواهیم کرد. در برجام این طرح ها را ارائه کردیم و بسیاری از آنها مانند بریکس پرداخت پذیرفته شد و تلاش می کنیم این روش ها را با کشورهای شریک تجاری توسعه دهیم.
سیاست بانک مرکزی توسعه و حمایت از صندوق های قرض الحسنه است
رئیس کل بانک مرکزی گفت: برای توسعه صندوق های قرض الحسنه برنامه داریم و قصد نداریم محدودیتی برای آنها ایجاد کنیم. نظارت بر صندوق های کوچک و متوسط قرض الحسنه را خارج از بانک مرکزی گذاشتیم. هدف از تاسیس صندوق های قرض الحسنه تامین مالی از طریق شبکه مویرگی برای گروه های خاص است و پس از گسترش آنها نیز از آنها حمایت خواهیم کرد.
وی افزود: با توجه به اصلاح نظام بانکی از هشت بانک بازدید کرده و اقدامات لازم انجام شده است و در فرصت بعدی جزئیات بیشتری را در اختیار مردم قرار خواهیم داد.