خواب خوب شبانه برای حفظ سلامت مطلوب ضروری است، اما خواب بیش از حد زیاد با برخی مشکلات پزشکی پیوند خورده است.
در شرایطی که اطمینان حصول اطمینان از خواب کافی اهمیت دارد، باید از خواب بیش از حد زیاد نیز پرهیز کرد، زیرا می‌تواند اثر منفی بر سلامت انسان داشته باشد.
آگاهی از این که هر شب به چه میزان خواب نیاز دارید می‌تواند معیاری برای درک بهتر از این که در معرض خطر آثار منفی خواب بیش از حد زیاد قرار نمی‌گیرید، فراهم کند.
چه میزان خواب بیش از حد محسوب می‌شود؟
میزان خواب کافی برای حفظ سطوح مطلوب سلامت می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد.
ژنتیک
ژن‌های ما در خواب درونی و ریتم‌های شبانه روزی ما نقش دارند که دو سیستم خواب بیولوژیکی اصلی انسان محسوب می‌شوند. مطالعات نشان داده اند برخی افراد دارای یک جهش ژنی هستند که تنها با چهار ساعت خواب نیز احساس رضایت از استراحت در آن‌ها شکل می‌گیرد. این ژن نادر است و به ارث می‌رسد. با این وجود، بیشتر افراد حداقل به هفت تا هشت ساعت خواب شبانه برای کسب احساس آرامش و تجدید انرژی نیاز دارند.
سن
کودکان به خواب بیشتری نسبت به بزرگسالان نیاز دارند. از سوی دیگر، افراد مسن به خواب بیشتری نسبت به بزرگسالان جوان نیاز دارند.
سطح فعالیت
هرچه فرد از سطح فعالیت بیشتری برخوردار باشد، به خواب بیشتری نیز نیاز خواهد داشت. خواب این فرصت را برای بدن فراهم می‌کند تا روند ریکاوری و افزایش سطوح انرژی را پس از انجام فعالیت بدنی تجربه کند.
سلامت
زمانی که فردی با مشکلات سلامت مواجه است، به طور معمول به خواب بیشتری نیاز خواهد داشت. این درباره بیماری‌های کوتاه مدت، مانند آنفلوآنزا و همچنین شرایط مزمن بلند مدت، مانند دیابت صادق است.
تغییرات زندگی
استرس و تغییرات زندگی می‌توانند نیاز یک فرد برای خواب را افزایش داده یا به خواب رفتن را دشوار سازند. بدون در نظر گرفتن این که استرس و تغییرات زندگی مثبت یا منفی هستند، این شرایط بر خواب یک فرد تاثیرگذار خواهد بود.
به طور کلی، یک فرد بالغ که به طور مداوم ۱۰ ساعت یا بیشتر در شب می‌خوابد، احتمالا بیش از حد زیاد می‌خوابد و باید برای بررسی دقیق‌تر شرایط به پزشک مراجعه کند.
دلایل
دلایل مختلفی برای توضیح خواب بیش از حد زیاد یک فرد وجود دارند.
هایپرسومنیا
هایپرسومنیا یا پُرخوابی اصطلاح پزشکی برای خواب بیش از حد زیاد و خواب آلودگی در طول روز است. همانند اینسومنیا یا بی خوابی، خواب بیش از حد زیاد نشانه‌ای از بروز اختلال در خواب است. هایپرسومنیا زمانی تشخیص داده می‌شود که خواب بیش از حد زیاد توضیح مشخصی ندارد.
خواب آلودگی همراه با هایپرسومنیا با چرت زدن بهبود نمی‌یابد. افزون بر این، هایپرسومنیا موجب خوابیدن فرد در بازه‌های زمانی طولانی هنگام شب می‌شود. همچنین، هایپرسومنیا سطوح پایین انرژی، مشکلات حافظه و اضطراب را در پی دارد.
نارکولپسی
نارکولپسی یا حمله خواب یک اختلال خواب عصبی است که در آن مغز قادر به کنترل چرخه‌های خواب و بیداری نیست. افراد مبتلا به نارکولپسی خواب آلودگی شدید طی روز را تجربه می‌کنند و ممکن است حین انجام فعالیت‌های عادی روزانه، مانند رانندگی به خواب بروند.
آپنه خواب انسدادی
این اختلال خواب موجب توقف تنفس فرد برای بازه‌های زمانی کوتاه می‌شود. آپنه خواب انسدادی می‌تواند نیاز به خواب را افزایش دهد، زیرا در چرخه طبیعی خواب اختلال ایجاد می‌کند.
افسردگی
افسردگی یکی از شایع‌ترین دلایل خوابیدن بیش از حد زیاد یک فرد است. افسردگی موجب احساس خستگی دائمی و افت سطوح انرژی می‌شود. از این رو، افراد افسرده به خواب بیشتر نیاز دارند.
