گروه بازار آب و انرژی: اقتصاد ایران به جایی رسیده است که باید بین تعطیلی یا استنشاق یکی را انتخاب کند. مدتی است که کشور با قطعی گسترده برق به بهانه سوخت نسوخته مواجه شده است. اما دردی از آلودگی هوا در کشور دوا نشده و تاریکی از آسمان شهرهای بزرگ کشور محو نشده است. آن طور که کارشناسان محیط زیست می گویند علت آلودگی شهرهای بزرگ کشور تنها به مصرف نفت کوره محدود نمی شود.
بر اساس آخرین آمار موجود در سایت سازمان کنترل کیفیت هوای تهران، میزان گوگرد 20 تا 30 واحد در میلیون، دو تا سه برابر استاندارد اروپا است. در گازوئیل این آلودگی بسیار بیشتر است. در گازوئیل آلایندگی 60 و 70 واحد در میلیون است. این آمار مربوط به سال 1400 است و از جایگاه های عرضه سوخت در تهران نمونه برداری شده است.
از سوی دیگر، فهرستهای غیررسمی منتشر شده نشان میدهد که نسبت بسیار بالایی از آلودگی کلانشهرها به منابع متحرک مانند خودروها و موتورسیکلتها نسبت داده میشود.
به گفته بسیاری از فعالان محیط زیست، سطح بنزین و گازوئیل در شهرها بالا نیست. زیرا گوگرد بالای بنزین و گازوئیل تولیدی در ایران با استاندارد تولید شده در اروپا مثلاً مطابقت ندارد. استاندارد فعلی در اروپا این است که میزان گوگرد بنزین و گازوئیل باید کمتر از 10 قسمت در میلیون باشد. این در حالی است که پمپ بنزینهای ایران بنزینی میفروشند که بر اساس آخرین آمار موجود در سایت سازمان کنترل کیفیت هوای تهران، میزان گوگرد آن بین 20 تا 30 واحد در میلیون، دو یا سه برابر بیشتر از استاندارد اروپایی است. در گازوئیل این آلودگی بسیار بیشتر است. در گازوئیل آلایندگی 60 و 70 واحد در میلیون است. این آمار مربوط به سال 1400 است و از جایگاه های عرضه سوخت در تهران نمونه برداری شده است.
اما فعالان و کارشناسان حوزه انرژی مشکل آلودگی هوای کشور را کمی گسترده تر می دانند. آنها ریشه آلودگی را در مشکلات اقتصادی می بینند.
صالحی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران: دخالتهای دولت و قیمتهای دستوری در حوزه انرژی باعث ایجاد اختلاف شده است. ساخت نیروگاهها و افزایش ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر در سالهای اخیر با چالشهایی روبهرو بوده است و ما هنوز باید از سوختهای فسیلی زیادی برای تولید برق استفاده کنیم.
حمیدرضا صالحی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران به بازار گفت: دخالت دولت و قیمت گذاری دستوری باعث ایجاد اختلاف در حوزه انرژی شده است. ساخت نیروگاهها و افزایش ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر در سالهای اخیر با چالشهایی روبهرو بوده است و ما هنوز باید از سوختهای فسیلی زیادی برای تولید برق استفاده کنیم. از سوی دیگر پروژه های عمرانی و سرمایه گذاری در میادین گازی متوقف شده و دولت سرمایه ای برای افزایش ظرفیت در این مناطق ندارد. بخش خصوصی به دلیل نبود امنیت اقتصادی حاضر به ورود به این بخش ها نیست.
در بخش سوخت، شرایط چندان بد نیست. زیرا قیمت گذاری اجباری آن باعث افزایش مصرف و بی توجهی خودروسازان به تولید خودروهای با مصرف سوخت بالا شده و نتیجه آن این است که خودروهای تولید شده در داخل کشور 2 تا 3 برابر استانداردهای جهانی بنزین مصرف می کنند. در بخش گاز، قطعی های گسترده بسیاری از واحدهای پتروشیمی را تحت تاثیر قرار داده و دولت برای جبران بخشی از این کمبود مجبور به واردات شده است.
به گفته صالحی، دولت برای جبران کسری بنزین، کمیت را فدای کیفیت کرده است. در عمل چند ماهی است که تولید سوپر بنزین متوقف شده است.
یکی از فعالان حوزه انرژی که نخواست نامش فاش شود به بازار گفت: بنزین تولیدی در کشور حتی استاندارد یورو 4 را هم ندارد و آنچه در خودروها می سوزد بنزین یورو 3 است.
ایران در مسیر کوبایی شدن است
مسعود نیلی، کارشناس اقتصادی می گوید: اعتراضات پایه های توسعه کشور را مانند سیل ویرانگر ویران کرد و به جایی رسید که خانه ها و مشاغل مردم در فصل سرما از نور و گرما محروم می شود.
اکونومیست نیلی: اگر اقدام فوری صورت نگیرد، ایران به سرعت به کوبا و عراق تبدیل خواهد شد. در این دو کشور قطع برق یک عارضه پذیرفته شده است و خاموشی های گسترده مورد قبول مردم و دولت قرار گرفته است.
او معتقد است که اگر راه حل فوری اتخاذ نشود، ایران به سرعت شبیه کوبا و عراق می شود. در این دو کشور قطع برق یک عارضه پذیرفته شده است و خاموشی های گسترده مورد قبول مردم و دولت قرار گرفته است.
بدون شک قطع برق می تواند تعداد زیادی از مشاغل کوچک و متوسط را ورشکست کند و خسارت زیادی به کشاورزی وارد کند. کاهش اشتغال و کاهش رشد اقتصاد. مشکل این است که از سال 2012 شکاف بین تقاضای برق و برق عرضه شده در ساعات اوج مصرف به تدریج افزایش یافته است. این فاصله به تدریج در حال افزایش است تا اینکه تابستان امسال تقریباً 20000 مگاوات کسری برق داشتیم.