آلودگی سواحل و آب های ساحلی خزر بسیار جدی است. بیش از دو سوم سواحل دریای خزر ایران در معرض خطر بالای آلودگی قرار دارد و آلاینده ها سلامت ساکنان خزر از جمله انسان ها را به خطر انداخته است. به گونه ای که تاثیر منابع آلودگی دریای خزر بر انسان 10 برابر بیشتر از آخرین زنجیره غذایی است.
به گفته کارشناسان، آلودگی های مختلف ناشی از هجوم بی رویه گردشگران و ریختن میلیون ها تن زباله در جنگل ها و مناطق ساحلی و رودخانه هایی که به دریای خزر می ریزند همراه با ورود سموم کشاورزی و پساب های شهری و … پسابهای صنعتی علاوه بر تأثیر جدی بر سلامت آبزیان و انسان، شنهای ساحلی باعث آلودگی و تخریب پوشش گیاهی و زیستگاههای جانوری سواحل خزر میشوند.
خسارت ده برابر آلودگی دریای خزر به انسان
یک محقق مطالعات دریایی با اشاره به میزان آلودگی سواحل خزر گفت: آلودگی نفتی آذربایجان یکی از مهمترین منابع آلودگی دریای خزر است که وارد آبهای آستارا شده و منطقه ساحلی به طول 120 کیلومتر را آلوده می کند.
همایون خوشروان افزود: بیش از 100 رودخانه وجود دارد که به دریای خزر می ریزند و در مسیر خود به سواحل بین آستارا و گمیشان که شامل سه استان گیلان، مازندران و گلستان می شود از شهرهای بزرگ عبور می کنند. آب این رودخانه ها برای مصارف کشاورزی استفاده می شود و سپس از طریق این رودخانه ها سموم و کودهای شیمیایی به دریای خزر ریخته می شود. فاضلاب شهری نیز مستقیماً وارد این چرخه آب می شود و میزان آلودگی میکروبی در آب های ساحلی را به شدت افزایش می دهد. به همین دلیل است که آبزیان و منابع زیستی خزر به شدت کاهش یافته است.
این محقق مطالعات دریایی تصریح کرد: زمانی که آلودگی وارد زنجیره غذایی می شود، آبزیان آلوده می شوند و در نهایت وارد چرخه غذایی انسان می شوند. زمانی که غلظت آلودگی در اولین زنجیره غذایی، یعنی در آبزیان و گیاهان یکسان باشد، این آلودگی در چرخه غذایی انسان ده برابر می شود».