دارو‌ها
برخی دارو‌ها که برای درمان برخی بیماری‌ها تجویز می‌شوند ممکن است احساس خستگی و خواب آلودگی را در فرد ایجاد کنند. از این رو، این افراد به خوابیدن بیشتر تمایل دارند که اغلب میزان آن بیش از حد زیاد در نظر گرفته می‌شود.
الکل
مصرف الکل، بدون در نظر گرفتن میزان آن، می‌تواند موجب اختلالات خواب شود. این شامل آپنه خواب و خروپف می‌شود. همچنین، مصرف الکل می‌تواند موجب اختلالات خواب، به ویژه در الگو‌های خواب و خواب آلودگی طی روز شود.
بیشتر دلایل خواب بیش از حد موقتی هستند. آن‌ها با برخی تغییرات ساده در سبک زندگی از جمله دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی، دنبال کردن یک برنامه منظم و ترک عادات ناسالم برطرف می‌شوند.
مشکلات سلامت مرتبط
خواب بیش از حد زیاد می‌تواند به اندازه خواب بیش از حد کم آسیب رسان باشد. خواب بیش از حد زیاد می‌تواند فرد را در معرض خطر برخی مشکلات سلامت قرار دهد.
بیماری قلبی
خواب بیش از حد زیاد می‌تواند خطر بیماری قلبی را افزایش دهد که یکی از دلایل اصلی مرگ و میر انسان‌ها در جهان است. این خطر برای زنان بیشتر از مردان است، زیرا آن‌ها بیشتر از مردان می‌خوابند.
اضافه وزن
پژوهش‌ها نشان داده اند افرادی که بیش از حد زیاد می‌خوابند، به طور معمول وزن بیشتری دارند. این احتمال وجود دارد که وزن بیشتر به واسطه خواب بیشتر و فعالیت بدنی کمتر شکل بگیرد، زیرا فرد هرچه بیشتر بخوابد، تحرک کمتری داشته و کالری کمتری می‌سوزاند.
دیابت
خواب بیش از حد زیاد می‌تواند سطوح قند خون را افزایش دهد و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهد. البته، این خطر ممکن است بیشتر با سبک زندگی کم تحرک و اضافه وزن مرتبط باشد تا هر گونه ارتباط خاص بین دیابت و خواب بیش از حد زیاد.
مشکلات تمرکز
خواب بیش از حد زیاد می‌تواند موجب پیری سریع‌تر مغز شود و انجام ساده‌ترین وظایف روزانه را دشوار سازد. این می‌تواند با تعداد دفعات بیدار شدن از خواب هنگام شب مرتبط باشد که ممکن است به معنای خواب ناکافی و عدم تجدید قوای مورد نیاز برای احیا و بازسازی مغز باشد.
افسردگی
افسردگی و خواب به طور معمول با هم مرتبط هستند. افسردگی می‌تواند موجب خوابیدن فرد برای مدت زمانی طولانی‌تر شود. در عوض، خواب طولانی‌تر می‌تواند وضعیت افسرده فرد را حفظ کند.
درد
زمانی که افرادی که مستعد ابتلا به سردرد هستند، بیش از حد زیاد می‌خوابند، سردرد بیشتر را تجربه خواهند کرد. پژوهشگران فکر می‌کنند که خواب موجب تحریک برخی از انتقال دهنده‌های عصبی در مغز شده و دلیل این شرایط است.
خواب بیش از حد زیاد می‌تواند به احساس خارش نیز منجر شود، به ویژه برای افرادی که با مشکلات پشت و کمر مواجه هستند. کمبود تحرک، دراز کشیدن در یک وضعیت برای مدتی طولانی یا حتی لوازم خواب نامناسب می‌توانند همگی به درد بیشتر منجر شوند. افرادی که با درد مواجه هستند از شرایط خواب ضعیف نیز رنج می‌برند که تمایل به خوابیدن بیشتر را در آن‌ها ایجاد می‌کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
هر فردی که به طور مداوم ۱۰ ساعت یا بیشتر در شب می‌خوابد باید برای بررسی دقیق شرایط و تشخیص دلیل خواب بیش از حد زیاد به پزشک مراجعه کند. اگر خواب بیش از حد زیاد به واسطه نوشیدن الکل یا مصرف برخی دارو‌ها شکل گرفته باشد، کاهش یا پرهیز از آن‌ها ممکن است به بهبود شرایط کمک کند.
البته، اگر خواب بیش از حد زیاد از عوارض جانبی یک داروی تجویزی است، بیمار نباید بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را متوقف کند. اگر خواب بیش از حد زیاد در نتیجه یک بیماری شکل گرفته است، مدیریت این شرایط و تمرین عادات خواب بهتر ممکن است به بهبود آن کمک کند.
